Page 7 - 10_biyoloji_ogretmenin
P. 7
HÜCRE BÖLÜNMELERİ 1. ÜNİTE 5
MİTOZ VE EŞEYSİZ ÜREME
HÜCRE NEDEN BÖLÜNÜR?
ˇ Canlılığın devamı için yeni hücrelerin oluşması gerekir.
ˇ Canlılarda üremenin temelini hücre bölünmeleri oluşturur.
ˇ Bir hücrenin bölünebilmesi için bazı şartların oluşması gerekir. Bunlar;
2 3
M r /r (yüzey / hacim) oranın bozulması,
EDİTÖR YAYINEVİ
M Hücrenin belli bir büyüklüğe ulaşması,
M Hormanların uyarıcı etkisi
M Sitoplazmanın hücreye sığmaması,
M Çekirdeğin hücreyi yönetmekte zorlanması,
M Hücre zarının madde alışverişinde yetersiz kalması gibi sebeplerden dolayı hücreler
bölünür.
ˇ Canlılarda iki çeşit bölünme vardır.
M Mitoz bölünme ve mayoz bölünme
HÜCRE DÖNGÜSÜ VE MITOZ
Hücre bölünmediği zaman
veya interfaz evresinde Hücre bölüneceği zaman
Kardeş kromatitler
Çekirdekçik Kromatin
Çekirdek iplik
zarı Kinetokor Sentromer
Kromatin iplik
(DNA+Protein)
İğ iplikleri
Sitoplazma
Hücre
Sentrozom zarı Kromozom Eşlenmiş Kromozom
Hücre (DNA+Protein) (Kromozom + Protein)
DNA: Canlıların genetik bilgilerini taşıyan çift iplikli materyaldir. Her canlı türünün sahip
olduğu DNA miktarı değişkenlik gösterir. İnterfaz evresinde eşlenerek yavru hücrelere
aktarılır.
Nükleotit: DNA’yı oluşturan birimlerdir. Organik baz, şeker ve fosfat grubundan oluşur.
Gen: DNA’da kalıtsal bilgiyi taşıyan birime gen denir. Bir canlıdaki genlerin hepsine
genom denir.
Kromatin İplik: Ökaryotik hücrelerin çekirdeğin içerisinde yer alan ip yumağı şeklinde
DNA ve proteinden oluşan kalıtsal yapıya denir.
Kromozom: Hücre bölünmesi sırasında kromatin ipliklerin kısalıp kalınlaşmasıyla olu-
şan yapıdır.
