Page 43 - 10_fizik_ogretmenin

OPTİK 117

ışık a Işık

Işık

Φ = Φ max Φ = Φ. cosa Φ = 0
diğinde ışık akısı sıfır olur. İ
3
1

2
EDİTÖR YAYINEV

ˇ Işınlar yüzeye dik geldi- ˇ Işınlar belirli bir ˇ Işınlar yüzeye paralel gel-
ğinde ışık akısı maksi- açıyla yüzeye
mum değer alır. geldiğinde dik bi-
leşen alınır.
Örnek:
Işık şiddeti I olan noktasal kaynaklar yarıçapları
r ve 2r olan kürelerin merkezlerine yerleştirilmiş-
r 2r
tir.
Ι Ι
Buna göre K ve L yüzeylerinde oluşan ışık akıla-
Φ
K L rının K oranı kaçtır?
Φ L
Çözüm:
Kürelerin merkezinde bulunan ışık kaynağının kürenin yüzeyinde oluşturduğu akı
Φ = 4π.I bağıntısı ile bulunur. Akı yarıçapa bağlı değildir.
3
3 1 Φ 4π.Ι. 3 2 3
K yüzeyi kürenin ’ü, L yüzeyi de kürenin ’i olduğundan K = 4 = . = bulunur.
4 2 Φ L 4π.Ι. 1 4 1 2
2
AYDINLANMA ŞIDDETI (E)
ˇ Birim yüzeye dik olarak düşen ışık akısı miktarına aydınlanma şiddeti denir. Aydınlan-
2
ma şiddeti “E” harfi ile gösterilir. Birimi Lümen/m veya lüks (lx)’tür.
ˇ Bir ışık kaynağının bir noktada oluşturduğu aydınlanma şiddeti aradaki uzaklığın karesi
ile ters orantılıdır.
ˇ
r Kaynağın küre yüzeyinde oluşturduğu ışık akısı 4π.I ve kürenin
2
yüzey alanı 4π.r olduğuna göre kürenin iç yüzeyindeki bir noktada
Ι Φ 4πI I
oluşan aydınlanma şiddeti E = = = olur.
A 4πIr 2 r 2
O noktası çevresindeki aydınlanma şiddeti;
I
O I
d E =
ışık o 2
kaynağı d