Page 46 - 10_fizik_ogretmenin

128 OPTİK

ˇ Tepe noktasına gelen ışın aynı açıyla yansır. α α T F M

ˇ Merkez doğrultusundan gelen ışın kendi üzerinden geri
yansır. T F M
EDİTÖR YAYINEVİ

ˇ Asal ekseni keserek gelen ışın uzantısı odak ile tepe ara-
sından geçecek şekilde yansır.
T F M

ˇ Uzantısı 3F'i kesecek şekilde gelen ışının uzantısı 1,5F'ten
geçecek şekilde yansır.
F 1,5F M 3F

ˇ Tümsek aynanın odak uzaklığına eşit bir mesafeden gelen
F
ışın, uzantısı 'den geçecek şekilde yansır. F F
2 F 2

Örnek:
Ι
X Y Asal eksenleri çakışık ve odak uzaklıkları f , f olan çukur ve
1
2
tümsek aynalardan oluşan sisteme gönderilen I ışını şekilde-
ki yolu izliyor.
f 1
Buna göre oranı kaçtır? (Noktalar arası uzaklıklar eşittir.)
f 2
2
3
f 1 f 2 A) 1 B) 2 C) D) E) 4
2 3 3
Çözüm:
Tümsek aynaya, uzantısı 1 br’den geçecek şekilde gelen ışın asal ekseni 2 br’den kesecek
F
şekilde yansıdığı için , F kuralı vardır. Dolayısıyla f = 2 br olur. Çukur aynaya gelen ve
2
2
1
yansıyan ışınlar arasında oran olduğu için yani 2 br’den gelip 4 br’den geçecek şekilde
2
f
4
3
yansıdığı için 1,5F, 3F kuralı vardır. Dolayısıyla f = 2 br ise f = br olur. = 4/3 =
1
1
1
2
4 = olur. 2 3 f 2 2
6 3