Page 32 - 10-sinif-edebiyat-soru
P. 32
KAZANIM SORULARI YENİ NESİL SORULAR
9 Anonim halk şiirinin tek dörtlükten oluşan 12
nazım biçimidir. Pek çoğunun söyleyeni bel-
li değildir. Genelde ilk iki dize konu ile ilgisi
olmayan doldurma dizelerdir. Uyak düzeni
aaxa biçimindedir.
İlk dizesi yedi heceden daha az
Bu parçada sözü edilen nazım biçimi olan mânilere .......………….. mâni
aşağıdakilerden hangisidir? denir.
A) Türkü B) Semai C) İlahi
D) Mâni E) Ağıt
Düz mâninin sonuna anlamı tamam-
lamak ve pekiştirmek için iki dize
10 Uzaktır seçilmiyor daha eklenerek oluşturulan mânilere
Gönüldür geçilmiyor ……………….......... mâni denir.
Gönül bir top ibrişim
Dolaşmış açılmıyor
Bu dörtlüğün nazım biçimi aşağıdakiler- Mâninin ilk dizesinin yedi veya sekiz
den hangisi olabilir?
heceye tamamlanarak söylenmesine
........…………………… mâni denir.
C) Mâni
B) Koşma
A) Türkü EDİTÖR YAYINEVİ
D) Semai E) Destan
Mânilerle ilgili yukarıda verilen ifadeler-
de boş bırakılan yerlere sırasıyla aşağı-
11 Çocukları uyutmak ya da onların ağlama- dakilerden hangileri getirilmelidir?
sını durdurmak amacıyla ezgiyle söylenen,
çoğunlukla tek dörtlükten oluşan şiirlerdir. A) kesik - yedekli (artık) - doldurma kesik
Belli bir kafiye örgüsü olmadığı gibi çoğu B) kesik - doldurma kesik - yedekli (artık)
zaman dizeler arasında tam bir ölçü birli-
ği de görülmez. Kaşgarlı Mahmut, Divanü C) yedekli (artık) - kesik - doldurma kesik
Lügati’t Türk’te bu nazım şeklini “balu balu” D) doldurma kesik - yedekli (artık) - kesik
olarak adlandırmıştır.
E) yedekli (artık) - doldurma kesik - kesik
Bu parçada sözü edilen nazım şekli aşa-
ğıdakilerden hangisidir?
A) Ninni B) Türkü C) Ağıt
D) Koşma E) Destan
A. Anonim Halk Şiiri y Nazım birimi olarak dörtlük kullanılmıştır.
Söyleyeni belli olmayan, kuşaktan kuşağa sözlü olarak yayılan, y Şiirler hece ölçüsüyle yazılmıştır.
ilk söyleyeni unutulduğu için halkın ortak malı olan edebî ürünler y Aşk, ölüm, hasret, doğa, yiğitlik gibi konular işlenmiştir.
anonim halk edebiyatını oluşturur. Anonim halk şiiri ürünleri söz-
lü bir şekilde nesilden nesile aktarıldığı için zamanla ve yayıldık- y Anonim halk şiiri nazım şekilleri; mâni, ninni, türkü ve ağıttır.
ları bölgenin özelliğine göre değişikliğe uğramıştır. Mâni: Halkın ortak duygularını, sevinçlerini, acılarını yansıtan
Anonim halk şiirinin şekil ve içerik özellikleri şunlardır: maniler 7’li hece ölçüsünün kullanıldığı ve aaxa şeklinde ka-
fiyelenen şiirlerdir. Mâniler kısa ve öz şiirlerdir, genellikle tek
y Dili oldukça yalındır ve halkın konuşma dilidir. dörtlükten oluşur.
98

