Page 35 - 10-sinif-edebiyat-soru

KAZANIM SORULARI
4 Aşkın aldı benden beni 7 Dini-tasavvufi halk şiiri ile ilgili olarak
Bana seni gerek seni aşağıdakilerden hangisi söylenemez?
Ben yanarım dünü günü
Bana seni gerek seni A) Hem aruz hem hece vezni kullanılmıştır.

Yukarıda verilen dörtlükle ilgili aşağıda- B) Allah, insan, felsefe, doğruluk, ibadet
kilerden hangisi söylenemez? gibi konular işlenmiştir.
A) İlahi nazım türüyle yazılmıştır. C) Amaç, sanat yapmak değil, didaktikliği
ön plana çıkarmaktır.
B) Anonim halk edebiyatı ürünüdür.
C) Sade ve anlaşılır bir dil kullanılmıştır. D) Şiirlerin çoğu ezgilidir.
EDİTÖR YAYINEVİ
D) Allah aşkı konu alınmıştır. E) Dili; âşık edebiyatına göre sade, divan
E) 8’li hece ölçüsüyle yazılmıştır. edebiyatına göre ağırdır.

5
I. Alevi - Bektaşi şairlerinin yazdığı tasav-
vufi şiirlerdir.
II. Kalenderane ve alaycı bir üslup kullanıl-
maktadır.
III. Divan edebiyatı nazım şekillerindendir.
Yukarıda verilenlerden hangisi ya da
hangileri nefes nazım şeklinin özellikle-
rindendir? 8
• İlahi
A) Yalnız I B) Yalnız II C) I ve II
• Koçaklama
D) I ve III E) I, II ve III
• Güzelleme
• Nefes

6 Aşağıdaki seçeneklerin hangisinde tü- Aşağıda verilen şairlerden hangisi yuka-
müyle dini-tasavvufi halk şiiri nazım bi- rıda verilen nazım türlerinden herhangi
çimlerine yer verilmiştir? biriyle ilişkilendirilemez?
A) İlahi - nefes- şathiye - devriye - nutuk A) Yunus Emre
B) Nefes - devriye - semai - nutuk - şathiye B) Köroğlu
C) Semai - koşma - destan - ilahi - devriye C) Hoca Dehhani
D) Devriye - tuyuğ - ilahi - şathiye - nefes D) Karacaoğlan
E) Rubai - ilahi - nefes - devriye - nutuk E) Pir Sultan Abdal

y İlk dörtlüğün kafiye örgüsü xaxa ya da aaab biçiminde olur. Diğer Taşlama: Bir kişi, olay ya da durumu eleştiren koşmalardır. Taş-
dörtlüklerin ilk üç dizesi kendi arasında kafiyelenir, dördüncü lama türünün divan şiirindeki karşılığı hicivdir.
dize birinci dörtlüğün son dizesiyle kafiyelenir. (cccb, dddb…) Koçaklama: Coşkun ve yiğitçe bir üslupla savaş ve kahramanlık
y Koşmanın son dörtlüğünde şairin mahlasına yer verilir. konularını anlatan, savaşları tasvir eden koşmalardır. Bu türün
Âşığın son dörtlükte mahlasına yer vermesi “tapşırma” ola- en önemli isimleri arasında Köroğlu ve Dadaloğlu gösterilebilir.
rak adlandırılır.
Koşmalar konularına göre şu türlere ayrılır: Ağıt: Bir kimsenin ölümünden duyulan acıları anlatmak için söy-
Güzelleme: Aşk, hasret, ayrılık, doğa sevgisi gibi lirik konuları işleyen lenen koşmalardır. Ağıtlar toplumun tamamını etkileyen savaş-
koşmalardır. Âşık şiirindeki en önemli temsilcisi Karacaoğlan’dır. larda toplum adına da yakılabilir.
105