Page 11 - T.C. Sağlık Bakanlığı ÜDS Çocuk Gelişimcisi Konu Anlatımlı

6.
GELIŞIM PSIKOLOJISI

ÜNİTE

DATA YAYINLARI

Örneğin; Ön öğrenmeler, olgunlaşma düzeyi, ilgi, yete-
TEMEL KAVRAMLAR nek, güdülenme düzeyi, genel uyarılmışlık hâli, sağlık
durumu
BÜYÜME
● Vücudun boy, kilo, hacim olarak artmasıdır. GELIŞIM
● Organizmanın döllenmeden başlayarak bedensel,
Büyüme dendi mi aklına; nicel, yaşa bağlı değişiklikler bilişsel, dil, duygusal, sosyal yönden en son aşa-
gelsin. maya ulaşıncaya kadar sürekli ilerleme kaydeden
Örneğin; Boyun uzaması, beynin ağırlığının artması, değişimidir.
başın büyümesi… ● Gelişimin, bir insanın tüm yaşamı boyunca devam
etmektedir.
OLGUNLAŞMA
● Organların kendisinden beklenen görevleri yerine GELIŞME
getirebilecek düzeye gelmesidir. ● Organizmanın büyüme, olgunlaşma ve öğrenmenin
Mini Not: etkileşimiyle sürekli olarak ilerleme kaydeden değiş-
Ý Olgunlaşma; öğrenmeden ve çevresel etkilerden nis- mesidir.
peten bağımsızdır. Mini Not: Gelişim bir süreç, gelişme ise sonuç, diğer bir
Ý Kalıtım tarafından belirlenir. deyişle süreç sonunda elde edilen üründür.
Ý Olgunlaşma için büyüme, öğrenme için de olgun- Örneğin; Bir çocuğun konuşmayı öğrenme sürecinde
laşma ön koşuldur. beden diliyle kendini ifade etmeye başladığı dönemden
anlamlı ve karmaşık cümleler kurmaya başladığı son
Ý Olgunlaşma sadece fiziksel süreçleri değil, bilişsel aşamaya kadar olan süreç gelişim, çocuğun konuşmayı
süreçleri de kapsar.
öğrenmesi ise gelişmedir.
Örneğin; Bir çocuğun bisiklet sürebilmek için yeterli kas
ve kemik olgunluğuna ve bilişsel düzeye erişmesi Örnek Soru
Türkçe dersinde sert ünsüzlerin benzeşmesi konusunu işleyecek
ÖĞRENME bir öğretmen, öncelikle öğrencilerin ünlüler ve ünsüzlerle ilgili
● Yaşantı ve çevre etkileşimiyle şekillenen kalıcı izli bilgilerini gözden geçirmeli; buna göre öğrencilerin ilgi ve güdü-
davranış değişiklikleridir. lenmişlik düzeyini belirlemelidir.
Yukarıdaki açıklamalar doğrultusunda öğretmenin öğren-
● Öğrenmenin gerçekleşebilmesi için olgunlaşma bir cilerdeki hangi durumu göz önünde bulundurması gerektiği
zorunluluktur. vurgulanmıştır?
● Öğrenme; bilgi, beceri, strateji, tutum, inanç ve dav- A) Büyüme B) Hazırbulunuşluk
ranışların kazanımı ve değiştirilmesini içine alır. C) Olgunlaşma D) Çevre
● Kalıcılık arz etmeyen, davranış değişikliğine yol E) Kalıtım
açmayan, çevre etkileşimiyle ortaya çıkmayan dav-
ranışlar öğrenme ürünü değildir. Cevap B
Örneğin; Okuma yazma için gerekli fiziksel ve bilişsel GELIŞIMI ETKILEYEN FAKTÖRLER
olgunluğa erişen bireyin gerekli yaşantılardan geçerek,
etkileşime girerek okuma-yazmayı öğrenmesi 1. KALITIM

HAZIRBULUNUŞLUK ● Bireye anne ve babasından gelen genler yoluyla
● Olgunlaşma ve öğrenme sonucunda kişinin belli dav- geçen nitelikler kalıtımı ifade etmektedir.
ranışları yapabilecek düzeye gelmesidir. Mini Not:
Şöyle de diyebiliriz: Hazırbulunuşluk, bireyin öğrenme Ý Kalıtım mekanizması çalışmaya, zigot oluşunca
sürecine kendisinden getirdiği her şeydir. (anneden gelen yumurtanın, babadan gelen spermle
birleşmesiyle) başlar.
Mini Not: Hazırbulunuşluk olmadan öğrenme olmaz.