Page 6 - Milli Eğitim Bakanlığı Memur GYS Özetin Özeti
P. 6

ATATÜRKİLKELERİVEİNKILAPTARİHİ                                                 MEB GYS ÖZETİN ÖZETİ

                 XX. YÜZYILDA OSMANLI DEVLETİ                     ye’ye olan taksitlerini ve bölgede bulunan halife temsilcileri-
                                                                  nin maaşlarını İtalya ödeyecektir.

          TRABLUSGARP SAVAŞI (1911 - 1912)                      •  Diğer devletlerin onaylaması hâlinde İtalya kapitülasyonların
                                                                  kaldırılmasına karşı çıkmayacaktır.
          Savaşın Sebepleri                                                      Savaşın Sonuçları
          •   İtalya’nın sömürge elde etmek istemesi
                EDİTÖR YAYINLARI
          •   İtalya’nın  Trablusgarp’ta  bulunan  petrolü  ele  geçirmek  iste-  •  Osmanlı  Devleti  Kuzey  Afrika’daki  son  toprak  parçasını
            mesi                                                   kaybetti (Trablusgarp).
          •   Trablusgarp’ın İtalya’ya yakın ve savunmasız olması  •   Mustafa Kemal Kolağası (Yüzbaşı) rütbesinden, Binbaşı-
          •   İtalya’nın Roma İmparatorluğu’nu yeniden kurmak istemesi  lığa yükseldi.
          •  Osmanlı Devleti’nin güçsüz olması                   •  Mustafa Kemal’in ilk askeri başarısıdır.
          •   İtalya’nın Akdeniz Antlaşması’yla İngiltere ve Fransa’nın des-  •   Bu savaş Mustafa Kemal’in sömürgeciliğe karşı ilk sava-
            teğini alması                                          şıdır.
          •  Savaş öncesinde İtalya ile Rusya arasında Racconigi Ant-  •  Osmanlı Devleti’nin zayıflığı anlaşıldı.
            laşması’nın imzalanması                              •   Dünya tarihinde uçak ilk kez bu savaşta kullanılmıştır.

          Savaşın Başlaması ve Gelişimi                         BALKAN SAVAŞLARI
          •   Hazırlıklarını tamamlayan İtalya, Trablusgrap’a yerleşen İtal-  I. BALKAN SAVAŞI (1912 - 1913)
            yan vatandaşlarına kötü davranıldığını iddia ederek Osman-
            lı’ya savaş açıp Trablusgarp’ı işgal etti.          Savaşın Nedenleri
          •  Trablusgarp’ta  askeri  gücü  yetersiz  olan  Osmanlı  Devleti  •  Fransız İhtilali’yle yayılan milliyetçilik akımı
            donanması zayıf olduğu için Trablusgarp’a deniz yoluyla yar-  •  Rusya’nın panslavist politikası
            dım  edemedi.  Mısır’ı  işgali  altında  bulunduran  İngiltere’nin   •  Reval Görüşmeleri ile İngiltere’nin Rusya’yı Balkan politika-
            Osmanlı ordusunun bölgeden geçişine izin vermemesi nede-  sında serbest bırakması
            niyle de kara yoluyla bölgeye yardım yollayamamıştır. Osmanlı
            Devleti, İtalya’ya karşı yerli halkı örgütlemek için Trablusgarp’a  •  Balkan devletlerinin Osmanlı’yı Balkanlardan atmak istemesi
            subaylar (Mustafa Kemal, Enver Bey, Nuri Bey, Fethi Bey, Ali   •  Osmanlı Devleti’nin güçsüz durumda olması
            Çetinkaya) göndermiştir.
          •   Kıyafet ve kimlik değiştirerek gizlice Trablusgarp’a geçen bu   Savaşın Başlaması ve Gelişimi
            subaylardan Mustafa Kemal, Gazeteci Şerif kimliğini kullan-
            mıştır.                                             •  Rusya’nın  teşvikiyle  Bulgaristan,  Yunanistan,  Sırbistan  ve
                                                                  Karadağ, Osmanlı Devleti’ne savaş açmıştır.
          Savaşın Sona Ermesi                                   •  8  Ekim  1912’de  Karadağ’ın  saldırısıyla  başlayan  I.  Balkan
          •   Derne  ve  Tobruk’ta  Mustafa  Kemal,  Bingazi’de  Enver  Bey   Savaşı’nda Osmanlı;
            İtalyanların ilerleyişini durdurmuştur.                  ▪  Ordunun siyasete karışması
          •  İtalya Osmanlı Devleti’ni barışa zorlamak için Balkan Savaş-    ▪  Savaş öncesinde askerlerin bir kısmının terhis edilmesi
            ları’nın da çıkmasını fırsat bilerek On İki Ada ve Rodos’u işgal     ▪  Dört cephede birden savaşması
            etmiş,  Çanakkale  Boğazı’nı  kuşatmış  Akabe  ve  Beyrut’u     ▪  Silah,  yiyecek,  araç-gereç  gibi  konularda  eksikliklerin
            bombalamıştır.                                           olması gibi nedenlerle yenildi.
          •  Bu gelişmeler üzerine Osmanlı barış istemek zorunda kalmış  •  30  Mayıs  1913’te  Londra  Antlaşması  yapıldı.  Antlaşmaya
            ve iki devlet arasında Uşi Antlaşması imzalanmıştır.  göre;
                                                                     ▪  Osmanlı Devleti, Midye-Enez hattının batısında kalan top-
          UŞİ ANTLAŞMASI (1912)
                                                                     rakları Balkan devletlerine bırakacaktır.
          •   Uşi Antlaşması ile Trablusgarp ve Bingazi İtalya’ya bırakıldı.    ▪  Arnavutluk  ile  Ege  Adalarının  geleceğinin  belirlenmesi

          •  Balkan Savaşları’nın çıkmasından dolayı On İki Ada ve Rodos   Avrupa devletlerinin kararına bırakılacaktır. Selanik, Güney
                                                                     Makedonya ve Girit Yunanistan’a; Dedeağaç, Edirne, Kırk-
            Yunan tehlikesine karşı kısa süre için İtalya’ya bırakıldı (İtalya   lareli ve Trakya’nın tamamı Bulgaristan’a verilecek. Orta ve
            1947 Paris Antlaşması ile bu yerleri Yunanistan’a bırakmış-  Kuzey Makedonya Sırbistan’a bırakılacaktır.
            tır.).
          •   Trablusgarp dini yönden Osmanlı Devleti’ne bağlı kalacaktır.   I. Balkan Savaşı’nın Sonuçları
            Böylece Osmanlı, Trablusgarp ile kültürel bağlılığını korumak   •  Bulgaristan’ın  sınırları  Ege  Deniz’ine  kadar  genişlemiş  ve
            istemiştir ve halifelik siyasi alanda kullanılmıştır.  savaştan en kârlı çıkan devlet olmuştur.
          •  Trablusgarp  ve  Bingazi’nin  1909’dan  beri  Duyun-u  Umumi-  •  Arnavutluk  bağımsızlığın  ilan  etmiş  böylece  Osmanlı’dan
                                                                  ayrılan son Balkan ulusu olmuştur.
            52
   1   2   3   4   5   6   7   8   9   10   11