Page 28 - 5-sinif-bursluluk-konu
P. 28

CANLILAR DÜNYASI









                    CANLILARI TANIYALIM                   1. Mikroskobik Canlılar

           Canlıların Sınıflandırılması                   Çevremize  baktığımızda  çıplak  gözle  göremediğimiz
           z   Doğada 10 milyon canlı çeşidinin yaşadığı tahmin edil-  ancak mikroskop yardımıyla büyüterek görebildiğimiz
             mektedir  ve  bu  sayı  gün  geçtikçe  artmaktadır.  Canlı   canlılara mikroskobik canlılar denir.
             çeşidinin artmasıyla onları tanımamız da zorlaşmıştır.   z   Mikroskobik canlılar; suda, havada, toprakta, besin-
             İşte bu yüzden bilim insanları canlıları rahatlıkla tanı-  lerde ve diğer canlıların vücutlarında yaşayabilir.
             mak ve incelemek için sınıflandırma yapmışlardır.
           z   İlk olarak canlıları, bitkiler ve hayvanlar olmak üzere   z   En basit yapılı olanına bakteri denir. Bakteriler yaşa-
             iki  gruba  ayırmışlardır.  Ancak  zamanla  yeni  canlı   mın her alanında her yerde bulunabilir. İnsan vücu-
             türlerinin de var olduğunu ve bu iki grupta yer ala-  duna yararlı veya zararlı olan çeşitleri vardır.
             mayacağını fark etmişlerdir.

           z   Bilim insanları günümüzde canlıları sınıflandırırken;  Mikroskobik Canlıların Genel Özellikleri
             s   Yaşam  alanları,  hareketleri,  üremeleri,  solu-  z   Sütten, yoğurt ve peynir; üzüm suyundan sirke ve
               num  ve  boşaltım  yapmaları,  beslenme  şekilleri,   turşu elde edilmesini sağlarlar.
               omurgalı ve omurgasız oluşları gibi kriterleri göz
               önüne alırlar.

                        Canlıların Sınıflandırılması
                                                          z   Her ortamda yaşayan çeşitleri vardır.
                       1. Mikroskobik Canlılar
                                                          z   Uygun  nem,  sıcaklık  ve  besin  ortamında  hızlıca
                                                            çoğalabilirler.

                                                          z   Verem,  tifo,  tetanoz,  kolera,  difteri  ve  zatürre  gibi
                          Amip        Bakteri               hastalıkların oluşmasına neden olurlar.
                       2. Mantarlar                       z   Besinlerin bozulmasına sebep olurlar.

                                                          z   Ölü  hayvan  ve  bitki  kalıntılarının  çürümesini,  top-
                                                            rağa karışmasını ve toprağın verimliliğinin artmasını
                      Şapkalı Mantarlar  Küf Mantarı        sağlarlar.

                                                          z   Bakterilere göre daha gelişmiş mikroskobik canlılar
                                                            da vardır. Bunlara protista (protozoa) adı verilir.

                       Maya Mantarı  Parazit Mantarı      z   Bu  canlılara  öglena,  amip,  alg  ve  terliksi  hayvan
                        3. Bitkiler                         (paramesyum) örnek verebiliriz. Bunlar nemli ortam-
                                                            larda, insan ve hayvan vücudunda yaşamayı sever.



                         Çiçeksiz     Çiçekli
                          bitkiler    bitkiler                    Amip      Paramesyum   Öglena
                       4. Hayvanlar
                                                          2. Mantarlar

                                                          z   Çevremize baktığımızda bahçeler, ormanlar, nemli,
                                                            ılık ve karanlık yerler gibi birçok alanda görebiliriz.
                        Omurgasız    Omurgalı
                         Hayvanlar   Hayvanlar              Çeşitli türleri vardır.

                                        DATA YAYINLARI
   23   24   25   26   27   28   29   30   31   32   33