Page 28 - 5-sinif-bursluluk-konu
P. 28
CANLILAR DÜNYASI
CANLILARI TANIYALIM 1. Mikroskobik Canlılar
Canlıların Sınıflandırılması Çevremize baktığımızda çıplak gözle göremediğimiz
z Doğada 10 milyon canlı çeşidinin yaşadığı tahmin edil- ancak mikroskop yardımıyla büyüterek görebildiğimiz
mektedir ve bu sayı gün geçtikçe artmaktadır. Canlı canlılara mikroskobik canlılar denir.
çeşidinin artmasıyla onları tanımamız da zorlaşmıştır. z Mikroskobik canlılar; suda, havada, toprakta, besin-
İşte bu yüzden bilim insanları canlıları rahatlıkla tanı- lerde ve diğer canlıların vücutlarında yaşayabilir.
mak ve incelemek için sınıflandırma yapmışlardır.
z İlk olarak canlıları, bitkiler ve hayvanlar olmak üzere z En basit yapılı olanına bakteri denir. Bakteriler yaşa-
iki gruba ayırmışlardır. Ancak zamanla yeni canlı mın her alanında her yerde bulunabilir. İnsan vücu-
türlerinin de var olduğunu ve bu iki grupta yer ala- duna yararlı veya zararlı olan çeşitleri vardır.
mayacağını fark etmişlerdir.
z Bilim insanları günümüzde canlıları sınıflandırırken; Mikroskobik Canlıların Genel Özellikleri
s Yaşam alanları, hareketleri, üremeleri, solu- z Sütten, yoğurt ve peynir; üzüm suyundan sirke ve
num ve boşaltım yapmaları, beslenme şekilleri, turşu elde edilmesini sağlarlar.
omurgalı ve omurgasız oluşları gibi kriterleri göz
önüne alırlar.
Canlıların Sınıflandırılması
z Her ortamda yaşayan çeşitleri vardır.
1. Mikroskobik Canlılar
z Uygun nem, sıcaklık ve besin ortamında hızlıca
çoğalabilirler.
z Verem, tifo, tetanoz, kolera, difteri ve zatürre gibi
Amip Bakteri hastalıkların oluşmasına neden olurlar.
2. Mantarlar z Besinlerin bozulmasına sebep olurlar.
z Ölü hayvan ve bitki kalıntılarının çürümesini, top-
rağa karışmasını ve toprağın verimliliğinin artmasını
Şapkalı Mantarlar Küf Mantarı sağlarlar.
z Bakterilere göre daha gelişmiş mikroskobik canlılar
da vardır. Bunlara protista (protozoa) adı verilir.
Maya Mantarı Parazit Mantarı z Bu canlılara öglena, amip, alg ve terliksi hayvan
3. Bitkiler (paramesyum) örnek verebiliriz. Bunlar nemli ortam-
larda, insan ve hayvan vücudunda yaşamayı sever.
Çiçeksiz Çiçekli
bitkiler bitkiler Amip Paramesyum Öglena
4. Hayvanlar
2. Mantarlar
z Çevremize baktığımızda bahçeler, ormanlar, nemli,
ılık ve karanlık yerler gibi birçok alanda görebiliriz.
Omurgasız Omurgalı
Hayvanlar Hayvanlar Çeşitli türleri vardır.
DATA YAYINLARI