Page 23 - 9_tarih_ogretmenin

ORTA ÇAĞ’DA DÜNYA 69
CENGIZ YASASI
F Moğol İmparatorluğu’nda hukuk ve askerlik işlerini düzenleyen kanunlara Cengiz Han
Yasası ya da Büyük Yasa adı verilmiştir.

❍EDİTÖR YAYINEVİ

F Devletin silahla kurulduğunu ancak kalem ve kanunla idare edileceğini bilen Cengiz
Han, hukuk konusunda Uygur Türklerinden yararlandı.
F Seçtiği deneyimli devlet adamlarını ve alimleri kanunlarını yazılı hâle getirmelerle gö-
revlendirdi.
F Uygurca yazılan bu yasada Cengiz Han’ın yasaklarının yanı sıra Türk töresinden alın-
ma hükümlere de yer verildi.
F Cengiz Han kağan seçildiğinde 1206 yılı kurultayında bu kurallara bazı eklemeler
yaparak yasayı yürürlüğe koydu.
F Otuz üç defter halinde düzenlendi.
F Uzun yıllar kullanılan bu kurallar İslamiyet’e geçen Moğol hanedanları tarafından da
uygulandı.

CENGIZ YASASI ILE ILGILI BAZI MADDELER:
❍ Her kim zina ederse, kim olduğuna ve evli olup olmadığına bakılmaksızın idam
edilir.
Bilerek yalan söyleyenler, büyücülük yapanlar ve başkalarının aleyhine muhbirlik
yapanlar, ya da kavga edenler arasında taraf tutarak diğerine yardım edenler idam
edilir.
❍ Sahibinden izin almaksızın, onun kölesine yiyecek ve içecek verenler idam edilir.
❍ Bir köle veya esir kaçmışsa ve bir başkası onu bulur da geri vermezse, o kişi idam
edilir.

❍ Cengiz Han insanlarının ellerini suya sokmalarını yasakladı. Su almak için kap
kullanmalarını emretti.
❍ Cengiz Han, elbiselerin çok kirlenmeden yıkanmasını yasakladı.