Page 23 - 9_tarih_ogretmenin
P. 23

ORTA ÇAĞ’DA DÜNYA                                          69
          CENGIZ YASASI
          F   Moğol İmparatorluğu’nda hukuk ve askerlik işlerini düzenleyen kanunlara Cengiz Han
             Yasası ya da Büyük Yasa adı verilmiştir.







           ❍EDİTÖR YAYINEVİ









          F   Devletin silahla kurulduğunu ancak kalem ve kanunla idare edileceğini bilen Cengiz
             Han, hukuk konusunda Uygur Türklerinden yararlandı.
          F   Seçtiği deneyimli devlet adamlarını ve alimleri kanunlarını yazılı hâle getirmelerle gö-
             revlendirdi.
          F   Uygurca yazılan bu yasada Cengiz Han’ın yasaklarının yanı sıra Türk töresinden alın-
             ma hükümlere de yer verildi.
          F   Cengiz  Han  kağan  seçildiğinde  1206  yılı  kurultayında  bu  kurallara  bazı  eklemeler
             yaparak yasayı yürürlüğe koydu.
          F   Otuz üç defter halinde düzenlendi.
          F   Uzun yıllar kullanılan bu kurallar İslamiyet’e geçen Moğol hanedanları tarafından da
             uygulandı.




           CENGIZ YASASI ILE ILGILI BAZI MADDELER:
           ❍  Her kim zina ederse, kim olduğuna ve evli olup olmadığına bakılmaksızın idam
             edilir.
             Bilerek yalan söyleyenler, büyücülük yapanlar ve başkalarının aleyhine muhbirlik
             yapanlar, ya da kavga edenler arasında taraf tutarak diğerine yardım edenler idam
             edilir.
           ❍  Sahibinden izin almaksızın, onun kölesine yiyecek ve içecek verenler idam edilir.
           ❍  Bir köle veya esir kaçmışsa ve bir başkası onu bulur da geri vermezse, o kişi idam
             edilir.

           ❍  Cengiz Han insanlarının ellerini suya sokmalarını yasakladı. Su almak için kap
             kullanmalarını emretti.
           ❍  Cengiz Han, elbiselerin çok kirlenmeden yıkanmasını yasakladı.
   18   19   20   21   22   23   24   25   26   27   28