Page 128 - 10-sinif-biyoloji-beceri-temelli
P. 128

EKOSİSTEMİN CANLI CANSIZ BİLEŞİMİ


            3  Güneş yeryüzünde ısı ve ışık enerjisinin asıl kaynağıdır. Güneş ışınlarının bir kısmı atmosfer tarafından yansıtılırken bir
               kısmı da absorbe edilir. Güneş'ten kaynaklanan çok farklı ışık türleri vardır. Görünür ışıklar; çıplak gözle bakıldığında mor,
               mavi, yeşil, sarı, turuncu, kırmızı renklerde ayırt edilir. Canlılardaki metabolik olaylar üzerinde en fazla etkiye sahiptir.
               Ultraviyole (UV) ışınlara uzun süre maruz kalındığında ciddi hastalıklara neden olabilir. Kızılötesi ışınlar; İnsan gözüyle
               algılanamayan yeryüzünün ısınmasını sağlayan ışınlardır. İyonize ışın, UV ışınlar gibi canlılar için zararlı olan X ve gama
               ışınlarıdır.






                                                GÖRÜNÜR IŞINLAR



           BECERİ TEMELLİ YENİ NESİL SORU  GAMA IŞINLARI  X IŞINLARI UV IŞINLARI KIZIL ÖTESI IŞINLAR MIKRO DALGALAR  RADYO DALGALARI










               Buna göre yukarıda verilen bilgiler ile elektromanyetik spektrum ve farklı dalga boyundaki ışınlar dikkate alın-
               dığında bitkilerde fotosentez olayının gerçekleşmesi için ışığın dalga boyunun hangi değerler arasında olması

               gerekir?

                                       -10
                                                               -6
                                           -6
                       -8
                                                                               -4
                                                                                   -2
                                                           -8
                                   B) 10
                                         -10
                                                        C) 10 -10
               A) 10 -12 -10   DATA YAYINLARI                                                  E) 1-10 6
                                                                            D) 10 -10
          4  Bazı abiyotik faktörler ve etkiledikleri özelliklerle ilgili   5
             aşağıdaki tablo verilmiştir.                     I.  Canlıların  doğal  olarak  yaşadıkları  ve  üredikleri
                                                                 ortamlardır.
                                 Sıcaklık  Işık  İklim
                                                              II.  Canlıların yaşadığı ekosistemde yapmak zorunda
                Canlının dağılımında   +   +      I              olduğu görevlerdir.
                   etkili olma
                Metabolik olayların   +    II     -           III.  Dünya üzerinde canlıların yaşadığı alanların tama-
               hepsini direkt ekileme                            mıdır.
               Uygun yaşam ortamı
                   oluşturma       III     +      +           Yukarıda  açıklamaları  verilen  terimler  aşağıdaki
                                                              seçeneklerden hangisinde doğru eşleştirilmiştir?
             Tablodaki numaralı bölgelere aşağıdakilerden hangi-
             leri gelmelidir?
                                                                       I           II           III
                       I          II           III            A)    Ekosistem    Niş        Habitat
             A)      +           -            +
                                                              B)    Biyotop    Habitat        Niş
             B)      +           +            -
                                                              C)    Habitat      Niş        Ekosfer
             C)      -           +            -
                                                              D)     Niş       Habitat      Biyotop
             D)      -           +            +
             E)      +           +            +               E)    Ekosfer      Niş        Habitat

                                                       126
   123   124   125   126   127   128   129   130   131   132   133