Page 128 - 10-sinif-biyoloji-beceri-temelli
P. 128
EKOSİSTEMİN CANLI CANSIZ BİLEŞİMİ
3 Güneş yeryüzünde ısı ve ışık enerjisinin asıl kaynağıdır. Güneş ışınlarının bir kısmı atmosfer tarafından yansıtılırken bir
kısmı da absorbe edilir. Güneş'ten kaynaklanan çok farklı ışık türleri vardır. Görünür ışıklar; çıplak gözle bakıldığında mor,
mavi, yeşil, sarı, turuncu, kırmızı renklerde ayırt edilir. Canlılardaki metabolik olaylar üzerinde en fazla etkiye sahiptir.
Ultraviyole (UV) ışınlara uzun süre maruz kalındığında ciddi hastalıklara neden olabilir. Kızılötesi ışınlar; İnsan gözüyle
algılanamayan yeryüzünün ısınmasını sağlayan ışınlardır. İyonize ışın, UV ışınlar gibi canlılar için zararlı olan X ve gama
ışınlarıdır.
GÖRÜNÜR IŞINLAR
BECERİ TEMELLİ YENİ NESİL SORU GAMA IŞINLARI X IŞINLARI UV IŞINLARI KIZIL ÖTESI IŞINLAR MIKRO DALGALAR RADYO DALGALARI
Buna göre yukarıda verilen bilgiler ile elektromanyetik spektrum ve farklı dalga boyundaki ışınlar dikkate alın-
dığında bitkilerde fotosentez olayının gerçekleşmesi için ışığın dalga boyunun hangi değerler arasında olması
gerekir?
-10
-6
-6
-8
-4
-2
-8
B) 10
-10
C) 10 -10
A) 10 -12 -10 DATA YAYINLARI E) 1-10 6
D) 10 -10
4 Bazı abiyotik faktörler ve etkiledikleri özelliklerle ilgili 5
aşağıdaki tablo verilmiştir. I. Canlıların doğal olarak yaşadıkları ve üredikleri
ortamlardır.
Sıcaklık Işık İklim
II. Canlıların yaşadığı ekosistemde yapmak zorunda
Canlının dağılımında + + I olduğu görevlerdir.
etkili olma
Metabolik olayların + II - III. Dünya üzerinde canlıların yaşadığı alanların tama-
hepsini direkt ekileme mıdır.
Uygun yaşam ortamı
oluşturma III + + Yukarıda açıklamaları verilen terimler aşağıdaki
seçeneklerden hangisinde doğru eşleştirilmiştir?
Tablodaki numaralı bölgelere aşağıdakilerden hangi-
leri gelmelidir?
I II III
I II III A) Ekosistem Niş Habitat
A) + - +
B) Biyotop Habitat Niş
B) + + -
C) Habitat Niş Ekosfer
C) - + -
D) Niş Habitat Biyotop
D) - + +
E) + + + E) Ekosfer Niş Habitat
126