Page 16 - 10. SINIF TÜRK DİLİ ve EDEBİYATI DEFTERİM - GİRİŞ YAYINLARI
P. 16
ETKİNLİK DEFTERİ 4. ÜNİTE: DESTAN / EFSANE
1. Destan, Efsane
Aşağıda efsane ve destandan alınmış birer metin verilmiştir. Kutucuklarda yer alan bilgilerden ve metin içerikle-
Etkinlik
rinden hareketle her iki türü karşılaştırarak ilgili bölüme türlerin özelliklerini örnekteki gibi yazınız.
Milletlerin hayatlarını Düzyazı şeklinde
derinden etkileyen Anonimdir. Belli bir yöreye aittir.
olaylar işlenir. oluşturulmuştur.
Düzyazı veya şiir Anonim olmakla birlikte
Ait olduğu milletin Üslup kaygısı
tarihinden izler taşır. şeklinde güdülmez. bir yazar tarafından
oluşturulmuştur. oluşturulanları da vardır.
GİRİŞ YAYINLARI
Yaşanılan coğrafyada Sonradan yazıya geçi-
önemli görülen olay, kişi Gerçek kişi ve mekâna Olağan olay ve kişiler- rildiği veya bir yazar ta-
ve mekânın kutsallaş- dayandırılan hayali le olağanüstü olay ve rafından oluşturulduğu
tırılması sonucu ortaya olaylar vardır. kişiler iç içedir. için üslup kaygısı var.
çıkmış.
Ergenekon Destanı Bingöller ve Kuş Gölü Efsanesi
(…)
İl Han’ın oğulları çoktu. Savaşta hepsi öldü. Kayan adlı bir Bingöl dağlarına ava giden bir avcı, uzun takipten sonra
küçük oğlu vardı. O yıl evlendirmişti. İl Han’ın Tukuz adlı istediği gibi bir kuş vurur. Taze avını hemen yemek niye-
bir de yeğeni vardı. Bu ikisi bir yerdeki kişilerin eline düş- tinde olan avcı, kuşu yakındaki bir gölün suyunda temizle-
müşlerdi. On gün olduktan sonra bir gece ikisi kadınlarıyla mek ister. Tüylerini yolduğu kuşu gölün suyu ile yıkamaya
birlikte atlanıp kaçtılar. Yurda geldiler. Düşmandan kaçıp başlar. Kuşun cansız olduğunu bildiği için de fazla sıkı
gelen dört maldan (deve, at, öküz, koyun) çok buldular. tutmaz. Fakat daha kuşu suya daldırır daldırmaz kuş can-
Eğer, ile varalım desek; dört taraftaki illerin hepsi bize düş- lanıp elinden uçup gider. Hadise karşısında şaşıran avcı;
man. İyisi odur ki dağların içinde insan yolu düşmez bir yer bu gölün, öteden beri işittiği hayat suyu ile dolu olduğunu
izleyip (oturalım) deyip dağa doğru sürülerini sürüp gittiler. anlar. Fakat göl, bu sırrı anlaşılınca bin parçaya bölünür;
(Geldikleri yoldan başka yolu olmayan bir yere vardılar.) her bir göl ayrı bir özellik taşımaya başlar. Avcının kuşu
O da öyle bir yoldu ki bir deve, bir at bin güçlükle yürürdü; elinden kaçırdığı yerdeki gölün adı da Kuş Gölü olarak
eğer ayağını yanlış bassa parça parça olurdu. (Vardıkları) bilinir. Bugün, hangi gölün hayat suyu ile dolu olduğu bi-
yerde akarsular, çeşmeler, türlü otlar, meyveli ağaçlar, tür- linmemektedir.
lü türlü avlar vardı.
DESTAN EFSANE
1. Ait olduğu milletin tarihinden izler taşır. 1.
2. 2.
3. 3.
4. 4.
5. 5.
6. 6.
98 Giriş Yayınları / 10. Sınıf Türk Dili ve Edebiyatı