Page 27 - 10. SINIF TÜRK DİLİ ve EDEBİYATI DEFTERİM - GİRİŞ YAYINLARI
P. 27
ÖZETİN ÖZETİ 8. ÜNİTE: HABER METNİ
GÜNCEL GAZETE VE DERGİ HABERLERİ
Q Haber sözcüğü; sözlük anlamı itibarıyla, herhangi bir olay ya da olgu ile ilgili edinilen bilgidir. Haber metni ise elde edilen
bilgilerin günlük gazetelerle, belli aralıklarla yayımlanan dergilerle, meslek kuruluşlarının belli aralıklarla yayımladığı bülten-
lerle; radyo ve televizyon gibi iletişim araçlarıyla halka duyurulmak üzere hazırlandığı yazılı metinlerdir.
Haber Metinlerinin Özellikleri
5 Doğruluğu ispatlanabilir haber olmalıdır. 5 Haberler yorum katılmadan ifade edilmelidir.
5 Uzun cümleler yerine kısa cümleler tercih edilmelidir. 5 Cümleler yalın, açık ve anlaşılır olmalıdır.
5 Haberi birkaç sözcükle ifade edecek başlık oluşturul- 5 Yanlış anlamalara sebep olabilecek cümleler kullanılma-
GİRİŞ YAYINLARI
malıdır. malıdır.
5 Bu metinlerde açıklayıcı, söyleşmeye bağlı ve öyküle- 5 Telaffuzu ve anlaşılması zor kelimelere elden geldiğince
yici anlatım türlerinden yararlanılır. yer verilmemelidir.
5 Haber duyulmamış ve ilgi çekici olmalıdır. 5 Haber metni kendi içinde bütünlük taşımalıdır.
5 Haber metinleri 5N 1K sorularına cevap vermelidir. 5 Haber önemli olmalı, geniş bir zümreyi ilgilendirmelidir.
Haber Metinlerinde 5N 1K Kuralı
Q Haber metni oluşturulurken günümüzde kullanılan en yaygın yöntem 5N 1K kuralıdır. Bu kural 5N 1K şeklinde adlandırılan
“Ne?/Kim?, Nasıl?, Niçin?, Nerede?, Ne zaman?” sorularına cevap verecek nitelikte haber yazılarının oluşturulması anla-
mına gelir.
Habere kaynak Ne? Habere konu olan olayın kim
olan olayın ne olduğu Kim? tarafından yaşandığı ya da ger-
bildirilmelidir. çekleştirildiği ifade edilmelidir.
Habere konu olan her Olayın gerçekleşme
olayın bir nedeni vardır. Neden? zamanının verilmesi mekân
Bu neden haber yazılarında 5N 1K zaman birlikteliği sağlayarak
Ne Zaman?
mutlaka belirtilmelidir. gerçeklik hissi uyandırır.
Habere kaynak olan olayın Habere konu olan olayın
yapılışının, meydana geliş Nasıl? geçtiği yer haber metninde
sürecinin anlatıldığı bölümdür. Nerede? mutlaka belirtilmelidir.
Haber Yazma Teknikleri
Piramit Tekniği Ters Piramit Tekniği
Q Düz piramit tekniğinde habere ilişkin ayrıntıların metin Q Ters piramit tekniğinde haberle ilgili en önemli unsurlar,
sonuna bırakıldığı tekniktir. Bu teknik hem haberi sunan- can alıcı nokta ilk paragrafta verilir. İkinci ve üçüncü
lar hem de okuyanlar açısından yeterli zamanın olduğu derecede önemli unsurlar ise sonraki paragraflarda veri-
durumlarda daha çok kullanılır. lir. Bu teknikte olaylar önemliden önemsize doğru sırala-
nır, haberin özeti ise giriş bölümünde aktarılır.
138 Giriş Yayınları / 10. Sınıf Türk Dili ve Edebiyatı