Page 10 - 10. SINIF KİMYA DEFTERİM - GİRİŞ YAYINLARI
P. 10
ÖZETİN ÖZETİ Ünite 2: Karışımlar
HOMOJEN VE HETEROJEN KARIŞIMLAR
Karışımların Sınıflandırılması
Q Karışım, en az iki saf maddenin kendi kimliğini koruyacak şekilde istenilen oranlarda birleşmesiyle oluşan madde topluluğu-
dur. Toprak, hava, sis, sirke, cam ve çeşme suyu karışımdır.
Karışımların özellikleri aşağıda verilmiştir.
Farklı tür tanecik Belirli sembol Oluşumları ve ayrış- Bileşenlerinin
(atom veya mole- Saf olmayan veya formülleri tırılmaları fiziksel kimyasal özellik-
GİRİŞ YAYINLARI
kül) içerir. maddelerdir. yoktur. yollarla olur. leri değişmez.
Bileşenleri arasında Belirli ayırt edici özellikleri Karışımın kütlesi, bileşenlerin kütleleri topla- Homojen veya
belirli bir oran (özkütle, erime ve kaynama mına eşittir; ancak karışımın hacmi genellikle heterojen görü-
yoktur. noktaları ...) yoktur. bileşenlerin hacimleri toplamından küçüktür. nümde olabilir.
Homojen ve Heterojen Karışımların Ayırt Edilmesinde Belirleyici Özellikler
Homojen Karışımlar (Çözeltiler)
Q Her tarafında aynı özelliği gösteren ve tek madde gibi (lehim, bronz, 22 ve 18 ayar altın..) homojendir.
görünen karışımlardır.
Q Homojen karışımlara çözelti adı verilir. Hava, kolonya,
Q Tek fazlı olup çözüneni çıplak gözle görülmez. çelik, sirke, yağmur suyu ve gazlı içecekler çözeltidir.
Q Dibinde çökelti oluşmadığından süzme ile ayrıştırılamaz. Q Bir çözeltide genellikle miktarı fazla olan bileşen çözücü,
Q Bütün gaz - gaz karışımları ve genel olarak alaşımlar miktarı az olan bileşen ise çözünen kabul edilir.
Heterojen Karışımlar a. Basit (Adi) Karışım: Katıların oluşturduğu heterojen
karışımlardır. Toprak, salata, karışık çerez gibi.
Q Her tarafında farklı özellik gösteren ve tek madde gibi
görünmeyen karışımlardır. Toprak, ayran, süzülmemiş bitki b. Süspansiyon: Birbiri içinde çözünmeyen katı ve sıvıla-
çayı ve duman heterojen karışımlara örnek verilebilir.
rın oluşturduğu karışımlardır. Türk kahvesi, naftalin - su,
Q Heterojen karışımlar, dağıtıcı ve dağılan olmak üzere iki nişasta - su, ayran gibi.
fazdan oluşur.
5 Dağıtan faz, miktarı fazla ve diğer bileşeni dağıtan c. Emülsiyon: Birbirinde çözünmeyen sıvıların oluşturduğu
maddedir. Dağılan faz, miktarı az ve diğer bileşenin heterojen karışımlardır. Mayonez, cıva - su, su - zeytinyağı,
içinde dağılan maddedir. benzin - su, su - CCl gibi.
4
Q En az iki fazlıdır. Bileşenleri dışarıdan fark edilebilir.
d. Aerosol: Gaz ortamında katı veya sıvının dağılmasıyla olu-
Q Bileşenleri birbiri içinde çözünmez şan heterojen karışımlardır. Tozlu hava, duman, sis, sprey,
Q Bekletildiğinde çökelti oluşturabilir. bulut gibi.
Q Süzgeç kağıdından geçemeyebilir.
e. Kolloid: Dağıtıcı maddede dağılan maddenin asılı kalması
Heterojen Karışımların Sınıflandırılması ile oluşan heterojen karışımlardır. Jöle, renkli cam, krema,
kan serumu, sabun köpüğü, çırpılmış yumurta gibi. Kolloid-
Q Heterojen karışımlar; dağıtan ve dağılan fiziksel halle- lerde dağılan madde çıplak gözle görülmez, ancak mikroskopla
rine göre gruplandırılır. fark edilebilir.
32 Giriş Yayınları / 10. Sınıf Kimya