Page 26 - 10. Sınıf Biyoloji Öğretmenin Ders Notları
P. 26
¦ HÜCRE BÖLÜNMELERİ § 25 25
MİTOZ VE MAYOZ ARASINDAKİ FARKLILIKLAR
MİTOZ MAYOZ
» Eşeysiz üremenin temelini oluşturur. » Eşeyli üremenin temelini oluşturur.
» Ökaryot tek hücrelilerde ve çok hücreli canlıla- » Çok hücreli canlıların üreme ana hücre-
rın vücut hücrelerinde görülür. lerinde ve spor üretiminde görülür.
» Oluşan hücreler (mutasyona uğramadığında) » Oluşan hücreler ata canlıdan ve birbirle-
ata hücre ile aynı kalıtsal özelliklere sahiptir. rinden farklıdır.
» Çok hücrelilerde büyüme, gelişme, yaraların » Oluşan hücreler üremede görevlidir.
B. EŞEYLİ ÜREMETÖR YAYINEVİ
onarımını sağlar. » Tetrat, sinapsis, krossing over gerçekle-
» Tetrat, sinapsis ve krossing over gerçekleş- şir.
mez. » Çekirdek ve sitoplazma bölünmesi 2
» Çekirdek ve sitoplazma bölünmesi bir kere kere görülür.
görülür. » Mayoz sonucu 4 yeni hücre oluşur.
» Mitoz sonucunda 2 yeni hücre oluşur. Oluşan » Oluşan yeni hücrelerde tekrar mayoz
yeni hücrelerde tekrar bölünme gözlenir. gözlenmez.
* Mayoz ve mitoz bölünmede ortak gözlenen durumlar;
» İnterfaz evresi görülür.
» Metabolik faaliyetler hızlanır, DNA replikasyonu görülür.
» G , S, G kontrol noktaları vardır.
2
1
EDİ Diploit (2n) Zigot
» Çekirdek ve sitoplazma bölünmesi görülür.
» Hücre sayısı artar.
Farklı eşeye sahip iki bireyin üreme hücrelerinin birleşmesiyle
*
yumurta
Eşey üreme hücrelerine “gamet”, gametlerin birleşmesine
* meydana gelen üreme çeşidine “eşeyli üreme” denir. Mayoz bölünme Haploit (n) Döllenme
hücresi
“döllenme”, döllenme sonucu oluşan hücreye de “zigot” adı
verilir.
Haploit (n)
* Eşey üreme hücreleri olan yumurta ve sperm haploit hüc- sperm hücresi
relerdir. İnsan yaşam döngüsü
* Döllenme sonucu oluşan zigot diploit kromozomludur. Eşeyli üremeyle ilgili özellikleri şöyle sıra-
layabiliriz:
» Eşey bakımından farklı iki bireyden veya kalıtsal yapısı farklı gametlerin birleşerek zigotu
meydana getirmesidir.
» Eşeyli üremede birleşen gametlerden biri dişi, diğeri erkek özelliğindedir. Gametler (üreme hüc-
releri) her zaman haploit (n) kromozomlu olup çoğunlukla mayoz bölünmeyle oluşturulur.