Page 97 - 10. Sınıf Coğrafya Öğretmenin Ders Notları

¦ §
96 BEŞERİ SİSTEMLER
96
NÜFUS DAĞILIŞINI ETKİLEYEN DOĞAL ETMENLER

Kara ve Denizlerin Dağılışı: Denizler nüfusun dağılışını olumsuz etkilemektedir. Göller ve bataklıklar da
nüfusun dağılışını sınırlandırmaktadır.

Su: Su hayati bir öneme sahiptir ve nüfus dağılışını etkilemektedir. İlk insanlar su kaynaklarının bulunduğu
yerleri seçmişlerdir. Su kaynaklarının az olduğu yerler seyrek nüfusludur.

Enlem: Ilıman kuşağın nüfusu, sıcaklığın çok yüksek olduğu sıcak kuşak ile sıcaklığın düşük olduğu soğuk
kuşaktan fazladır. Dünya nüfusunun büyük bir kısmı ılıman kuşakta yaşamaktadır.
EDİTÖR YAYINEVİ
Toprak Yapısı ve Otlaklar: Tarıma elverişli topraklar ve gür otlakların bulunduğu meralar, tarım ve hay-
vancılıkla uğraşan topluluklar için elverişli alanlardır. Verimli tarım alanları ile hayvancılığa elverişli otlaklar
insanların yaşadıkları yerlerdir.

İklim: İnsanların yaşam koşullarını ve ekonomik faaliyetlerini etkilemektedir. Dünya nüfusunun büyük
bir kısmı iklimin elverişli olduğu Orta Kuşak’ta yaşamaktadır. Amazon ve Kongo havzaları seyrek nüfuslu
alanlardır. Çöl alanları yağış azlığından dolayı seyrek nüfusludur. Orta Asya’da yer alan Gobi, Taklama-
kan Güneydoğu Asya’da Tar, Kuzey Afrika’da Büyük Sahra, Güney Afrika’da Kalahari, Güney Amerika’da
Atacama çölleri seyrek nüfusludur.Tundra ve sert karasal iklim bölgeleri düşük sıcaklıktan dolayı seyrek
nüfusludur.Buzullarla kaplı olan ve kutup ikliminin etkili olduğu Antarktika kıtası ve Grönland Adası’nın iç
kısımları seyrek nüfusludur.

Yer Şekilleri: Dünya nüfusunun önemli bir kısmı engebenin az olduğu yerlerde yaşamaktadır. Engebenin
çok olduğu yerlerde nüfus azdır. Yükseklik de nüfusun dağılışını etkilemektedir. Dünya nüfusunun büyük bir
kısmı yüksekliği 500 metreden az alanlarda toplanmıştır. And ve Kayalık dağları yükseltinin fazla olmasın-
dan dolayı seyrek nüfusludur.

NÜFUS DAĞILIŞINI ETKİLEYEN BEŞERİ ETMENLER

Tarım: Sanayi Devrimi’ne kadar en önemli ekonomik etkinlik tarımdı. Tarıma elverişli alanlar sık nüfuslu
yerlerdi. Günümüzde de tarıma elverişli alanlarda nüfus fazladır.

Sanayi: Dünya nüfusunun önemli bir kısmı sanayi merkezlerinin olduğu yerlerde toplanmıştır. Batı Avrupa,
Doğu Asya ve Kuzey Amerika’nın doğusu sık nüfusludur.
Madencilik: Bir bölgede maden çıkarılması ve o madeni işleyecek olacak fabrikanın kurulması o yerin nüfu-
sunu arttırır. Örneğin; Ruhr Bölgesi’nde kömür yataklarının işlenmesiyle ve burada demir-çelik fabrikası
kurulduktan sonra nüfus hızla artmıştır.

Turizm: Turizme elverişli yerlerde yılın belirli dönemlerinde nüfus artmaktadır. Yunanistan, Fransa, Türkiye
ve İspanya yaz döneminde nüfusu artan ülkelerdir.

Göç: Ülkemizden yurt dışına yapılan göçler nüfusu azaltmakta, yurt dışından ülkemize yapılan göçler ise
nüfusumuzu arttırmaktadır. İç göç ülke içindeki nüfus dağılışında dengesizliklere neden olmaktadır.