Page 242 - 10. SINIF PARAGRAF SORU BANKASI - EDİTÖR YAYINLARI
P. 242
TEST 20
5. XX. yüzyıl başlarıyla Türk öykücülüğünde bir dönemeç 8. Anadolu’nun Türkleşmesi sorunu hâlâ heyecan verici bir
başlar. Ömer Seyfettin bu dönemde Batılı ölçülere tıpatıp konudur. 11 ve 12. yüzyıllar Anadolu’nun, Selçukluların
uyan bir öykücümüz olarak çıkar okur karşısına. Maupas- akınları sonucu büyük bir göç dalgasına maruz kaldığı
sant’ın sanat anlayışında odaklanan düğüm-çözüm-so- bir dönemdir. Bu göç dalgası, Anadolu’nun siyasal, din-
nuç gibi bölümleri yapabilen bir öykünün de kurucusu sel ve nüfus yapısını değiştirecek ve bu yapıyı günümüze
olur. Bu anlayışı, öyküye getirdiği tezle birlikte ele alarak değin değişmeyen yerleşik hâle getirecektir. Müslüman
yansıttığı için tez öykünün de kurucusu sayılır. yazarların "Rum" diye söz ettikleri Anadolu’yu Batılılar bu
Bu parçadan Ömer Seyfettin’le ilgili olarak aşağıdaki- tarihten itibaren ‘Turchia’ diye adlandırmaya başlayacak-
lerden hangisine ulaşılamaz? lardır. Bu siyasal, toplumsal ve demografik dönüşümün
nasıl gerçekleştiği hâlâ üzerinde çalışılması gereken so-
A) Ömer Seyfettin Maupassant tarzı hikâye yazmıştır. runsal bir alan olarak durmaktadır.
B) 20. yy Türk öykücülüğünün başarılı temsilcilerinden-
dir. Bu parçada aşağıdakilerden hangisine değinilmemiş-
C) Ömer Seyfettin Batılı tarzda öyküler kaleme almayı tir?
başarmıştır.
7. EDİTÖR YAYINLARI
D) Edebiyatımızda tez öykünün ilk örneklerini Ömer A) Selçukluların akınlarıyla birlikte Anadolu’ya büyük bir
Seyfettin vermiştir. göç dalgasının olduğuna
E) Tez öykünün en güzel örneklerini Ömer Seyfettin yaz- B) 11 ve 12. yüzyıllardan beri Batılıların Anadolu’ya “Tur-
mıştır. chia” dediklerine
C) Göçlerle birlikte Anadolu’nun bir Türk yurdu hâline
geldiğine
6. Medeniyet ve ilim şehri Bitlis, yüksek kayalıklar ve dağ- D) Anadolu’nun Türkleşmesinin Batı’da büyük sorun
larla çevrili dar bir vadi üzerinde kurulmuş binlerce yıllık teşkil ettiğine
bir geçmişe sahiptir. Burası Diyarbakır-Van yolu üzerinde- E) Anadolu’nun Türkleşmesi üzerinde yeterli çalışmanın
ki bir konak ve geçit yeridir. Çevresindeki şehirlere göre yapılmadığına
ova ve platoları çok azdır. Bitlis şehri çeşitli medeniyet-
lere ev sahipliği yapmış tarihi bir yerleşim yeri olmasının
yanı sıra, geçmişte, özellikle ticaret kervanları ve yolcular
için de önemli bir güzergâh olmuştu. Ksenefon’un (Xe-
nophon) ‘On binleri’ de milattan dört asır evvel bu yoldan
geçmişlerdi.
Bu parçanın anlatımı için aşağıdakilerden hangisi
söylenemez?
A) Açıklamaya yer verilmiştir.
B) Öznel bir anlatım yapılmıştır. 9. Anadolu parsı, Orta doğu ve Batı Asya’da yaygın olan
C) Betimlemeye başvurulmuştur. İran parsının Anadolu’da yaşayan bir ırkıdır. Uzun süre
D) Karşılaştırma yapılmıştır. ayrı bir pars alttürü olarak kabul edilmiştir. Deniz seviye-
E) Niteleyici sözcüklere yer verilmiştir. sinden 2500 metre yüksekliğe kadar, sarp ve saklanacak
örtü bulunan alanlarda yaşamını sürdürür. Toroslar, Ege
Gazete haberlerini, gündelik haber türünden bilgileri ço- ve Kuzeybatı Anadolu’da yaşadığı sanılmaktadır. Anado-
ğunlukla unutmak için okuruz. Sürekli değişikliğe uğrar lu parsının varlığını sürdürüp sürdürmediği hâlâ tartışma-
bu bilgi. Bugünkü gazetelerin en çarpıcı haberi yarın lı. En son resmi kayıt 1974 yılına ait. Bir avcı onu vurmuş
eskiyiverir. Her türlü iletişimin çok hızlandığı çağımızda, sonra da 2000’li yıllar boyunca pek çok kez görülmüş. En
özellikle durum budur. Borges’in, insan belleği ile düş son 2013 yılında bir çoban, kendisine saldırdığı gerekçe-
gücünün uzantısı diye nitelediği kitapların içindeki bilgi siyle bu vahşi kedilerden birini vurdu. Doğadaki hâli belli
ise unutulmak için değil, bellekte tutulmak için okunur. belirsiz bir kare fotoğraftan ibaret olan Anadolu parsının
Kişiliğimizin, dünyaya bakışımızın, kavrayışımızın ayrıl- hâlâ memleket dağlarında yaşadığı varsayılıyor. Ama şu
maz bir parçası olur. Bundan dolayı, geliştirici, aydınlatı- şüphe hep var belki de nesli çoktan tükendi.
cı, ilerletici nitelikteki okuma türü, kitap okurluğudur.
Bu parçada Anadolu parsıyla ilgili olarak aşağıdaki-
Bu parçada anlatılanlar aşağıdaki sorulardan hangisi-
nin cevabı olabilir? lerden hangisine değinilmemiştir?
A) Kitap okurluğunun gazete okurluğundan farkı nedir? A) Nerelerde yaşadığına
B) Neden gazete okurluğu daha yaygındır? B) Irkının nereye dayandığına
C) Kitap okuru nasıl bir okurdur? C) Yaşam alanının nereler olduğuna
D) Okurlar neden gazeteyi kitaba tercih eder? D) Neslini tükenip tükenmediğine
E) Gazete okurunun kitap okuruna üstünlüğü nedir? E) Nelerle beslendiğine
242
