Page 154 - 10. SINIF VIP TÜM DERSLER KONU ANLATIMLI - EDİTÖR YAYINLARI
P. 154

154
        •   Yer adları (kıta, bölge, il, ilçe, semt, köy, mahalle, cad-  •   Düşünce,  hayat  tarzı,  politika,  ülkeler  topluluğu  an-
           de, sokak) büyük harfle başlar. Özel ada dâhil olmayıp   lamında kullanılan “doğu” ve “batı” sözcükleri büyük
           tamlama kuran şehir, il, ilçe, belde, köy sözcükleri kü-  harfle başlar.
           çük harfle başlar.
                                                         ̛   Örnek:
        ̛    Örnek:                                      Ő  Bu mistik anlayış sadece Doğu’da var.

        Ő  Afrika               Ő  Cemre Sokak
                                                         Ő  Olaylardan sonra Batı ile ilişkilerimiz bozuldu.
        Ő  Doğu Anadolu         Ő  Gazi Caddesi          •   Yer adlarında ilk isimden sonra gelen ve tür bildiren
        Ő  İstanbul             Ő  Alaca ilçesi
                                                           deniz,  göl,  nehir,  dağ,  ova,  kanal,  geçit,  boğaz  gibi
        Ő  Çankaya              Ő  Ankara ili
                                                           ikinci isimler büyük harfle başlar.
           D)  Güneydoğu Anadolu’nun sıcakları da çekilmez. YAYINLARI
        •   Yer adlarından önce gelen yön adları büyük, yer adla-  ̛   Örnek:
           rından sonra gelen yön adları ise küçük harfle başlar.
                                                         Ő  Çanakkale Boğazı    Ő  Konya Ovası
        ̛    Örnek:                                      Ő  Van Gölü            Ő  Ege Denizi

        Ő  Kuzey Amerika        Ő  Amerika’nın kuzeyi    Ő  Ağrı Dağı           Ő  Süveyş Kanalı

        Ő  Batı Anadolu         Ő  Anadolu’nun batısı    Ő  Fırat Nehri         Ő  Zigana Geçidi

                                            ÇÖZÜMLÜ SORULAR
                                            ÇÖZÜMLÜ SORULAR
        1.  Aşağıdaki cümlelerin hangisinde yer - yön adları-  3.  Türkçede özel ada bağlı saygı sözcükleri, sanlar ve
           nın yazımıyla ilgili yanlışlık yapılmıştır?     takma adlar büyük harfle başlar.

           A)  Şili, bir Güney Amerika ülkesi miydi?       Bu kurala göre, aşağıdaki cümlelerin hangisinde
       EDİTÖR
                                                           bir yazım yanlışı vardır?
           B)  Soner, Urfa’nın doğusunda görev yapmıştı.
                                                           A)  Dün, komşumuz Doktor Ali Yüksel'i gördüm.
           C)  Kasırga Kuzey Avrupa’yı kasıp kavurdu.
                                                           B)  Öğretmen Ayşe Hanım doktora gidecekmiş.
                                                           C)  Sınıfımızdaki iki Ali’den büyük olanı sporcudur.
           E)  Giyim kuşamıyla doğulu, düşünceleriyle batılı bir
              insandı babam.                               D)  Ali bey beni kardeşi Orhan’la tanıştırdı.
                                                           E)  Amcamın oğlu Ahmet bu hafta evleniyor.
        Çözüm: "Doğu" ve "batı" sözcükleri düşünce, hayat tarzı,
        ülkeler topluluğu anlamında kullanılırsa büyük harfle baş-  Çözüm: "Ali bey" ifadesindeki "bey" ifadesi özel ada bağlı
        lar. Buna göre "Giyim kuşamıyla doğulu, düşünceleriyle   bir saygı sözcüğü olduğundan büyük harfle başlamalıdır.
        batılı bir insandı babam." ifadesinde "doğulu" ve "batılı"
        sözcükleri büyük harfle başlamalıdır.            4.  Aşağıdaki cümlelerden hangisinde yer adının ya-
                                                           zımında bir yanlışlık yapılmıştır?
                                                           A)  1930’larda Güneydoğu’da petrol bulma çalışmaları
        2.  Aşağıdaki cümlelerin hangisinde gezegen adları-   yapılmıştır.
           nın yazımıyla ilgili bir yanlışlık vardır?
                                                           B)  Gelişmişliğine rağmen İskandinav halkı gelenek-
           A)  Ay, Dünya’nın çevresini yirmi dört saatte dolaşır.
                                                              lerine bağlıdır.
           B)  Uzmanlar saat 16.00’ya kadar Güneş’e çıkmayın   C)  Uzun zamandır Kurtuluş sokakta oturuyoruz.
              diyorlar.
                                                           D)  Victoria Gölü’nde avlanmak için iki ayrı ülkeden
           C)  Sabahleyin dünyayı dolaştım ama seni bulamadım.
                                                              izin almak gerekir.
           D)  Benim için dünya bir yana, çocuğum bir yana.
                                                           E)  Bu hayvanlar Afrika’nın güneyinde yaşar.
           E)  Yapılan deney, Güneş tutulması ile ilgiliydi.
                                                         Çözüm: Yer  adları  büyük  harfle  başlar.  Bu  bakımdan
        Çözüm: "...  Güneş'e  çıkmayın"  ifadesinde  güneş  ışığı   "Kurtuluş sokakta" ifadesinde yazım yanlışı vardır. Bu ifa-
        kastedildiği için "Güneş" küçük harfle başlamalıdır.   de "Kurtuluş Sokak'ta" şeklinde yazılmalıdır.
   149   150   151   152   153   154   155   156   157   158   159