Page 325 - 10. SINIF VIP TÜM DERSLER KONU ANLATIMLI - EDİTÖR YAYINLARI
P. 325
KİM
KİMYANIN TEMEL KANUNLARI - 1YANIN TEMEL KANUNLARI - 1 1. ÜNİTE 325
KÜTLENİN KORUNUMU KANUNU SABİT ORANLAR KANUNU
• Kütlenin Korunumu Kanunu'na göre kimyasal tepki- • Sabit Oranlar Kanunu'na göre bileşiği oluşturan ele-
melerde tepkimeye giren maddelerin kütleleri toplamı mentlerin kütleleri arasında değişmez, sabit bir oran
tepkimede oluşan maddelerin kütleleri toplamın eşittir. vardır. Sabit Oranlar Kanunu J. L. Proust tarafından
• Kütlenin Korunumu Kanunu, A.L Lavoisier tarafından ortaya konulmuştur.
bulunmuştur. • MgO bileşiği oluşurken 24 g Mg ile 16 g O birleşir.
2
• Kütlenin Korunumu Kanununa göre; Buna göre MgO bileşiğindeki sabit oran,
m 24g 3
› Fiziksel ve kimyasal bütün tepkimelerde kütle Mg = = 'dir.
korunur. m O 16g 2
1
EDİTÖR YAYINLARI
› Kimyasal tepkimelerde madde yoktan var, vardan Mg + 2 O → 2 MgO
yok olamaz. 3g 2g 5g
• MgO bileşiğinde m Mg /m oranının 3/2 olması, 3 g
O
Mg'nin 2 g O ile tepkimeye girerek 5 g MgO bileşiğini
2
̛ Örnek: 2NaHCO → Na CO + CO + H O oluşturacağını veya bu oranın katları şeklinde Mg ve
2
3
2
3
2
O 'nin bir araya gelmeleri gerektiğini belirtir.
8,4 g m g 2,2 g 0,9 g 2
• MgO bileşiğinin elementlerinden oluşumuna ait aşağı-
Yukarıda verilen tepkimede oluşan Na CO bileşiği kaç daki grafikler çizilebilir.
2
3
gramdır?
Mg'nin kütlesi (g) Elementlerin
̚ Çözüm: m NaHCO 3 = m Na 2 CO 3 + m CO 2 + m H 2 O harcanan kütleleri (g)
8,4 g = m + 2,2 g + 0,9 g
Na 2 CO 3 6
m = 5,3 g 3 3 Mg
Na 2 CO 3
2 O
O'nun MgO'nun
2 4 kütlesi (g) 5
̛ Örnek: CS ile O ; kütlesi (g)
2
2
CS + 3O → CO + 2SO denklemine göre tepkimeye m Mg / m O
2
2
2
2
giriyor.
Kütle (g)
32 SO 2 3/2
30 MgO'nun
5 10 15
19 kütlesi (g)
• Bileşik formülü ve elementlerin atom kütleleri bilinirse
m CO
2
bileşikteki elementlerin kütlece birleşme oranı buluna-
6 O 2 bilir.
CS › X Y için m X = a.X olur.
2 Zaman a b m Y b.Y
m 2.C m 2.12
Tepkimede harcanan ve oluşan maddelerin kütlelerinin › C H için (H: 1, C: 12); m C = 6.H = m C → 6.1 = 4
6
2
zamanla değişimi grafikteki gibi olduğuna göre m değe- H H
rini bulunuz. • Bileşik oluşturmak üzere iki element eşit kütlelerde
̚ Çözüm: CS + 3O → CO + 2SO tepkimeye girdiğinde bileşikte kütlece fazla bulunan
2
2
2
2
element tamamen harcanır.
19 g 30 - 6 g m g 32 g
• Sabit Oranlar Kanunu, sadece bileşikler için geçerli-
19 g + 24 g = m + 32 g → m = 11 g dir, karışımlar için geçerli değildir.
CO 2 CO 2