Page 325 - 10. SINIF VIP TÜM DERSLER KONU ANLATIMLI - EDİTÖR YAYINLARI
P. 325

KİM
            KİMYANIN TEMEL KANUNLARI - 1YANIN TEMEL KANUNLARI - 1                           1. ÜNİTE   325
            KÜTLENİN KORUNUMU KANUNU                         SABİT ORANLAR KANUNU
            •   Kütlenin Korunumu Kanunu'na göre kimyasal tepki-  •   Sabit Oranlar Kanunu'na göre bileşiği oluşturan ele-
               melerde tepkimeye giren maddelerin kütleleri toplamı   mentlerin kütleleri arasında değişmez, sabit bir oran
               tepkimede oluşan maddelerin kütleleri toplamın eşittir.  vardır. Sabit Oranlar Kanunu J. L. Proust tarafından
            •   Kütlenin Korunumu Kanunu, A.L Lavoisier tarafından   ortaya konulmuştur.
               bulunmuştur.                                  •   MgO bileşiği oluşurken 24 g Mg ile 16 g O  birleşir.
                                                                                                   2
            •   Kütlenin Korunumu Kanununa göre;               Buna göre MgO bileşiğindeki sabit oran,
                                                                 m  24g   3
                 › Fiziksel  ve  kimyasal  bütün  tepkimelerde  kütle   Mg  =  =  'dir.
                 korunur.                                       m O  16g  2
                                                                      1
       EDİTÖR YAYINLARI
                 › Kimyasal  tepkimelerde  madde  yoktan  var,  vardan   Mg +  2 O →  2  MgO
                 yok olamaz.                                   3g     2g     5g
                                                             •   MgO  bileşiğinde  m Mg /m  oranının 3/2 olması, 3 g
                                                                                   O
                                                               Mg'nin 2 g O  ile tepkimeye girerek 5 g MgO bileşiğini
                                                                         2
            ̛    Örnek: 2NaHCO  → Na CO    +   CO    +   H O   oluşturacağını veya bu oranın katları şeklinde Mg ve
                                              2
                                       3
                                                    2
                             3
                                   2
                                                               O 'nin bir araya gelmeleri gerektiğini belirtir.
                          8,4 g   m g            2,2 g        0,9 g  2
                                                             •   MgO bileşiğinin elementlerinden oluşumuna ait aşağı-
            Yukarıda verilen tepkimede oluşan Na CO  bileşiği kaç   daki grafikler çizilebilir.
                                           2
                                               3
            gramdır?
                                                               Mg'nin kütlesi (g)       Elementlerin
            ̚    Çözüm: m NaHCO 3  = m Na 2 CO 3      +  m CO 2    +   m H 2 O          harcanan kütleleri (g)
                        8,4 g    =   m    +  2,2 g   +   0,9 g
                                Na 2 CO 3                     6
                         m    = 5,3 g                         3                      3       Mg
                        Na 2 CO 3
                                                                                     2       O
                                                                            O'nun                MgO'nun
                                                                 2 4      kütlesi (g)        5
            ̛    Örnek: CS  ile O ;                                                              kütlesi (g)
                        2
                             2
            CS  + 3O  → CO  + 2SO  denklemine göre tepkimeye                  m Mg   / m O
                          2
                    2
                                 2
               2
            giriyor.
                    Kütle (g)
                 32                   SO 2                                 3/2
                 30                                                                           MgO'nun
                                                                                  5  10  15
                 19                                                                           kütlesi (g)
                                                             •   Bileşik formülü ve elementlerin atom kütleleri bilinirse
                  m              CO
                                    2
                                                               bileşikteki elementlerin kütlece birleşme oranı buluna-
                  6             O 2                            bilir.
                                 CS                              › X Y  için  m X  =  a.X  olur.
                                   2            Zaman             a b    m Y  b.Y
                                                                                   m    2.C  m    2.12
            Tepkimede harcanan ve oluşan maddelerin kütlelerinin     › C H  için (H: 1, C: 12);  m C  =  6.H  =  m C  →  6.1  =  4
                                                                    6
                                                                  2
            zamanla değişimi grafikteki gibi olduğuna göre m değe-                  H         H
            rini bulunuz.                                    •   Bileşik  oluşturmak  üzere  iki  element  eşit  kütlelerde

            ̚    Çözüm: CS    +   3O    →    CO    +  2SO      tepkimeye girdiğinde bileşikte kütlece fazla bulunan
                                                2
                                2
                                         2
                         2
                                                               element tamamen harcanır.
                        19 g     30 - 6 g       m g        32 g
                                                             •   Sabit Oranlar Kanunu, sadece bileşikler için geçerli-
                        19 g + 24 g = m   + 32 g → m   = 11 g  dir, karışımlar için geçerli değildir.
                                   CO 2        CO 2
   320   321   322   323   324   325   326   327   328   329   330