Page 399 - 10. SINIF VIP TÜM DERSLER KONU ANLATIMLI - EDİTÖR YAYINLARI

EŞEYLİ ÜREME
EŞEYLİ ÜREME 1. ÜNITE 399
MITOZ VE MAYOZ BÖLÜNMENIN BENZERLIKLERI
• İnterfaz gerçekleşir ve metabolik olaylar hızlanır. DNA replikasyonu gerçekleşir. Kontrol noktaları bulunur. Sitop-
lazma ve çekirdek bölünmesi gerçekleşir. İğ iplikleri kromozomların kinetokorlarına bağlanır. Kardeş kromatitler
ayrılır. Hücre sayısı artar.

MITOZ VE MAYOZ BÖLÜNMENIN FARKLARI

Mitoz Mayoz
• Eşeysiz üremenin temelidir. • Eşeyli üremenin temelidir.

• Ökaryot tek hücrelilerde, çok hücreli canlıların vücut • Çok hücreli canlıların üreme ana hücrelerinde, bazı
canlıların spor üretiminde görülür.
EDİTÖR YAYINLARI
ve üreme ana hücrelerinde görülür.
• Bölünme sonucu ana canlı ve oluşan yavruların kalıt- • Bölünme sonucu oluşan hücreler, ana canlıdan ve
birbirleriyle kalıtsal özellikleri açısından farklılık gös-
sal özellikleri aynıdır. terir.
• Çok hücrelilerde büyüme, gelişme, yaraların onarımı- • Oluşan hücreler üremede rol alır.

nı sağlar.
• Tetrat, sinapsis, krossing over görülmez. • Tetrat, sinapsis, krossing over profaz I evresinde gö-
rülür.
• Çekirdek ve sitoplazma bölünmesi bir kez gerçekleşir. • Çekirdek ve sitoplazma bölünmesi iki kez gerçekleşir.
• Bölünme sonucu kromozom sayısı değişmez. • Bölünme sonucu kromozom sayısı yarıya düşer.
• Oluşan hücreler tekrar bölünme geçirebilir. • Oluşan hücreler tekrar mayoz geçiremez.

EŞEYLI ÜREME
• İki farklı eşeye sahip ata canlılardan yeni bireylerin meydana gelmesi olayına eşeyli üreme denir.

• Eşeyli üremenin, eşeysiz üremeden en önemli farkı; yeni nesillerin birbirlerinden (kardeşlerinden) ve ata canlılar-
dan (anne-babadan) farklı kalıtsal yapıda olmasıdır.
• Temeli mayoz bölünme ve döllenmeye dayanır.

• Üreme hızı düşüktür. Oluşan durumlar çevresel değişikliklere daha dayanıklıdır.
• Mantarlarda, bitkilerde, hayvanlarda bazı tek hücreli canlılarda gerçekleşir.
• Bazı canlı türleri hem erkek hem de dişi üreme organına sahip olabilir. Yani kendi vücudunda hem sperm hem de
yumurta hücresi üretebilir. Bu canlılara erselik (hermafrodit) canlılar denir.

Döllenme
Döllenme
• Sperm ve yumurta çekirdeklerinin kaynaşmasına döllenme denir.
• Sperm tarafından döllenmiş yumurtaya zigot denir. Zigot diploittir.
• Hem eşeyli hem de eşeysiz üremede birey sayısının artması, türün devamlılığının sağlanması her iki üremede de

görülür.
Tozlaşma
Çiçekli Bitkilerde Eşeyli Üreme Döllenme
Çiçekli Bitkilerde Eşeyli Üreme
• Çiçekli bitkilerde çiçek tozlarının dişicik tepesine taşınması-
na tozlaşma denir. Zigot Embriyo
• Tozlaşma sırasında yumurtalıkta döllenme gerçekleşir.
• Embriyo ve besi doku tarafından tohum oluşur.

• Tohum uygun koşullarda çimlenerek ata canlıdan farklı kalıt-
sal özelliklere sahip yeni bitkiyi oluşturur. Yeni bitki Çimlenme Tohum Tohum ve
meyve