Page 397 - 10. SINIF VIP TÜM DERSLER KONU ANLATIMLI - EDİTÖR YAYINLARI
P. 397
MA
MAYOZ YOZ 1. ÜNİTE 397
• Mayoz bölünme, eşeyli üreme yapan canlılarda gamet Tetrat Sinapsis Krossing over
oluşumunu sağlayan bölünme çeşididir.
• Mayoz bölünme yalnızca eşey ana hücrelerinin belirli
bir olgunluğa ulaştıktan sonra gerçekleşir. Kiyazma
• Mayoz sonucu oluşan ve döllenme için farklılaşan
hücrelere gamet; gametlerin mayozla meydana gel- Metafaz I: Homolog kromozomlar hücrenin ekvatoral
mesi olayına gametogenez denir. Dişi gamet yumurta, bölgesinde karşılıklı olarak dizilir.
erkek gamet sperm adını alır. Anafaz I: İğ ipliklerinin kısalıp kalınlaşmasıyla homolog
• Biri anneden diğeri babadan gelen şekil ve yapı ba- kromozomlar rastgele karşılıklı kutuplara çekilir.
kımından birbirine benzeyen kromozomlara homolog Telofaz I: Kromozomlar kutuplara ulaştığında her bir ku-
EDİTÖR YAYINLARI
kromozom denir. Genlerin bulunduğu özgün bölgelere
lokus denir. tupta haploit kromozom takımı bulunur. Çekirdek zarı ve
çekirdekçik oluşur. İğ iplikleri kaybolur.
Eşlenmemiş Eşlenmiş
homolog homolog
Sitoplazma Bölünmesi I (Sitokinez I)
kromozomlar kromozomlar Sitoplazma Bölünmesi I (Sitokinez I)
Replikasyon • Hayvan hücrelerinde boğumlanma ile, bitki hücrele-
Sentromer eşlenmesi) Sentromer oluşur.
rinde ara lamel oluşumu ile gerçekleşir. İki yeni hücre
(DNA
Lokus Lokus Mayoz I İnterfaz
Kardeş
kromatitler Kardeş olmayan Profaz I
kromatitler
Homolog Kromozomlar ve Kromatitler Metafaz I
• Eşey ana hücreleri çiftler hâlinde bulunur. Bu hücre- Anafaz I
lere diploit (2n) denir. Mayoz sonucu oluşan gametler
homolog kromozomlardan sadece birini taşır. Bu hüc- Telofaz I
relere haploit (n) denir.
• Mayoz bölünme iki aşamada gerçekleşir. Sitokinez I
• Eşey ana hücreleri mayoz bölünme gerçekleşmeden n n
önce interfaz geçirir. İnterfaz sadece mayoz I'den
önce gerçekleşir. Mayoz II Profaz II
MAYOZ I
Metafaz II
Çekirdek Bölünmesi I (K
Çekirdek Bölünmesi I (Karyokinez I) aryokinez I)
Profaz I: Çekirdek ve çekirdek zarı kaybolur iğ iplikleri Anafaz II
oluşur.
• Homolog kromozomlar ve kardeş kromotitler yan yana Telofaz II
gelerek birbirinin üzerinde kurulmasıyla sinapsis ger-
çekleşir.
• Kardeş olmayan kromotitlerin temas noktalarına ki- Sitokinez II
yazma denir. Homolog kromozomlar yan yana geldik-
lerinde oluşturulan dört kromotitli yapıya tetrat denir. n n n n
• Homolog kromozomların kardeş kromatitlerinde ger-
çekleşen gen alışverişine krossing over denir. n kromozomlu hücre