Page 475 - 10. SINIF VIP TÜM DERSLER KONU ANLATIMLI - EDİTÖR YAYINLARI
P. 475
OSMANLI ASKERÎ TEŞK
OSMANLI ASKERÎ TEŞKILATININ KURULMA SÜRECIILATININ KURULMA SÜRECI 3. ÜNITE 475
Devletleşme Sürecinde Osmanlı Savaşçıları
Devletleşme Sürecinde Osmanlı Savaşçıları • Osmanlı bir savaşa karar verdiği zaman, bu grupların
• Osmanlı Devleti’nin çok kısa sürede büyümesinde toplanması ve sevkiyatı oldukça sorun yaratıyordu.
ve üç kıtada hakimiyet kurmasında en önemli etken • Bu nedenle fetihlerin sistemli bir şekilde yapılabilmesi
ordu olmuştur. Osman Bey, Bizans sınırında görevli için düzenli orduya ihtiyaç duyuldu.
I
bir Selçuklu uç beyi olarak sefere çıkmadan önce bir- Ilk Düzenli Osmanlı Ordusunun Kurulmasılk Düzenli Osmanlı Ordusunun Kurulması
çok Türkmen aşiretine duyuruda bulunur ve sefer için • Osmanlı’nın Kuruluş Dönemi’nde fetih hareketleri za-
asker toplardı. manla büyük ve korunaklı şehirlere dayandı.
• Osman Bey bir alp ve boy beyidir. Devletini askeri • Büyümenin sürdürülebilmesi için stratejik, ekonomik
güce dayanarak kurmuştur. Osmanlı Beyliği’nin ilk sa- ve siyasi önemi olan yerlerin alınması mevcut düzen-
EDİTÖR YAYINLARI
vaşçı sınıfını Osman Bey’in etrafında gaza ve ganimet siz kuvvetlerle ya uzun sürüyor ya da mümkün olmu-
amaçlı toplanan alpler ve gaziler oluştururdu. yordu.
• Bunların en meşhurları Karamürsel Alp, Gündüz Alp, • Bursa’nın 10 yılda fethedilmesi düzenli ve sürekli or-
Akçakoca, Samsa Çavuş gibi alplerdir. Daha sonra- duya ihtiyacı açıkça ortaya koymuştu.
dan bu askeri unsurlara birçok gönüllü derviş, Türk- • Osmanlı Devleti’nin sürekli ve düzenli orduya geçme-
men ve ahiler katıldı. sinde;
› Kale ve şehir kuşatmalarının uzun sürmesi
{ Alp: Türk bahadırı olarak anılan alp; cesur, yiğit, › Geçici kuvvetlerin vaktinde savaşa gelememesi
kahraman demektir. Alpler, Türk milletinin içinden çık- › Aşiret kuvvetlerinin uzun süren kuşatmalara daya-
mış yiğitlik ve cesaretleri ile tanınmış gönüllü askerler- namaması
dir.
› Savaş zamanlarında toplanan askeri zümrelerin
• Gazi: Sözlükte hücum etmek, savaşmak, din uğrun-
dağınık ve disiplinden yoksun olması
da cihat etmek manasına gelir. Gaziler, Islamiyet’in › Devamlı savaşa hazır yaya ve atlı kuvvetlerin bu-
kabulünden sonra alplerin misyonlarını devam ettir- lundurulmasının zorunluluk haline gelmesi
mişlerdir.
› Beylikten çıkıp güçlü bir devlet haline gelmek için
• Osman Bey, yanında savaşan Türkmen aşiretlerine düzenli bir orduya ihtiyaç duyulması gibi durumlar
ganimetlerden pay vermiş ve ele geçirilen topraklarda etkili oldu.
onlara yerleşme hakkı tanımıştır. • Ilk düzenli birlikler, Orhan Bey’in zamanında Vezir Ala-
• Bunlardan başka Beylik Dönemi’nde, Ahiyân-ı Rûm eddin Paşa ve Bursa Kadısı Çandarlı Kara Halil’in tek-
(Ahiler), Bâcıyân-ı Rûm (Anadolu kadınları), Abdâlân-ı lifleri doğrultusunda Bursa’nın fethinden sonra “yaya
Rûm (Anadolu Dervişleri), Gaziyân-ı Rûm (Anadolu ve müsellemler” adıyla kuruldu.
Gazileri) adlarıyla anılan zümrelere mensup kuvvetler
de seferlere katılmaya başladı. { Türk gençlerinden kurulan düzenli birliklerin atsız
• Osman Bey ve çevresindeki alpler Ahi teşkilatına askerine “yaya”, atlı askerine de “müsellem” adı veril-
miştir. Askerler başlarına “ak börk” giyerlerdi.
mensuptu. Ahilik teşkilatında esnaf ve zanaatkâra
mesleki, dinî, ahlaki eğitimin yanında askerî eğitim
Yaya ve Müsellemlerin Özellikleriaya ve Müsellemlerin Özellikleri
de verilirdi. Osmanlı Beyliği’nin başlangıçta düzenli Y
bir ordusu yoktu. Gerektiğinde tamamı atlı olan aşi- • Vezir Çandarlı Kara Halil tarafından sağlıklı ve güçlü
retlerden asker toplanarak sefere çıkılırdı. Ilk fetihler Tük gençlerinden kuruldu.
uçlardaki Türkmen kuvvetleriyle yapıldı. • Biner kişilik yaya ve atlı gruplar halinde teşkilatlandı-
• Osmanlı Beyliği’nin Bursa kuşatması sırasında aşiret rıldı.
kuvvetlerinin uzun kale kuşatmalarında yetersiz oldu- • Yaya (piyade) sınıfında her on kişiye bir onbaşı, her
ğu görüldü. Çünkü devlete bağlı olmayan bu savaşçı yüz kişiye bir yüzbaşı tayin edildi.
gruplar arasında belli bir düzen ve koordinasyon yok- • Müsellem (atlı) birliklerde her otuz kişi bir ocağı mey-
tu. dana getirirdi.
