Page 570 - 10. SINIF VIP TÜM DERSLER KONU ANLATIMLI - EDİTÖR YAYINLARI

570
TÜRKIYE NÜFUSUNUN GELIŞIMI
TÜRKIYE NÜFUSUNUN GELIŞIMI
• Ülkemiz yaşamaya elverişli olduğu için geçmişten günümüze İlk Çağ'dan itibaren çok sayıda devlete ev sahipliği
yapmıştır.
• Anadolu'da ilk nüfus sayımları Osmanlı Dönemi'nde başlamıştır. Osmanlı Devleti'nde ilk nüfus sayımı 1831 yılında
II. Mahmut Dönemi'nde yapılmıştır. Askeri amaçlı yapılan bu nüfus sayımında sadece erkeker sayılmıştır.
• Türkiye'de ilk nüfus sayımı 1927 yılında yapılmıştır. Bu dönemde Türkiye'nin nüfusu 13,6 milyondu. Daha sonra
1935 yılında nüfus sayımı yapılmıştır. Bu sayımda nüfus 16,1 milyon çıkmıştır. 1935 yılından 1990 yılına kadar
geçen sürede her beş yılda bir nüfus sayımı yapılmıştır. 1990 nüfus sayımından sonra nüfus sayımlarının 10 yılda
bir yapılması kararlaştırılmıştır. 1997 yılında seçmen sayısını belirlemek için nüfus sayımı yapılmıştır. 2007 yılında
Türkiye'nin nüfusu 67,8 milyon olarak belirlenmiştir. 2007 yılından itibaren Adrese Dayalı Nüfus Kayıt Sistemi (AD-
NKS)'ne geçilmiştir. 2020 yılında nüfusumuz 83 milyon 614 bin 362 kişi oldu.
EDİTÖR YAYINLARI
• Bazı yıllarda nüfus artış hızımız düşük, bazı yıllarda ise fazladır. Türkiye nüfusundaki gelişmeleri üç döneme ayı-
rabiliriz:

Birinci Dönem İkinci Dönem Üçüncü Dönem
1927 ile 1955 yılına kadar geçen sü- 1955 ile 1985 yılları arasıdır. Türki- 1985 yılından sonrasıdır. Kalkınma
redir. İkinci Dünya Savaşı Dönemi'n- ye'nin nüfusu 26,6 milyon artmıştır. hızının artması ve eğitim düzeyinin
de erkek nüfus silah altına alınmıştır. 1950 yılından sonra doğurganlık yükselmesinden dolayı nüfus artış
Sağlık hizmetleri gelişmediğinden oranı azalmaya başlamıştır. Bu hızı azalmıştır. 2020 yılı Türkiye'de
çeşitli hastalıklar ölümlere sebep ol- azalma sonraki yıllarda da devam yıllık nüfus artış hızı binde 5,5'tir.
muştur. Doğurganlık düşmüştür. etmiştir.
• 1945 yılı Türkiye nüfusunun en az olduğu dönemdir. İkinci Dünya Savaşı'nın çıkması ve erkeklerin önemli bir kıs-
mının silah altına alınmasından dolayı nüfus artış hızı düşmüştür. Nüfus artış hızının en fazla olduğu dönem 1955
ile 1960 yılları arasıdır.
• İkinci Dünya Savaşı'ndan sonra sağlık alanındaki gelişmeler, yaşam koşullarının iyileşmesi ve savaşın sona er-
mesinden dolayı nüfus hızla artmıştır. 1939'da Hatay'ın ülkemize katılması ve Balkan ülkelerinden ülkemize yoğun
göçlerin olması nüfusumuzu arttırmıştır.
ÇÖZÜMLÜ SORULAR
ÇÖZÜMLÜ SORULAR
1. 2. Nüfus Artış Hızı % 0
60 30
25
20
15
10
15 5
0
8 6 4 2 0 2 4 6 8 1927 1935 1940 1945 1950 1955 1960 1965 1970 1975 1980 1985 1990 2000 2010 2020
Milyon kişi
Türkiye’nin verilen nüfus artış hızı grafiğine göre
Yaş piramiti yukarıdaki gibi olan ülkeler için; aşağıdaki yargılardan hangisine ulaşılamaz?
I� Doğum oranı yüksektir. A) 1935 - 1945 yılları arasında nüfus azalmıştır.
II� Ölüm oranı yüksektir. B) Nüfus artış hızında sürekli artış olmamıştır.
III� Ortalama yaşam süresi uzundur.
C) Son yıllarda nüfus artış hızı azalmaktadır.
yargılarından hangileri doğrudur?
D) 1950 ve 1980 yıllarında nüfus artış hızı birbirine
A) I ve II B) I ve III C) II ve III yakındır.
D) Yalnız I E) Yalnız III E) En yüksek nüfus artış oranı 1960 yılında gerçek-
leşmiştir.
Çözüm: Verilen piramit kenarları içe çökük üçgen şeklin- Çözüm: 1935 - 1945 yılları arasında nüfus azalmıştır ifa-
deki piramittir. Bu piramitte doğum ve ölüm oranları yük- desi yanlıştır. Nüfus artış hızını gösteren grafikler miktar
sektir. göstermezler.