Page 140 - 10. SINIF VIP TÜM DERSLER SORU BANKASI - EDİTÖR YAYINLARI
P. 140

7.   Aşağıdakilerden  hangisi  Türk  edebiyatında   10.  Deli  Dumrul,  kuru  çayın  üstüne  bir  köprü  yapar.
               destandan halk hikâyesine geçişi sağlayan ilk    Köprünün yanına yerleşen obada bir yiğidin öldü-
               eserdir?                                         ğünü öğrenince Azrail’e kızar ve ona meydan okur.
               A)  Letâif-i Rivâyât                             Onunla dövüşmek için Allah’a yalvarır. Deli Dum-
                                                                rul’un  düzenlediği  toya  Azrail  gelir.  Eğer  ona  bir
               B)  Muhayyelat-ı Aziz Efendi
                                                                can bulursa yaşamasına izin vereceğini söyler. Deli
               C)  Dede Korkut Hikâyeleri                       Dumrul, annesi ve babasına gider fakat onlar can-
               D)  Hüsn ü Aşk                                   larını vermezler. Karısı ise onsuz hayatın anlamı-
                                                                nın olmayacağını söyleyip canını vermeye razı olur.
               E)  Harnâme
                                                                Deli Dumrul Allah’a yalvarır. “Ya ikimizin canını al
                                                                ya da ikimizi de bağışla.” Allah onları bağışlar, 140
                                                                yıl ömür verir ve annesiyle babasının canını alması
                                                                için Azrail’e izin verir.
       EDİTÖR YAYINLARI
                                                                Yukarıda özetlenen Deli Dumrul Hikâyesi’nden
                                                                yola  çıkılarak  Dede  Korkut  Hikâyeleri’yle  ilgili
           8.   Dede Korkut Hikâyeleri; Oğuz Türklerinin bilinen en   aşağıdakilerden hangisi söylenemez?
               eski destansı, şiirsel ve düzyazı hikâyeleridir. Oğuz-  A)  Destansı özellikler taşıyan hikâyeler vardır.
               ların savaşlarının da ele alındığı on iki destansı hikâ-  B)  Türk kültüründen ve sosyal hayatından bahse-
               ye ve bir ön sözden oluşur. İçerdiği hikâyeler tarih   den en eski eserlerdir.
               boyunca dilden dile, anlatıcıdan anlatıcıya aktarılan
               birer sözlü gelenek ve geçiş ürünüdür. Hikâyelerin   C)  Hikâyelerde inanç sistemine ait unsurlara rast-
               ortaya çıktığı dönemle yazıya geçirildiği dönem fark-  lanır.
               lıdır. Hikâyeler uzun yıllar kulaktan kulağa aktarıldı-  D)  Hikâyelerdeki bazı kahramanlar ve olaylar ola-
               ğından gerçek hâlinin dışına çıkmıştır.             ğanüstü özellik taşır.
               Bu parçadan hareketle aşağıdakilerden hangisi-   E)  Hikâyelerde aile ve toplum düzeni ile ilgili ayrın-
               ne ulaşılamaz?                                      tılar vardır.

               A)  Hikâyelerin yaratıcısı toplumu etkileyen olayları
                   esere konu etmiştir.                    11.  Bayındır Han’ın Oğuzları topladığı sohbete tüm bey-

               B)  Eserde farklı edebi türlere ait özellikler bir arada   lerin oğullarıyla gelmesi üzerine, Büre Bey üzülür.
                   bulunmaktadır.                               Oğuz beyleri, ellerini göğe kaldırıp Allahutaala'dan
                                                                Büre  Bey  için  bir  oğul,  Bican  Bey’e  de  doğacak
               C)  Sözlü gelenekte dilden dile aktarıldığından deği-  oğlana vermesi için bir kız dilerler. Doğan oğlan
                   şikliklere uğramıştır.
                                                                büyüdükten sonra kendisine hediye getiren bezir-
               D)  Hikâyeler mensur şekilde oluşturulmuş, daha   gânları kâfirlerden kurtarır ve “Bamsı Beyrek” adını
                   sonraları manzum bölümler eklenmiştir.       alır. Banu Çiçek’le evleneceği gece kâfirler düğünü
               E)  Dede Korkut Hikâyeleri iki farklı dönem arasında   basarak Bamsı’yı esir alır. Banu Çiçek’in abisi Deli
                   köprü görevi üstlenmiştir.                   Karçar’a yalancı oğlu Yaltacık’ın kanlı bir gömlek ge-
                                                                tirip “Bamsı öldü.” demesiyle Banu Çiçek Yaltacık’a
                                                                verilir. Düğün gecesi esir bulunduğu kaleden, Tek-
                                                                fur’un kızının yardımıyla kaçan Bamsı, yaşadığını
                                                                Banu Çiçek’e bildirir. Sonra düğün yapılır.
                                                                Dede Korkut Hikâyeleri'nden olan Bamsı Beyrek
                                                                hikâyesinden alınan yukarıdaki parçadan hare-
           9.   Aşağıdakilerden hangisi Dede Korkut’un özellik-  ketle Dede Korkut Hikâyeleri ile ilgili;
               lerinden biri olamaz?
                                                                I.   Yiğitlik ve kahramanlık ön plandadır.
               A)  Yiğitliğiyle ön plana çıkan bir hikâye kahrama-  II.  Oğuzların sosyal hayatı ile ilgili bilgi verir.
                   nıdır.
                                                                III.  Hikâyeler dini inanç ve değerlerden bağımsızdır.
               B)  Duası ve bedduası kabul olur.
                                                                yargılarından hangilerine ulaşılabilir?
               C)  Toplumun bilge kişisidir.
               D)  Yeni doğan çocuklara isim verir.             A) Yalnız I      B) I ve II      C) I ve III
             140  E)  Hikâyelerin sonunda öğütler verir, dua eder.      D) II ve III    E) I, II ve III
   135   136   137   138   139   140   141   142   143   144   145