Page 140 - 10. SINIF VIP TÜM DERSLER SORU BANKASI - EDİTÖR YAYINLARI

7. Aşağıdakilerden hangisi Türk edebiyatında 10. Deli Dumrul, kuru çayın üstüne bir köprü yapar.
destandan halk hikâyesine geçişi sağlayan ilk Köprünün yanına yerleşen obada bir yiğidin öldü-
eserdir? ğünü öğrenince Azrail’e kızar ve ona meydan okur.
A) Letâif-i Rivâyât Onunla dövüşmek için Allah’a yalvarır. Deli Dum-
rul’un düzenlediği toya Azrail gelir. Eğer ona bir
B) Muhayyelat-ı Aziz Efendi
can bulursa yaşamasına izin vereceğini söyler. Deli
C) Dede Korkut Hikâyeleri Dumrul, annesi ve babasına gider fakat onlar can-
D) Hüsn ü Aşk larını vermezler. Karısı ise onsuz hayatın anlamı-
nın olmayacağını söyleyip canını vermeye razı olur.
E) Harnâme
Deli Dumrul Allah’a yalvarır. “Ya ikimizin canını al
ya da ikimizi de bağışla.” Allah onları bağışlar, 140
yıl ömür verir ve annesiyle babasının canını alması
için Azrail’e izin verir.
EDİTÖR YAYINLARI
Yukarıda özetlenen Deli Dumrul Hikâyesi’nden
yola çıkılarak Dede Korkut Hikâyeleri’yle ilgili
8. Dede Korkut Hikâyeleri; Oğuz Türklerinin bilinen en aşağıdakilerden hangisi söylenemez?
eski destansı, şiirsel ve düzyazı hikâyeleridir. Oğuz- A) Destansı özellikler taşıyan hikâyeler vardır.
ların savaşlarının da ele alındığı on iki destansı hikâ- B) Türk kültüründen ve sosyal hayatından bahse-
ye ve bir ön sözden oluşur. İçerdiği hikâyeler tarih den en eski eserlerdir.
boyunca dilden dile, anlatıcıdan anlatıcıya aktarılan
birer sözlü gelenek ve geçiş ürünüdür. Hikâyelerin C) Hikâyelerde inanç sistemine ait unsurlara rast-
ortaya çıktığı dönemle yazıya geçirildiği dönem fark- lanır.
lıdır. Hikâyeler uzun yıllar kulaktan kulağa aktarıldı- D) Hikâyelerdeki bazı kahramanlar ve olaylar ola-
ğından gerçek hâlinin dışına çıkmıştır. ğanüstü özellik taşır.
Bu parçadan hareketle aşağıdakilerden hangisi- E) Hikâyelerde aile ve toplum düzeni ile ilgili ayrın-
ne ulaşılamaz? tılar vardır.

A) Hikâyelerin yaratıcısı toplumu etkileyen olayları
esere konu etmiştir. 11. Bayındır Han’ın Oğuzları topladığı sohbete tüm bey-

B) Eserde farklı edebi türlere ait özellikler bir arada lerin oğullarıyla gelmesi üzerine, Büre Bey üzülür.
bulunmaktadır. Oğuz beyleri, ellerini göğe kaldırıp Allahutaala'dan
Büre Bey için bir oğul, Bican Bey’e de doğacak
C) Sözlü gelenekte dilden dile aktarıldığından deği- oğlana vermesi için bir kız dilerler. Doğan oğlan
şikliklere uğramıştır.
büyüdükten sonra kendisine hediye getiren bezir-
D) Hikâyeler mensur şekilde oluşturulmuş, daha gânları kâfirlerden kurtarır ve “Bamsı Beyrek” adını
sonraları manzum bölümler eklenmiştir. alır. Banu Çiçek’le evleneceği gece kâfirler düğünü
E) Dede Korkut Hikâyeleri iki farklı dönem arasında basarak Bamsı’yı esir alır. Banu Çiçek’in abisi Deli
köprü görevi üstlenmiştir. Karçar’a yalancı oğlu Yaltacık’ın kanlı bir gömlek ge-
tirip “Bamsı öldü.” demesiyle Banu Çiçek Yaltacık’a
verilir. Düğün gecesi esir bulunduğu kaleden, Tek-
fur’un kızının yardımıyla kaçan Bamsı, yaşadığını
Banu Çiçek’e bildirir. Sonra düğün yapılır.
Dede Korkut Hikâyeleri'nden olan Bamsı Beyrek
hikâyesinden alınan yukarıdaki parçadan hare-
9. Aşağıdakilerden hangisi Dede Korkut’un özellik- ketle Dede Korkut Hikâyeleri ile ilgili;
lerinden biri olamaz?
I. Yiğitlik ve kahramanlık ön plandadır.
A) Yiğitliğiyle ön plana çıkan bir hikâye kahrama- II. Oğuzların sosyal hayatı ile ilgili bilgi verir.
nıdır.
III. Hikâyeler dini inanç ve değerlerden bağımsızdır.
B) Duası ve bedduası kabul olur.
yargılarından hangilerine ulaşılabilir?
C) Toplumun bilge kişisidir.
D) Yeni doğan çocuklara isim verir. A) Yalnız I B) I ve II C) I ve III
140 E) Hikâyelerin sonunda öğütler verir, dua eder. D) II ve III E) I, II ve III