Page 172 - 10. SINIF VIP TÜM DERSLER SORU BANKASI - EDİTÖR YAYINLARI

7. XII. yüzyılda Yüknekli Edip Ahmet tarafından Uygur 9. Divan şiiri ile halk şiirini karşılaştıran aşağıdaki
harfleriyle ve Hakaniye Türkçesiyle yazılan yargılardan hangisi yanlıştır?
Divan-ı Hikmet , manzum bir ahlak kitabıdır. İslami A) Halk şiirinde hece ölçüsü kullanılırken divan şii-
I rinde aruz ölçüsü kullanılmıştır.
Devir Edebiyatı’nın ilk eseri olan ve mutluluk veren
bilgi anlamına gelen Kutadgu Bilig , Yusuf Has Hacip B) Divan şiirinde genellikle yarım kafiye kullanılır-
II ken halk şiirinde tam kafiye kullanılmıştır.
tarafından Hakaniye Türkçesi ile yazılarak Tabgaç C) Divan şiirinde ağır, süslü bir dil kullanılırken halk
Buğra Han’a sunulmuştur. Hoca Ahmet Yesevi tara- şiirinde yalın, sade bir dil kullanılmıştır.
fından oluşturulan Atabetü’l Hakayık ’ta yaradılış,
III D) Halk şiirinde nazım birimi olarak dörtlük kullanı-
dünya, olgun insanın özellikleri, var oluşumuzun se- lırken divan şiirinde beyit kullanılmıştır.
bepleri, dini konular ve dini hikâyeler yer almaktadır.
E) Halk şiiri halka, divan şiiri ise aydın zümreye hi-
“Türk Dillerinin Sözlüğü” anlamına gelen tap etmiştir.
EDİTÖR YAYINLARI
Dîvânu Lugâti't-Türk , Araplara Türkçeyi öğretmek
IV
amacıyla Kaşgarlı Mahmut tarafından Arapça olarak
yazılmıştır. 10.
Ulaşıp eren börleyü (Uludu erler kurtça)
Bu parçadaki bilgi yanlışlığı numaralanmış ifa-
delerden hangilerinin yer değiştirmesiyle gideri- Yırtıp yaka urlayu (Bağırıp yırttılar yaka)
lebilir? Sıkrıp uni yurlayu (Çığırdılar ıslıkla)
A) I ve II B) I ve III C) II ve IV Sıgtap közi örtülür (Yaştan gözler örtülür)

D) I ve IV E) II ve III
Bu dizeler aşağıda verilen nazım şekillerinin han-
gisinden alınmış olabilir?

8. Aşkın aldı benden beni I A) Sav B) Sagu C) Koşuk
Bana seni gerek seni D) Koşma E) Destan
Ben yanarım dünü günü

Bana seni gerek seni

Ağlarım çağlar gibi II

Derdim var dağlar gibi 11.
Ciğerden yaralıyım
Adile’m sen naçarsın
Gülerim çağlar gibi
İnci mercan saçarsın

Şahlar şâhı divan açar III Dünya deniz olanda
Divan gümbür gümbürlenir Gönlüm nere kaçarsın
Merd dayanır nâ-merd kaçar
Ağam derim naçarım
Meydan gümbür gümbürlenir
İnci mercan saçarım
Numaralanmış bu parçalar ile ilgili aşağıdakiler- Dünya deniz olunca
den hangisi söylenemez?
Ben kuş olup kaçarım
A) I. parça, ilahi türünde yazılmıştır.
B) II. parça anonim halk edebiyatı ürünüdür.
Bu dizelerin nazım şekli aşağıdakilerden hangi-
C) Üç metnin konusu da birbirinden farklıdır.
sidir?
D) I. parça, hece ölçüsüyle söylenmiştir.
A) Mâni B) Semai C) Koşma
E) III. parçada bir kişinin ölümünden duyulan acı
172 dile getirilmiştir. D) Varsağı E) Ağıt