Page 445 - 10. SINIF VIP TÜM DERSLER SORU BANKASI - EDİTÖR YAYINLARI

445
İSLAM DÜNYASI LİDERLİĞİNE 5. ÜNİTE - 2. TEST
• Yavuz Sultan Selim padişah olduğunda Anado- • Şah İsmail, ülkesinin iç kesimlerine kaçmak zorun-
lu’da Safevilerin Şiilik propagandaları sürüyordu. da kaldı. Çaldıran Savaşı sonucunda Tebriz, Mu-
Diğer yandan Osmanlıların her geçen gün büyü- sul, Kerkük ve Erbil Osmanlı topraklarına katıldı.
mesi Memlûklu Devleti’ni rahatsız ediyordu. Ma- Ayrıca Tebriz, Halep ve Bursa İpek Yolu’nun da
raş çevresinde hüküm süren Dulkadiroğulları ise hâkimiyeti Osmanlılara geçti. Anadolu’daki Safevi
Osmanlı Devleti aleyhine Memlûklularla iş birliği tehlikesi kırıldı.
hâlinde idi. • Yavuz Sultan Selim, Çaldıran’dan dönerken Sinan
• Yavuz Sultan Selim’in siyasi politikası, Türk-İslam Paşa komutasındaki bir orduyu Dulkadiroğulları
dünyasını tek çatı altında toplamak ve Safevilerin Beyliği üzerine yolladı. Turnadağ Savaşı’nda Dul-
Anadolu’ya hâkim olmak için uygulamaya koydu- kadiroğulları yenilgiye uğratılarak Osmanlı hâki-
1. EDİTÖR YAYINLARI
ğu Şii propagandasını önlemekti. Yavuz, bu amaç- miyeti altına alındı. Bu durum Osmanlı-Memlûklu
larını gerçekleştirmek için önce orduya çekidüzen ilişkilerinin iyice gerilmesine neden oldu.
verdi. Yeniçeri Ocağı'nı ve donanmayı güçlendirdi. OSMANLI-MEMLÛKLU İLİŞKİLERİ (MISIR SEFERİ)

Şahkulu İsyanı Nedenleri:
• İslam dünyasının liderliğini ele geçirmek
• 1502’de İran’da kurulan Şii Türk-İslam devletinin
kışkırtmaları ile Anadolu’da Selçuklu İsyanı çıka- • Baharat Yolu’na hâkim olmak
rılmıştır. • Memlûkların Cem Sultan İsyanı’nda Cem’e destek
vermesi
• Şahkulu İsyanı’nda II. Bayezid’in pasif davrandı- • Safevi-Memlûk ittifakını önlemek
ğını iddia eden I. Selim babasına başkaldırmıştır.
• Memlûkluların, Anadolu beylikleri üzerinde hak id-
• Yeniçerilerin desteğini alan I. Selim’in karşısında dia etmesi
daha fazla direnemeyen II. Bayezid tahtı oğlu I. Sonuçları:
Selim’e bırakmak zorunda kalmıştır.
• 1516’da Mercidabık Savaşı ile Suriye ve çevresi,
OSMANLI-SAFEVİ İLİŞKİLERİ VE 1517’de Ridaniye Savaşı ile Mısır ele geçirilmiştir.
ÇALDIRAN SAVAŞI • Memlûk Devleti yıkılmıştır.

• 1512’de tahta oturan Yavuz Sultan Selim Anado- • Baharat Yolu’nun denetimi Osmanlı Devleti’ne geç-
lu’daki Şii propagandalarının önüne geçmek için miştir.
ilk olarak Safeviler üzerine yürümeye karar verdi. • Halifelik Osmanlı hanedanına geçmiştir.
İki ordu Van Gölü’nün kuzeydoğusundaki Çaldıran • Osmanlı Devleti teokratik bir nitelik kazanmıştır.
Ovası’nda karşı karşıya geldi (1514). Safevi ordu- • Kuzey Afrika’da Osmanlı egemenliği başlamıştır.
su bozguna uğradı. • Kutsal emanetler İstanbul’a getirilmiştir.

Yavuz Sultan Selim’in Türk - Islam dünyasında birliği 2. Osmanlı’nın Kuruluş Dönemi’nden itibaren temel po-
sağlama amacı bu dönemin temel politikası olmuş litikalarından biri de Anadolu’da Türk siyasi birliğini
ve bu nedenle faaliyetlerin tamamına yakını doğu sağlamaktı. Bu politika kesin olarak Yavuz Sultan
yönünde yapılmıştır. Selim Dönemi’nde gerçekleşmiştir.

Bu durum Osmanlı Devleti’nde; Aşağıdakilerden hangisiyle Osmanlı Anadolu’da
siyasi birliğini kesin olarak sağlamıştır?
I� ekonomi, III� siyasi,
II� askeri, IV� kültürel A) Akçay Meydan Savaşı
alanlarının hangilerindeki faaliyetlere öncelik ta- B) Otlukbeli Savaşı
nınmasına yol açtığı söylenebilir? C) Turnadağ Savaşı

A) I ve II B) II ve III C) I, II ve III D) Çaldıran Savaşı
E) Çirmen Savaşı
D) II, III ve IV E) I, II, III ve IV