Page 442 - 10. SINIF VIP TÜM DERSLER SORU BANKASI - EDİTÖR YAYINLARI

9. Fatih’in bilgi adına açtığı savaşta, bir alimler ve
7, 8 ve 9. soruları aşağıdaki metne göre cevaplayınız.
sanatkârlar ordusu kurmak istemesinin amacı
aşağıdakilerden hangisidir?
Fatih, seferlerde de âlimlerden bir kısmını berabe-
rinde götürür, bazen heyet hâlinde bazen de tek tek A) Ulemayı şöhret sahibi yapmak
onları yanına alır ve gittiği yerlerde boş zamanlarını B) Islam coğrafyasındaki tüm alimleri ülkeye getirmek
ilmî sohbetlerle geçirirdi. Fatih, gittiği memleketlerin C) Eğitilmiş bir toplum oluşturmak
âlimleriyle de görüşürdü. Padişah; âlimlerin nazını
çekmekte, huysuzluk, titizlik, geçimsizlik hatta kıs- D) Kendisini ilme adamak
kançlıklarını idare etmekte çok temkinliydi. Onun bu E) Alimlere özgür ortamlar hazırlamak
tahammüllü anlayışı, ilmin özgürlüğüne ve şerefine
en büyük hizmetti. Onlarla sohbet eder, latifelerde
bulunur, bilhassa münazaralara karşı adeta tiryakilik
EDİTÖR YAYINLARI
gösterirdi. Padişahın yanına girerken âlimler, teşrifat
kurallarına uymak zorunda olsalar da Hatibzade gibi
bazı âlimler değil padişahın elini öpmek, huzurunda
eğilmezdi. Fatih de bütün bunları hoş görerek mü-
dahale etmezdi. Toplantılarda âlimler oturur, ümera
ayakta dururdu. Fatih, fazilet ve irfanı ile şöhret bulan
insanları Istanbul’a davet ederek hükûmet merkezini
ilim ve fen durağı hâline getirmeye çalışırdı. Bu yol-
daki ulvi maksadını gerçekleştirmek için hiçbir feda- 10.
karlıktan çekinmez ve hiçbir masraftan kaçınmazdı. OSMANLI ŞEHRİNİN YAPISI
Fatih, tıpkı askerî fetihleri gibi bilgi adına açtığı sa- Bütün geleneksel şehirlerde olduğu gibi Osmanlı
vaşta da bir âlimler, sanatkârlar ordusu tesis etmiş şehrinin merkezinde de bir mabet (cami), mer-
ve bu muhteşem kadronun başına da yine kendisi kezî devlet ofisi (başkentte saray, eyaletlerde
serdar olmuştu. sancak beyi konağı) ve nihayet Avrupa şehir-
lerinde de bulunan lonca binası ve depo gibi
bir bedesten vardır. Bunlar genellikle abidevi
binalardır. Bu yapılar, şehrin merkezdeki büyük
meydanın üzerinde yer alır. Bu çekirdek bölge-
7. Yukarıdaki metne gelebilecek en uygun başlık nin hemen etrafında zanaatçıların ve esnafın bu-
aşağıdakilerden hangisidir? lunduğu çarşı vardır. Her sokağın bütünü veya
A) Fatih Dönemi’nde Ilim Faaliyetleri belirli kesimi belli dalda çalışan esnaf tarafından
işgal edilmiştir. Bu sokaklar, bezzazlar, saraçlar,
B) Ulemanın Görevleri
kavaflar, sahaflar, yemeniciler, bakırcılar çarşıla-
C) Fatih’in Seferleri rı gibi isimler alır. Saman pazarı, hayvan pazarı
D) Fatih Dönemi’nde Ilim Dersleri gibi yerler şehrin çevre kesimine varsa limana
yakındır. Bu iş bölgelerinden sonra konut böl-
E) Fatih’in Alimlere Verdiği Değer
gesi yani mahalleler yer alır. Osmanlı kentinde
mahalle, sosyal sınıflaşmaya göre değil etnik ve
dinî farklılığa göre biçimlenmiştir. Yani Müslim ve
gayrimüslim aynı mahallede oturmaz.

8. Fatih’in huzurunda alimler otururken ümeranın
(yöneticiler) ayakta durması Fatih’in; Buna göre aşağıdakilerden hangisi Osmanlı şe-
hir hayatının özellikleri arasında gösterilemez?
I� ilim insanlarına hürmet gösterdiği,
A) Inanç merkezli bir yerleşim yapısına sahip ol-
II� merkezi otoriteyi güçlü tutmaya çalıştığı,
duğu
III� alimlerle sorun yaşamak istemediği
B) Canlı bir ticaret hayatının olduğu
düşüncelerinden hangilerini ortaya koyduğunu C) Belli bir düzen içerisinde geliştiği,
gösterir?
D) Devletin otoritesini hissettirdiği
A) Yalnız I B) Yalnız II C) I ve III
442 D) II ve III E) I, II ve III E) Şehir halkının daha çok tarım faaliyetleri ile uğ-
raştığı