Page 440 - 10. SINIF VIP TÜM DERSLER SORU BANKASI - EDİTÖR YAYINLARI

6. Osmanlı Devleti’nde devlet idaresi içerisinde gö- 8. OSMANLI DEVLETİ’NDE YÖNETENLER
rev alan askerlik hizmetinde bulunanlar ve devletin SINIFI (ASKERî SINIF)
yönetim birimlerinde görev alanlar, yönetenler (as-
keriler) olarak adlandırılmıştır. Vergiden muaf olan • Seyfiye sınıfını Enderun veya di-
bu kesim yaptıkları hizmetlere göre seyfiye, ilmiye ğer eğitim kurumlarında yetişen ve
ve kalemiye adı verilen gruplara ayrılmıştır. Seyfiye umera da denilen kişiler oluştur-
sınıfı, asker ve idari görevler üstlenmiş, ilmiye sınıfı muştur.
eğitim ve yargı işlerinden sorumluyken kalemiye sı- KILIÇ EHLI
nıfı ise bürokrasi, diplomasi ve mali işlerden sorumlu (SEYFIYE) • Bu sınıf kapıkulu askerleri ve Tı-
olmuşlardır. marlı Sipahiler ile subaşı, sancak-
Bu yapının; beyi, beylerbeyi, vezir ve sadrazam
gibi görevlileri kapsamaktadır.
I� padişahın yetkilerinden taviz verdiği,
• Devletin yazışma, mali ve dış işle-
EDİTÖR YAYINLARI
II� devlet yönetiminin kolaylaştığı,
rinden sorumlu nişancı, defterdar,
III� toplumda sosyal tabakalaşmanın oluştuğu reisülküttap gibi görevlilerden oluş-
KALEM
durumlarından hangilerine zemin hazırladığı söy- maktadır.
lenebilir? EHLI (KA-
LEMIYE) • Başlangıçta medrese eğitimi gör-
A) Yalnız I B) Yalnız II C) I ve III müş kimseler, bu meslekte çoğun-
luğu teşkil ederken sonraları intisap
D) II ve III E) I, II ve III usulüyle yetişip yükselmiştir.

• Medreselerde yetişen ve ulema da
denilen kişilerden oluşmuştur.
ILIM EHLI
(ILMIYE) • Kadı, müderris, kazasker ve şeyhü-
lislam gibi devlet görevlileri bu sınıf
içerisinde yer almıştır.

Tablodaki bilgilere göre;
I� Ülke idaresinde farklı birimler oluşturulmuştur.
7. Osmanlı Devleti'nde, şehir planlamacılığı ticari fa-
aliyetlerin yoğunlaştığı güzergahlar üzerinde kurul- II� Oluşturulan birimler merkez ve taşra teşkilatının
du. Bu özellik ticari örgütlenmeyi etkiledi. Osmanlı işlemesinde rol almıştır.
şehirleri genelde iki parçalı işlevsel alana sahipti. III� Ilmiye sınıfı rütbe açısından diğer sınıflardan
Bunlardan ilki Osmanlı merkezi iş sahası, diğeri ise üstün tutulmuştur.
konut alanları idi. Merkezde, çarşı denilen bölge-
lerde ekonomik, dini, kültürel gibi çeşitli faaliyetler yargılarından hangileri doğrudur?
yapılmaktaydı. Bu alan gelişigüzel seçilmiş bir yer A) Yalnız I B) Yalnız II C) I ve II
değildi. Öyle ki çarşı konumunun belirlenmesinde
kale veya şehir surları, önemli yollar ve önemli kül- D) II ve III E) I, II ve III
türel alanlara yakınlık belirleyici rol oynadı.
Buna göre;
I� Osmanlı, şehirlerini genelde ekonomik canlılığın
olduğu yerlerde kurmuştur.
II� Şehirlerdeki ticari faaliyetler daha çok şehrin gü-
venli kısmında yapılmıştır.
III� Osmanlı şehirleri birbirinden çok farklı yapılar
üzerine tesis edilmiştir.
9. Aşağıdakilerden hangisi Erken Dönem Osmanlı
yargılarından hangilerine ulaşılabilir? mimarisinin temel ögesini oluşturmaktadır?

A) Yalnız I B) Yalnız II C) I ve III A) Külliye B) Cami C) Bedesten
440 D) II ve III E) I, II ve III D) Medrese E) Kümbet