Page 472 - 10. SINIF VIP TÜM DERSLER SORU BANKASI - EDİTÖR YAYINLARI

5. Osmanlı Devleti’nde ülke toprakları her dereceden 8. Osmanlı Devleti’nde tahıl tarımı yapılan arazilerin
devlet adamlarına hizmetleri karşılığı dağıtılırken, mülkiyeti devlete ait sayılmakta ve çiftlik denen bi-
bu kişilere arazilerin vergi gelirlerini toplama hak- rimlere ayrılarak köylü ailelerine verilmekteydi. Bu
kı verilmiş, karşılığında güvenliği sağlama ve asker sisteme çifthane sistemi adı verilmektedir. Bu siste-
beslemeleri istenmiştir. min temelini bir çift öküzle işlenebilecek bir toprak
Buna göre bu uygulamanın hedefleri arasında; biçiminde tasarruf eden evli bir köylü aile oluştur-
muştur. Kanunların belirlediği yükümlülükler dışın-
I� toprakların iyi değerlendirilmesini sağlama, da hiç kimse kendisine başka bir iş yaptıramazdı.
II� merkezden uzak bölgelerin güvenlik sorununu Köylü hür ve bağımsızdı. Bu sistemde devlet top-
çözme, rakları üzerinde sürekli kiracı konumunda olan çiftçi,
III� memur maaşlarının hazineye yük olmasını en- ölünce çiftliğin tasarruf hakkı oğluna geçerdi. Köylü,
gelleme toprağı dinlendirmesi dışında boş bırakıp işletmezse
çiftbozan adında vergi ödemek zorunda kalırdı.
EDİTÖR YAYINLARI
amaçlarından hangilerinin olduğu savunulabilir?
Buna göre çifthane sistemi ile ilgili aşağıdaki yar-
A) Yalnız I B) I ve II C) I ve III gılardan hangisine ulaşılamaz?

D) II ve III E) I, II ve III A) Temel amacı üretimi arttırmak için devlete ait
çiftlikleri mülk araziye dönüştürmektir.
B) Sistem sayesinde topraklar boş kalmamış ve
ticari üretimde süreklilik sağlanmıştır.
C) Devlet çifthane birimlerinin parçalanmadan de-
vamını sağlamıştır.
6. Osmanlı Devleti’nde, devletin mülkiyetindeki toprak- D) Devlet köylünün haklarını garanti altına almıştır.
ları simgeleyen miri arazi uygulaması, merkeziyetçi- E) Sistem sayesinde büyük çiftlik sahiplerinin orta-
liğin doğuşunu ve güçlenmesini de sağlamıştır. ya çıkmasının önüne geçilmiştir.
Bu uygulama içerisinde yer alan;
I� üretimi aksatan köylülerin elinden topraklarının 9. Osmanlı toprak sisteminin temeli Islam toprak hu-
alınması, kukuna dayanmaktadır. Osmanlı Devleti toprak
sistemini oluştururken Büyük Selçuklu ve Türkiye
II� toprak gelirleriyle atanan yöneticilerin maaşları Selçuklu devletlerinin toprak sisteminden yararlan-
arasında paralellik kurulması,
mıştır. Bununla birlikte Osmanlılar, özellikle toprağın
III� toprak gelirleriyle güçlü bir ordu oluşturulması kullanımı konusunda Roma, Bizans ve eski Iran gibi
durumlarından hangilerinin merkezi otoriteyi medeniyetlerin de sistemini kendi döneminin şart-
güçlendirdiği söylenebilir? larına göre uyarlayarak faydalanmaktan çekinme-
miştir. Ayrıca Osmanlı Devleti geniş bir coğrafyaya
A) Yalnız I B) Yalnız II C) I ve II hükmettiği için ülkenin her tarafında toprağın hukuki
D) I ve III E) II ve III durumu ve kullanım şekli bakımından tek bir sistem
uygulamamıştır. Fethettikleri yerlerde önceden uy-
gulanan örf ve âdetler ile hukuki durumu dikkate
alan Osmanlılar, her bölgenin özelliğine göre düz-
gün bir sistem oluşturmaya çalışmıştır.
Buna göre Osmanlı Devleti'nin toprak sistemini
oluştururken;
7. Vakıf arazi hayırsever mülk sahiplerinin gelirleriyle I� Türk Islam devletleri,
......................... gibi mekânların giderlerinin karşılan-
ması için vakfettikleri arazilerdir. Bu arazileri reaya II� farklı kültürler,
işlemekte, reayanın vermesi gereken vergiler sade- III� ele geçirilen yerlerdeki uygulama
ce vakıf giderleri için harcanmaktadır. unsurlarından hangilerini örnek aldığı söylenebi-
Boşluğa aşağıdakilerden hangisi yazılamaz? lir?

A) Cami B) Zaviye C) Tersane A) Yalnız I B) Yalnız II C) I ve III
472 D) Medrese E) Imarethane D) II ve III E) I, II ve III