Page 93 - 10. SINIF FAVORİ TARİH DEFTERİM
P. 93

5. ÜNİTE: DÜNYA GÜCÜ OSMANLI (1453 - 1595)                                   ÖZETİN ÖZETİ


                                                  Dünya Gücü: Osmanlı


              Osmanlı-Habsburg İmparatorluğu İlişkileri                     Osmanlı - Safevi İlişkileri

           Q   Habsburg  İmparatorluğu  (Macar,  Avusturya  ve  Alman   Q   Osmanlı-Safevi ilişkileri ilk olarak II. Bayezid Dönemi’nde
              krallığı) XVI. yüzyılda Osmanlı Devleti’nin en büyük rakibi   başladı.
              oldu.                                             Q   Safeviler, bu dönemde Anadolu’da Şahkulu İsyanı’nı çıkart-
           Q   Kanuni daha sonra Habsburg İmparatorluğu ile mücadele   tılar.
              hâlinde olan Fransa’ya destek verdi.              Q   Yavuz  Sultan  Selim,  Safevilere  karşı  Çaldıran  Savaşı’nı
           Q   Böylece Fransa’yı yanına çekerek Avrupa Hristiyan birli-  kazandı.
              ğini zayıflatmak istedi.                          Q   Böylece  Anadolu’ya  yönelik  Şii  tehdidinin  büyük  ölçüde
           Q   Osmanlı, Habsburg İmparatorluğu’nu dini yönden de zayıf-  önüne geçilmiş oldu.
              latmak  için  Protestanlara  destek  vererek  Avrupa’daki   Q   Kanuni Dönemi’nde İran üzerine yapılan üç sefer sonra-
              mezhep savaşlarını körükledi.                        sında Safeviler barış istemek zorunda kaldı.


                      Osmanlı - Venedik İlişkileri                         Osmanlı - Portekiz İlişkileri


           Q   Fatih Dönemi’nde Venediklilere birtakım ticari ayrıcalıklar   Q   Osmanlı  Devleti,  Portekizlilerle  hem  Akdeniz’de  hem  de
              verildi.                                             Atlas ve Hint okyanuslarında büyük bir rekabete girişti.

           Q   Fatih  bunu  yaparak  Venediklileri  Avrupa  Hristiyan  Birli-  Q   Osmanlı, Akdeniz’de güçlü bir donanma kurarak Portekizli-
              ği’nden ayırmayı amaçladı.                           lerle kıyasıya bir mücadeleye başladı.

           Q   Osmanlıların  Akdeniz’de  hâkimiyet  alanlarını  genişletme-  Q   Diğer yandan Hint ve Atlas okyanuslarında Portekiz hâki-
              leri Venediklileri rahatsız etti.                    miyetini kırmak için Hint Deniz Seferlerini başlattı.

           Q   Venedikliler Fatih’ten sonra Osmanlılara karşı oluşturulan   Q   Osmanlı Devleti XVI. yüzyıl sonunda Portekizlilerin Akde-
              Haçlı ittifaklarında yer aldılar.                    niz’deki varlığına son vermeyi başardı.



                      Osmanlı - Ceneviz İlişkileri                         Osmanlı - İspanya İlişkileri

           Q   İlk  olarak  Orhan  Bey  Dönemi’nde  yoğun  bir  ticari  ilişki   Q   XVI. yüzyılın başlarında İspanya Krallığı, dünya impara-
              başladı.                                             torluğu kurma arzusuyla Akdeniz’de faaliyetlere başladı.
           Q   Cenevizlere  verilen  ayrıcalıklarla  Bizans-Venedik  ittifakı-  Q   Bu durum aynı amacı güden Osmanlı Devleti ile  karşı kar-
              nın bozulması amaçlandı.                             şıya gelmesine neden oldu.
           Q   Fatih Dönemi’nde Cenevizlerin en büyük kolonilerinden biri   Q   Osmanlı, İspanya’yı yalnız bırakmak amacıyla Fransa, Vene-
              olan Kırım ve Kefe ele geçirildi.                    dik ve Cenevizlere birtakım ticari ayrıcalıklar verdi.
           Q   Osmanlı Devleti, Karadeniz’de üstünlüğü ele geçirdi.  Q   XVI.  yüzyılda  genelde  Akdeniz’de  gerçekleşen  rekabet
                                                                   Osmanlı Devleti lehine sonuçlandı.



                                               Osmanlı - Memlüklu İlişkileri


           Q   XVI.  yüzyılda  iki  ülke  arasında  Türk  ve  İslam  dünyasının  Q Yavuz  Sultan  Selim  Dönemi’nde  1516  Mercidabık  ve  1517
              liderliği konusunda mücadele başladı.               Ridaniye savaşları yaşandı.

           Q   Memlüklular  II.  Bayezid  Dönemi’nde  hâkimiyet  alanlarını  Q Bu savaşlarla Memlükluların siyasi varlığına son verildi.
              Anadolu’nun güneyine kadar genişlettiler.        Q   Osmanlılar Türk İslam dünyasının tek lideri oldu.


                                                                                Markaj Yayınları / 10. Sınıf Tarih  93
                                          MARKAJ YAYINLARI
   88   89   90   91   92   93   94   95   96   97   98