Page 96 - 10. SINIF FAVORİ TARİH DEFTERİM

ETKİNLİK DEFTERİ 5. ÜNİTE: DÜNYA GÜCÜ OSMANLI (1453 - 1595)

13. Kanuni Dönemi
Aşağıdaki boşluklara verilen bilgilerden yararlanarak Osmanlı Devleti’nin XV ve XVI. yüzyıllardaki stratejik ra-
Etkinlik
kiplerini yazınız.

Ceneviz Habsburg Safeviler İspanya

1 2
Osmanlı - İlişkileri Osmanlı - İlişkileri
Habsburg
İspanya

● Macar, Avusturya ve Alman krallığı ile kurduğu akrabalık ● Osmanlı Devleti’nin bu rakibi XVI. yüzyılın başlarında ge-
ilişkileri sayesinde XVI. yüzyılda Osmanlı Devleti’nin en rek Katolikliğin savunucusu olarak gerekse dünya impara-
büyük rakibi oldu. torluğu kurma arzusuyla Akdeniz’de faaliyetlere başladı.
● Kanuni Sultan Süleyman bu rakibine karşı üstünlük sağ- ● Osmanlı Devleti’nin hem karada hem de denizde batıya
layabilmek işin ilk olarak Belgrad’ı ele geçirdi. doğru ilerleyişi, iki devleti karşı karşıya getirdi.
● Kanuni bu rakibiyle mücadele hâlinde olan Fransa’ya ● Akdeniz’de birbirlerine rakip olarak ortaya çıkan bu iki
destek verdi. devlet, üç yüz yıl sürecek bir rekabet ve mücadelenin içe-
● 1526 Mohaç Savaşı sonrasında Macaristan, Osmanlı risine girdi.
Devleti denetimine girdi. ● Osmanlı Devleti bu mücadelede rakibini yalnız bırakmak
● Macaristan’ın Osmanlı Devleti denetimine girmesi, Avus- amacıyla Venedik ve Cenevizlere birtakım ticari ayrıca-
turya ile uzun yıllar sürecek olan savaşlara neden oldu. lıklar verdi.
● Osmanlı Devleti, bu rakibine karşı Protestanlara da des- ● Osmanlı özellikle bu rakibine karşı Fransa’ya önemli ayrı-
tek vererek Avrupa’daki mezhep savaşlarını körükledi. calıklar vererek büyük siyasi destek sağladı.
● Böylece bu rakibini siyasi ve askerî yönler dışında dinî ● XVI. yüzyılda genelde Akdeniz’de gerçekleşen rekabet
yönden de zayıflatmak istedi. Osmanlı Devleti lehine sonuçlandı.

3 4
Osmanlı - İlişkileri Osmanlı - İlişkileri
Safeviler
Ceneviz

● İlk ilişkiler Orhan Bey Dönemi’nde ticari alanda başladı. ● Akkoyunlu Devleti’ne son vererek bulunduğu bölgede bü-
● Bu rakibine verdiği ayrıcalıklarla Boğazlar çevresinde Os- yük bir güç hâline geldi.
manlı Devleti aleyhine oluşturulan Bizans-Venedik ittifakı- ● Amacı Anadolu’da Şiilik propagandası yürüterek kendisi-
nı bozmayı amaçladı. ne rakip gördüğü Osmanlı’yı ele geçirmekti.
● Osmanlı’nın bu rakibi İstanbul’un Fethi sonrası Osman- ● Taraflar arasında ilişkiler ilk olarak II. Bayezid Dönemi’n-
lı’ya karşı olumsuz tavır takınmaya başladı. de başladı.
● Bunun üzerine Fatih, rakibinin Karadeniz’deki en büyük ● Anadolu’da Şahkulu İsyanı’nı çıkarttılar.
kolonileri olan Kırım ve Kefe’yi ele geçirdi. ● 1514 Çaldıran Savaşı’nı Osmanlı Devleti kazandı.
● Böylece Osmanlı Devleti, Karadeniz’de üstünlüğü ele ge- ● Böylece, Anadolu’ya yönelik Şii tehdidinin büyük ölçüde
çirdi. önüne geçilmiş oldu.
● Osmanlı’nın bu rakibi dönem dönem kendisine karşı dü- ● Kanuni Dönemi’nde üzerine yapılan üç sefer sonrasında
zenlenen Haçlı ittifaklarında yer aldı. rakibi barış istemek zorunda kaldı.
● Aynı zamanda Osmanlılarla ticari ilişkilerini koparmama- ● Taraflar arasında imzalanan ilk resmi antlaşma Amasya
ya da gayret göstermişlerdir. Antlaşması’dır.

96 Markaj Yayınları / 10. Sınıf Tarih
MARKAJ YAYINLARI