Page 91 - 10. SINIF TARİH FAVORİ KAZANIM ODAKLI SORU BANKASI
P. 91
6. ÜNTE: SULTAN VE OSMANLI MERKEZ TEKLATI
Osmanl Devlet Anlay KAZANIM TESTİ 5
1. Osmanlı Devleti’nde, İslamiyet öncesi Türklerde ve 4. Hunlardan beri Türk devlet geleneğinde uygulanan
Türk İslam devletlerinde geçerli olan “ülke topraklarının müsadere usulü Osmanlı Devleti’nin kuruluş yıllarında
hükümdar ailesinin ortak malı sayılması” anlayışı devam sadece zimmetlerine mal geçirenlere ve isyancılara
ettirilmiştir. uygulanmış, Fatih Dönemi’nde ise gelenek hâline geti-
rilmiştir.
Bu durumun Osmanlı Devlet�’nde;
I. şehzadeler arasında taht mücadelesinin yaşanması, Aşağıdak�lerden hang�s� müsadere usulünün amaç-
larından b�r� değ�ld�r?
II. ülkenin parçalanma tehlikesiyle karşı karşıya kalması,
A) Haksız yollarla servet edinenleri cezalandırmak ama-
III. hanedandan olmayanların tahta çıkması
cıyla devlet tarafından kişinin mallarına el koymak
gel�şmeler�nden hang�ler�ne neden olduğu söylene- B) Merkezi otoriteye rakip olabilecek güçlerin ortaya
b�l�r? çıkmasını engellemek
A) Yalnız I B) II ve III C) I ve II C) Ekonomik bunalım ve savaş zamanlarında hazineye
D) I ve III E) I, II ve III gelir sağlamak
D) Önemli mevkilere yükselenlerin öldükten sonra varis-
lerine bir şey bırakmayacaklarını düşünerek dürüst
davranmalarını sağlamak
2. “Fatih Sultan Mehmet Dönemi’nden itibaren Osmanlı E) Devşirmeler arasında aristokratik bir sınıf oluşturmak
Devleti’nde merkezi otorite güçlendirilmiş ve istikrar sağ-
lanmıştır.” tez�n� savunan b�r araştırmacı bu tez�ne;
I. müsadere usulü ile aristokratik bir sınıfın oluşmasının
engellenmesi,
II. kardeş katlinin yasallaşması,
III. devlet idaresinde nüfuz elde etmiş Türk kökenli ailele-
rin yerine kul anlayışına dayalı devşirmelerin göreve
getirilmesi
uygulamalarından hang�ler�n� kanıt olarak göster-
m�şt�r?
A) Yalnız I B) I ve II C) I ve III
D) II ve III E) I, II ve III 5. Osmanlı veraset anlayışında Osman Bey ve Orhan Bey
Dönemi’nde “Ülke hanedanın ortak malıdır.” anlayışı
hâkimdir. I. Murat tahta çıktığında kardeşleri Halil ve
İbrahim taht iddiasında bulunmuşlar ve isyan etmişler-
3. Divan−ı Hûmayun; din ve millet ayrımı yapmaksızın dir. I. Murat kardeşleriyle girdiği mücadeleyi kazandıktan
hangi meslek grubundan olursa olsun herkese açıktı. sonra verasat anlayışında değişikliğe giderek “Ülke padi-
Herhangi bir şekilde haksızlığa uğradığını düşünen şah ve oğullarınındır.” anlayışını getirmiştir. Fatih Sultan
ve mahalli kadılarca yanlış hüküm verildiğine inanan- Mehmet tahta çıktığında veraset anlayışında yine deği-
lar davalarını divana getirebilirdi. Ayrıca askeri sınıf ve şikliğe gidilerek “Ülke toprakları padişahındır.” anlayışı
vakıf mensuplarından şikâyetçi olanlar için de divan her getirilmiştir.
zaman açıktı.
Veraset anlayışındak� bu değ�ş�kl�kler�n amaçları ara-
Bu durum Osmanlı Devlet�’n�n; sında aşağıdak�lerden hang�s� göster�lemez?
I. hukuk, II. sosyal, III. teokratik A) Taht kavgalarını önlemek
kavramlarından hang�ler�ne yönel�k b�r devlet özell�- B) Hanedan dışından birinin tahta çıkmasını engellemek
ğ�ne sah�p olduğunu göstermekted�r? C) Devletin siyasi varlığını sürdürmek
A) Yalnız I B) I ve II C) Yalnız III D) Merkezi otoriteyi korumak
D) I ve III E) II ve III E) Ülkenin bütünlüğünü sağlamak
Markaj Yaynlar / 10. Snf Tarih 91
MARKAJ YAYINLARI