Page 140 - 11-sinif-tarih-beceri-temelli-soru-bankasi

MODERNLEŞMEYLE YAŞANAN DEĞİŞİM ● Osmanlı'da ise Tanzimat Dönemi ile başlayan batılılaşma
başta fikir hayatı olmak üzere hayatın her kademesinde
● Sanayi İnkılabı'nın getirdiği imkânlar sayesinde insanlar kendini gösterdi. Kültürel yaşamlarında ilk değişim azın-
gelirleriyle ihtiyaçları dışında arzularına hitap eden lüks lıklarda görüldü.
ürünlere yöneldiler. MODERN BİREY VE TOPLUMUN ZAMAN ANLAYIŞI
● Küresel ekonomiye yön veren güçler toplumların bu ● Sanayi Devrimi ile başlayan fabrikalaşma işçi sınıfını
yönünü fırsata çevirerek ürettikleri ürünleri insanlara doğurdu.
satabilmek için yeni yöntemler geliştirdiler.
● İnsanlar artık günlük yaşamını çalışma hayatına göre
DATA YAYINLARI
● Böylece reklamcılık, halkla ilişkiler ve pazarlama faali- şekillendirmeye başladı.
yetleri büyük önem kazandı.
● Sanayileşmeyle ortaya çıkan fabrikalaşma olgusu, gün-
● Dünyada meydana gelen değişimden Osmanlı toplumu lük ve haftalık çalışma saatleri ile izin gibi kavramların
da nasibini aldı. tartışılmasına ortam hazırladı.

● Başta İstanbul olmak üzere büyük şehirlerde yabancı ● İşçi haklarını savunmak için sendikalaşma süreci hız
sermayeye dayalı kurum ve kuruluşların sayısı arttı. kazandı.
● Batılı devletler tarafından bankalar açıldı, yeni iş imkân-
ları doğdu, iş hanları ve fabrikalar kuruldu. ● Daha fazla para kazanmak ve daha rahat bir hayat sür-
mek amacıyla kırsal alandan büyük şehirlere göçler
● Limanlar modern hale getirildi, altyapı, su, tramvay ve
hava yolu hizmetleri sağlandı. yaşandı.
● Artan nüfus şehirlerde gecekondu adı verilen yeni yerle-
şim yerlerinin ortaya çıkmasına neden oldu.
KAMUOYU KAVRAMININ ORTAYA ÇIKMASI
● Şehirleşmenin getirdiği bir diğer kavram ise iş zamanı ile
● XVIII ve XIX. yüzyıllarda sanayileşme, şehirleşme, boş zaman kavramı oldu. Boş zaman kavramı zamanla
demokratikleşme, kitle iletişim araçlarının yaygınlaş- moda, turizm, spor, oyun, hobiler, tüketim, dinlenme ve
ması ve okuryazarlık oranındaki artış çağdaş anlamda eğlence gibi faaliyetleri içeren boş zaman endüstrisini
kamuoyu olgusunu doğurdu.
oluşturdu.
● Kamuoyunun oluştuğu ilk yerler İngiltere'de kahvehane-
ler, Fransa'da ise salonlar oldu.
AVRUPA VE OSMANLI ŞEHİRLERİNDE YAŞANAN
● Osmanlı Devleti'nde ilk kamuoyu uygulaması II. Mahmut
DEĞİŞİM
Dönemi'nde ilk resmi gazete olan Takvim-i Vekayi'nin
● Sanayi İnkılabı'nın Avrupa'da meydana getirdiği en
çıkarılmasıyla başladı. Halk bu gazete sayesinde devletin
önemli değişim modern şehirlerin kurulması oldu.
yaptıklarından haberdar oldu.
● Modern şehirler çok yoğun bir şekilde göç aldı. Buralara
gelen işsizler ordusu fabrikaların etrafına yerleşti.
KÜLTÜR ● Bu şehirler zamanla Avrupa'da bilimin, uygarlığın ilerleş-
menin ve modern yaşamın merkezi haline gelirken aynı
● Sanayileşmenin etkisiyle kültür kavramı değişime uğradı.
zamanda birer endüstri merkezine dönüştüler.
Kültürel varlıklar küresel sermaye sahipleri tarafından
birer ticari araç haline getirildi. Bu kültürel endüstri top- ● Osmanlı'da modernleşme Avrupa'dan çok sonra oldu.
luma popüler kültür olarak sunuldu. Avrupa'ya özen gösteren Osmanlı, şehirlerinde bedes-
ten, han ve kapan gibi mekânların yanında bankalar ve
● Popüler kültür ortaya çıkmadan önce toplum şehirlerde
modern iş merkezleri kurdu.
yaşayan soylular, ruhban sınıf ve tüccarların oluşturduğu
yüksek kültürlü sınıf ile kırsal kesimlerde yaşayanların ● XIX. yüzyılın ikinci yarısından itibaren kent yaşamına
oluşturduğu halk kültürü olmak üzere ikiye ayrılmak- telgraf, telefon, tren, tramvay ve buharlı vapur gibi yeni
taydı. iletişim ve ulaşım araçları girmeye başladı.

138