Page 141 - 11-sinif-tarih-beceri-temelli-soru-bankasi
P. 141
İMPARATORLUKLARIN ULUS DEVLETLERE DÖNÜŞMELERİYLE YAŞANAN DEMOGRAFİK DEĞİŞİM TEST-1
1 ve 2. soruları aşağıdaki metne göre cevaplayınız.
Ulus devletler, üniter yapıya sahip olmuşlar ve çoğulculuğu kolay kolay
kabul etmemişlerdir. Üniter yapıdan kastedilen, siyasi otoritenin tek merkezde
toplandığı, merkezî otoritenin tek bir anayasa ile sağlandığı, yasama orga-
nının yaptığı kanunların tamamının bütün ülkede uygulandığı ve tek bloklu
toplum yapısının benimsendiği siyasi oluşumdur. Millî devletlerin hemen
hemen tamamı demokratik ve parlamenter bir yapıdan yana olduklarını ileri
sürseler de uygulamada milliyetçi anlayışı devam ettirdikleri için söyledikleri
ile uygulamaları örtüşmemektedir. Bundan dolayı dışlayıcı ve dayatmacı
politikalardan ve uygulamalardan pek vazgeçememişlerdir. Milliyetçiliği dev-
let ideolojisi hâline getiren millî devletler, millî tarih söylemi ile geleceği
kendileri şekillendirmeye çalışmıştır. Ulusun ortaya çıkmasında en etkili olan
DATA YAYINLARI
faktör, yerel devletin, ekonomik ilişkilerin ve duygusal bağlılıkların kapsa-
yıcılığıdır. Ulus devlet anlayışının en temel felsefi alt yapısı XIX. yüzyılda
Georg Wilhelm Friedrich Hegel tarafından geliştirilmiştir. Millet bilincinin
ve duygusunun devlet bilinciyle bütünleşmesi hâlinde bir anlam ifade ede-
ceğini, bu şuurun ise ancak devletle mümkün olduğunu belirten Hegel, aksi
durumda milletin bir anlamı olamayacağını savunmuştur. Bu yaklaşımı ile
Hegel, millet söylemini devlet merkezli olarak ifade etmektedir. Devlet yapısı
içinde kuvvetler ayrılığı ilkesinin zamanla geçerlilik kazanması da demokratik
ulus devletlerin ortaya çıkmasında belirleyici olan özelliklerden biri olmuştur.
1 Metne göre milli devletlerin temel hedefleri ile ilgili, 2 Hegel'in ulus devlet anlayışı ile ilgili;
I. ulusun inşasında ortak değerleri ve ulusal bağları I. Millet kavramı, devlet tekelinde birleşen ulus şuu-
öne çıkarma, ruyla anlamlandırılabilir.
II. sınırları dışındaki halkı ile bütünleşip dünya siyase- II. Milli devletler halkını dışlayıcı ve dayatmacı politi-
tine yön verme, kalar etrafında birleştirmelidir.
III. aynı inanç etrafında toplanma BECERİ TEMELLİ YENİ NESİL SORULAR
amaçlarından hangileri söylenebilir? III. Bir toplumun millet olabilmesinde devlet mekaniz-
masına ihtiyaç yoktur.
A)Yalnız I B) I ve II C) I ve III düşüncelerinden hangileri söylenebilir?
D) II ve III E) I, II ve III A) Yalnız I B) Yalnız II C) Yalnız III
D) I ve III E) I, II ve III
3 1815 yılında başlayan ve 1879 yılına kadar devam eden 4 Avrupa'da Osmanlı Devleti'nin aldığı yenilgiler toprak
ihtilaller zinciri Avrupa'nın birkaç ülkesi dışında bütün kayıplarına neden olurken orada yaşayanların önemli
ülkelere yayıldı. İmparatorluklar içerisindeki millet- bir kısmı Osmanlı topraklarına doğru göç etmek zorunda
ler bu fikirlerden etkilenerek özgürlüklerini almak için kaldılar.
imparatorlarla mücadeleye giriştiler. Yaşanan savaşlar Bu durumun Osmanlı Devleti'nde aşağıdaki gelişme-
sonucunda birçok Avrupalı göç etmek zorunda kaldı. Bu lerden hangisine neden olduğu söylenemez?
göç edenlerden bir kısmı da Osmanlı topraklarına sığındı.
Osmanlı'ya sığınanlar arasında; A) Demografik yapının değişmesine
I. Macar, B) Gelir kayıplarının yaşanmasına
II. Polonya, C) Göçmenlerin yerleştiği yerlerde sosyal sorunların
III. Çek yaşanmasına
milletlerinden hangileri yer almaktadır? D) Toprak zenginlerinin ortaya çıkmasına
E) Osmanlı maliyesi üzerine büyük yük getirmesine
A) Yalnız I B) I ve II C) I ve III
D) II ve III E) I, II ve III
139

