Page 143 - 11-sinif-tarih-beceri-temelli-soru-bankasi
P. 143
İMPARATORLUKLARIN ULUS DEVLETLERE DÖNÜŞMELERİYLE YAŞANAN DEMOGRAFİK DEĞİŞİM
10 ve 11. soruları aşağıdaki metne göre cevaplayınız.
Osmanlı Devleti’nin XIX. yüzyıl başlarından itibaren gerilemeye başlamasıyla birlikte Balkanlar'daki nüfusu da
sarsılmaya başlamıştır. Fransız İhtilali'nin etkileri, Avrupalı devletlerin ve Rusya’nın Balkan coğrafyasına yönelik
politikaları sonucu Balkanlar siyasi, sosyal ve demografik bir parçalanmışlığa sürüklenmiştir. Bağımsızlık müca-
delelerinin başlamasıyla Türkler düne kadar kendi vatanları olan topraklarda azınlık durumuna düşürülmüşlerdir.
Balkanlar'ın çeşitli bölgelerinde gerek Hristiyanlarla yan yana yaşayan gerekse onlardan ayrı olarak yerleşim yerleri
kuran Türkler, vahim neticeler doğuran 93 Harbi sırasında Anadolu’ya doğru önü alınamaz bir göçe başlamışlardır.
Osmanlı Devleti’nin Rumeli ve Anadolu’daki toplam nüfusu 1911 Gotha yıllığına göre 23 milyon 806 bin, yüz ölçümü
ise 3 milyon 27 bin 700 kilometrekaredir. Buna karşılık savaşan dört Balkan devletinin toplam nüfusu, 10 milyon
DATA YAYINLARI
167 bin 719, yüz ölçümü ise 158 bin 456 kilometrekare kadardır. William M. Sloane, Balkan nüfusunun, 36 milyon
olduğunu ve bunun 6 milyonunu Türklerin oluşturduğunu, Bulgarların 4, Romenlerin 7, Sırpların 3, Yunanlıların 2,5 ve
Karadağlıların ise çeyrek milyon nüfusa sahip olduğunu yazmaktadır. Balkanlar'da hemen her yandan, Romanya,
Karadağ, Sırbistan, Teselya’dan akın akın göçmen kafileleri gelmeye başlamıştır. Osmanlı Devleti özellikle
1876–1879 yıllarında büyük bir göç dalgasıyla karşı karşıya kalmıştır. Bir taraftan toprakları daralırken bir
taraftan da bu küçülen topraklara göçmenlerini yerleştirmiştir. Bu durum Osmanlı Devleti’ni mali krize
sürüklemiş ve sosyal boyutları büyük olan bir karmaşaya itmiştir.
10 Metne göre XIX. yüzyılın başlarında Balkanlar'daki 11 Metnin geneli değerlendirildiğinde göçlerin etkileri
durum ile ilgili aşağıdakilerden hangisine ulaşılamaz? ile ilgili;
A) Balkan toprakları Osmanlı Devleti'ni parçalamayı I. Balkanlar'dan Anadolu'ya kitlesel göçler yaşanmış-
amaçlayan devletler için hedef haline gelmiştir. tır.
B) Farklı milletlerin yaşadığı bu coğrafyada nüfus çok- II. Anadolu'ya göç eden kitleler Osmanlı demografik
luğu Türklere ve Romenlere aittir. yapısını önemli ölçüde değiştirmiştir.
C) Anadolu'ya yapılan göçler Balkanlar'ın demografik BECERİ TEMELLİ YENİ NESİL SORULAR III. Yaşanan göç dalgaları Osmanlı bütçesine ağır yük
yapısını değiştirmiştir. getirmiştir.
D) Yapılan göçler sonucunda Türk nüfusunun tamamı yargılarından hangilerine ulaşılabilir?
Balkanlar'dan çekilmiştir. A)Yalnız I B) I ve II C) I ve III
E) Fransız İhtilali'nin getirmiş olduğu milliyetçilik akımı
Balkan coğrafyasında Osmanlı'nın siyasi, askeri ve D) II ve III E) I, II ve III
ekonomik kayıplarına neden olmuştur.
12 Avrupa'da 1830 ve 1848 İhtilalleri mutlakiyetçi krallıkla- 13 XX. yüzyılın başlarına gelindiğinde Anadolu'daki
rın sonunu getirdi. Demokratik devlet ve toplum düzeni Müslüman nüfusunun ikiye katlanmasında aşağıda-
devletin laikleştirilmesi ve milli devletlerin oluşumunu kilerden hangisinin etkisinden söz edilemez?
hızlandırdı. Ortaya çıkan ulus devletler üniter yapıya A) Balkanlar'daki bağımsızlık hareketleri sonrası Türk-
sahip olmuşlardır. lerin baskı ve şiddete uğraması nedeniyle Anado-
lu'ya göç etmesi
Aşağıdakilerden hangisi üniter yapıya sahip ulus dev-
letlerinin özelliklerinden biri değildir? B) Osmanlı Devleti'nin büyük toprak kayıpları yaşama-
sı
A) Siyasi otorite tek merkezde toplanmıştır. C) Farklı coğrafyalarda yaşayan Müslümanların Ana-
B) Devletin meşruiyet kaynağı soya dayanmaktadır. dolu'da yaşamayı tercih etmesi
C) Merkezi otorite tek bir anayasa ile sağlanmaktadır. D) Osmanlı sınırlarının daralması
D) Yasama organının yaptığı kanunların tamamı ülke- E) Kaybedilen topraklarda azınlık durumuna düşen
nin her yerinde uygulanmaktadır. Türklerin soykırıma uğramamak için Anadolu'ya göç
E) Tek bloklu toplum yapısının benimsendiği siyasi olu- etmesi
şumdur.
141

