Page 87 - 11-sinif-tarih-beceri-temelli-soru-bankasi
P. 87

OSMANLI DEVLETİ'NDE MODERN ORDU TEŞKİLATI VE YURTTAŞ ASKERLİĞİ             TEST-3


           1 ve 2. soruları görseldeki metne göre cevaplayınız.
            Avrupa’da ortaya çıkan ulus devletler, siyasi ve askerî güç olarak
            çok uluslu devletler için önemli bir tehdit oluşturdu. Çok uluslu
            devletler yaptığı ıslahatlarla ulus ayaklanmalarına engel olmaya
            çalıştı. Bu devletler anayasal sistem, vatandaşlık, zorunlu temel
            eğitim, zorunlu askerlik ve nüfus sayımlarında düzenlemeler
            yaparak çok uluslu devlet yapısını korumaya çalıştı. Ulus dev-
            let modelinin en temel özelliklerinden biri olan zorunlu askerlik
            sisteminin başlangıcı Fransız İhtilali’ne dayanırken modern ordu
            kurma fikri XVI. yüzyılda Niccolo Machiavelli (Nikola Makyavelli)
            tarafından ortaya atıldı. Fransız İhtilali’nden sonra “Vatan tehli-
            kede ve halkın tamamı vatan savunmasından sorumludur.” biçi-
                         DATA YAYINLARI
            minde oluşan söylemler yeni bir ordu anlayışını da beraberinde
            getirdi. Bu anlayışa göre her birey vatan savunmasından sorum-
            ludur. Milletin gerektiğinde orduya katılarak görev yapması
            gerekliliği benimsendi. Bu şekilde ulus kavramı ile birlikte “millî
            ordu” kavramı ulus devlet modelinin ayrılmaz bir parçası hâlini
            aldı. Millî bir devlet kurma fikri, zorunlu askerliğe dayalı millî bir
            ordu kurma fikrinin doğmasına sebep oldu. XIX. yüzyıl başlarında
            kral için değil vatan için savaşan yeni ordu anlayışı, Napolyon’un
            başarılarının temel nedenlerinden biri sayıldı. Bu yüzyılın ikinci
            yarısında ulusal birliğini sağlayan Almanya ve İtalya ordularının
            başarılarının da bu modele bağlı olduğu kabul edildi.
           1  Metinde geçen Fransız İhtilali'nden sonra "Vatan teh-  2  Buna göre Fransız İhtilali Avrupa'da;
              likede ve halkın tamamı vatan savunmasından sorum-  I.  tek vatan,
                                                          BECERİ TEMELLİ YENİ NESİL SORULAR  IV.  vatandaşlık görevi
              ludur." biçiminde oluşan anlayış modern savaşların;  II.  ulusal ordu,
              I.  hükümdar ve üyesi olduğu hanedan,            III.  vatan sevgisi,

              II.  halkın geleceği,
              III.  millî değer                                kavramlarından hangilerinin ortaya çıkmasına zemin

              unsurlarından hangileri adına yapıldığı söylenebilir?  hazırlamıştır?

              A) Yalnız I       B) I ve  II     C) I ve III    A) III ve IV    B) II ve  III     C) I, II, III ve IV
                      D) II ve III    E) I, II ve III                  D) I, II ve III     E) Yalnız IV


           3  Fransız İhtilali'nin ardından Avrupa'da ortaya çıkan ulus   4  III. Selim Dönemi'nde yapılan yeniliklerle çağın gerekle-
              devletler siyasi ve askeri güç olarak çok uluslu devletler   rine uygun, bütünüyle yenilenmiş bir ordu kuruldu.
              için önemli bir tehdit oluşturmuştur. Bu tehdit karşısında   Aşağıdakilerden hangisi III. Selim'i Nizam-ı Cedit
              imparatorluklar yaptıklar ıslahatlarla ulus ayaklanma-
                                                               adında yeni bir ordu kurma arayışına iten nedenler
              larına engel olmaya çalıştılar.
                                                               arasında gösterilemez?
              İmparatorlukların çok uluslu yapılarını korumak için;  A)  Sultan III. Murat Dönemi'nde askerlikle alakası ol-
                                                                  mayanların  Yeniçeri  Ocağı'na  alınmasıyla  orduda
              I.  anayasal sistem,
                                                                  bozulmaların hızlanması
              II.  zorunlu temel eğitim,                       B)  Yeniçerilerin  geçim  sıkıntısı  çekmesi  nedeniyle  as-
                                                                  kerlik dışında başka mesleklerle uğraşması
              III.  vatandaşlık ve zorunlu askerlik,
                                                               C)  Zorunlu askerliğe dayalı milli bir ordu kurulmak is-
              alanlarının hangilerinde düzenlemelere gittikleri söy-  tenmesi
              lenebilir?                                       D)  Mevcut orduda ıslah etmeye yönelik çabaların so-
                                                                  nuçsuz kalması
              A) I ve II      B) II ve  III     C) Yalnız III  E)  Askerlikle alakası olmayan kişilerin orduya girme-
                                                                  siyle Yeniçeri Ocağı'ndaki disiplinin bozulması
                      D) I, II ve III     E) Yalnız II
                                                         85
   82   83   84   85   86   87   88   89   90   91   92