Page 91 - 11-sinif-tarih-beceri-temelli-soru-bankasi

KONULAR
• ULUSALLAŞMANIN VE ENDÜSTRİLEŞMENİN SOSYAL ETKİLERİ
• OSMANLI DEVLETİ'NDE DEMOKRATİKLEŞME SÜRECİ
• OSMANLI DEVLETİ'NDE DARBELER

ULUSALLAŞMANIN VE ENDÜSTRİLEŞMENİN SOSYAL ETKİLERİ

DATA YAYINLARI
NÜFUS POLİTİKASI VE DEMOGRAFİK GÜÇ
● XIX. yüzyıl başlarından itibaren Avrupa'da makineleşmeye bağlı olarak gerçekleşen sanayileşmeyle birlikte
köyden kente göçler yaşandı.
● Bu yüzyılda Avrupa'da; sağlık hizmetlerinin gelişmesiyle insan ömrünün uzaması, bebek ölümlerinin gerile-
mesi, doğum oranlarının artması ve ekonomik şartların düzelmesi gibi nedenlerle nüfus hızla arttı.

OSMANLI DEVLETİ'NDE HABERLEŞME VE ULAŞIM

● Osmanlı'da ilk defa 1855'te kullanılmaya başlanan elektrikli telgraf hattı İstanbul'u Avrupa'ya bağladı.
● İlk demir yolu hattı 1851 yılında Mısır'da Kahire ve İskenderiye arasında yapıldı.
● Anadolu'da ise ilk demir yolu 1856'da İzmir-Aydın arasında yapıldı. Osmanlı'nın Avrupa'daki ilk demir yolu ise
1856'da Cenova - Köstence arasında İngiliz şirketleri tarafından yapıldı.

ULUS DEVLETTE VATANDAŞ KİMLİĞİ

● Fransız İhtilali'nin dünyaya yaydığı milliyetçilik akımı zaman içerisinde ulus devletlerin ortaya çıkmasını
sağladı.
● Ulus devletlerin yönetim anlayışlarında dinin veya hanedanın etkisi kalktı, yerine laik ve demokratik bir yapı
geldi. Bu yolla ülke içinde yaşayan bütün vatandaşlar birbirlerine eşit olarak kabul edildi.

OSMANLI DEVLETİ'NDE AÇILAN MODERN ASKERÎ VE SİVİL MEKTEPLER
● Osmanlı Devleti'nde askeri alandaki geri kalmışlığı gidermek ve bu alandaki ihtiyaçları karşılamak için Avru-
pa'nın çağdaş eğitim kurumları örnek alınarak modern mektepler açıldı.

● Bu okullara I. Mahmut zamanında batı tarzında açılan ilk askeri okul olan Hendesehane (Kara Mühendisha-
nesi), III. Mustafa zamanında açılan Deniz Mühendishanesi örnek verilebilir.

● II. Mahmut Dönemi'nde Türk tarihinin ilk tıp fakültesi olan Mekteb-i Tıbbiye açılırken Sultan Abdülmecid
Dönemi'nde ise idareci yetiştirmek amacıyla Mülkiye Mektebi açıldı.

II. ABDÜLHAMİT DÖNEMİ EĞİTİM, SOSYAL VE YARDIMLAŞMA FAALİYETLERİ

● Eğitim faaliyetlerinde Türklerin yoğun olarak yaşandığı Anadolu'ya ağırlık verildi. Azınlık ve yabancı okullara
Türk öğretmenler atanarak bu okulların misyonerlik faaliyetleri kontrol altına alınmaya çalışıldı.
● İbtidai (ilkokul) mektepler, rüştiyeler ve idadiler yaygınlaştırıldı. Darülfünuna yeni bölümler açıldı.
● Birçok il merkezinde hastaneler açıldı. 1895 'de Darülaceze açıldı, Ayrıca Hamidiye Etfal Hastanesi, Darüş-
şafaka ve Çocuk Esirgeme Kurumu açıldı.

● Emeklilik ülke geneline uygulanan bir sistem haline getirilerek emekli sandıkları kuruldu. İş kazası mağdur-
ları ve engelliler için oluşturulan fonların sayısı arttırıldı.

89