Page 124 - 6. Sınıf VIP Türkçe Konu Anlatımlı
P. 124

122                                      EDATLAR - BAĞLAÇLAR - ÜNLEMLER
       Ünlemler  addan  eylem  yapma  eki  alarak
       eylem olabilir.                          NOT
              Örnek                       Anlamlı sözcükler de seslenme ünlemi
                                          olarak kullanılabilir.
        F    Olur olmaz şeylere oflayıp puflama-
           yın.
        F    Ahlamakla vahlamakla zaman har-    Örnek
           camayalım.
                                         F    Ahmet!    F    Komşu!
             EDİTÖR YAYINEVİ
                                         F    Yurttaşlarım!  F   Ordular!
       Ünlemler, ikileme biçiminde kullanılabilir.

              Örnek                     Duygu Ünlemleri
        F    oh oh  F   öf pöf  F   of of  Bu  ünlemler  içinde  bulundukları  cümlele-
        F    of pof  F   hay hay  F   ah vah  re sevgi, şaşırma, korku, tiksinme, kuşku,
                                        üzüntü, özlem, bıkkınlık, sitem, beğenme,
                                        acıma, dua, beddua gibi anlamlar katabilir.
       Ünleme anlam ve değer kazandıran unsur
       söyleyiştir.  Bir  ünlem  çoğu  kez  bir  cümle   Örnek
       yerini  tutabilir;  söyleyişe  göre  bir  cümle,
       ünlem değeri kazanabilir.
                                         F    Öf öf!    F    Eh!
              Örnek                      F      Ayyy!   F      Hay Allah!
        F    Bırak Allah’ını seversen!   F    Ay ne bu!  F   Hey gidi hey!
                                            Bravo sana!
                                                           Vay akıllı vay!
                                                        F
                                         F
        F    “Rezalet!”  diye  bağırdı  bankadaki
           biri.                         F  Off of!     F  Aman!
        F    Vur davulcu, vur davulcu!   F    Aaa!      F    Eyvah!
                                         F    Vay be!   F    Hadi hadi!

       ÜNLEM ÇEŞİTLERİ
       Ünlemler ortaya çıkış ve kullanılış özellik-
       lerine göre ikiye ayrılır:       ÜNLEM GÖREVLİ SÖZCÜKLER
                                        Tek  başına  anlamı  olan  sözcükler  ya  da
       1. Asıl ünlemler                 söz  öbekleri  cümlelerde  bir  duyguyu  ilet-
       2. Ünlem görevli sözcükler       mek için kullanılınca ünlem görevi üstlenir.



       ASIL ÜNLEMLER                            Örnek
                                         F    Uğurlar olsun!
       Seslenme Ünlemleri                F    Susun!
                                         F    Bıktım sizden!
              Örnek
                                         F    Kesin şu konuşmayı!
        F    Hey!      F    Bre!         F    Dikkat!
        F    Ey!       F    Be!          F    Yazıklar olsun!
   119   120   121   122   123   124   125   126   127   128   129