Page 96 - 6. Sınıf VIP Türkçe Konu Anlatımlı
P. 96
94 İSIMLER (ADLAR)
ADLARIN HÂL EKLERIYLE ÇEKIMI ÇIKMA (AYRILMA) DURUMU: -DEN/-DAN,
Adların eylem, edat ya da bir başka ad ile -TEN, -TAN
ilişki kurmasını sağlayan eklere hâl ekleri Bu durumla çekimlenen adlar eylemin çık-
denir. tığı, uzaklaştığı yeri gösterir ve cümlede
yer tamamlayıcısı görevini üstlenir.
Hâl ekleri ile çekime giren adlar cümlede
nesne, yer tamlayıcısı ve zarf tamlayıcısı Örnek
görevi üstlenebilir.
F Çocuk-tan al haberi.
F Arabasın-dan çıkınca tanıdım onu.
Bu ek cümlede tamlayan eki görevinde İ
Adın hâlleri ve ekleri şunlardır:
EDİTÖR YAYINEV
NOT
GÖSTERME (BELİRTME) DURUMU: -I/-İ/
-U/-Ü
de kullanılabilir. (Tamlananın belgisiz
Bu durumla çekimlenen ad cümlede belirti- zamir olduğu durumlarda)
li nesne görevini üstlenir.
F Mahallemize getirilen çadırlardan
Örnek bazıları kullanılmaz hâldeydi.
F Satıcı paketler-i çantaya yerleştirdi. B.li Ad Tamlaması
F Evler-i iki günde temizler, yıkarız.
AD TAMLAMALARI
İki adın bir araya gelerek oluşturduğu anla-
tım birliğine ad tamlaması denir.
YÖNELME (YAKLAŞMA) DURUMU: - E/-A Bu adlardan birincisine "tamlayan" ikincisi-
Bu durumla çekimlenmiş ad, cümlede yer ne "tamlanan" denir.
tamamlayıcısı görevini üstlenir.
Örnek
Örnek F Hayran oldum gözleri-n-in kara-s-ı-na.
Tamlayan Tamlanan
F Olayın büyüdüğünü öğrenince An- Sınav sonuçlar-ı-nı aldığınız gün si-
kara’y-a gittim. F
Tamlayan Tamlanan
F Ban-a güvenmesi gerekmez miydi? zinle mutluluğunuzu paylaştık.
BELİRTİLİ AD TAMLAMASI
BULUNMA (KALMA) DURUMU: -DE/-DA/ Tamlamanın tüm ögelerinin bulunduğu
-TE/-TA
tamlamadır. Bu tamlamalarda tamlayan
Bu durumla çekimlenmiş ad, eylemin ger- ve tamlanan ek alır. Tamlayan, tamlananın
çekleştiği yeri gösterir ve cümlede yer ta- kime veya neye ait olduğunu bildirir.
mamlayıcısı görevini üstlenir.
Örnek
Örnek F Ev-in bahçe-s-i oldukça genişti.
F Bahçeler-de yetiştirdiğimiz sebze- Tamlayan Tamlanan
leri şehirdeki manavlara satarız. F Espri-n-in güzelliğ-i hepimizi etkiledi.
F Resimlerini gazete-de görmüştüm. Tamlayan Tamlanan