Page 325 - 6. SINIF VIP TÜM DERSLER KONU ANLATIMLI - EDİTÖR YAYINLARI

SİNDİRİM SİSTEMİ
SİNDİRİM SİSTEMİ 2. ÜNİTE 325
• Besinlerin hücrelerimizin kullanabileceği kadar SİNDİRİM ÇEŞİTLERİ
küçük yapı birimlerine ayrılması olayına “sindi- Sindirim fiziksel sindirim ve kimyasal sindirim olmak
rim” adı verilir. üzere ikiye ayrılır.
• Sindirimin amacı, besinleri hücre zarından geçe- 1- Fiziksel (Mek
1- Fiziksel (Mekanik) Sindirimanik) Sindirim
bilecek kadar küçük hale getirmektir.
Besinlerin vücudumuzda çiğneme ve kas hareket-
leriyle daha küçük parçalara ayrılması olayına fizik-
SİNDİRİM SİSTEMİNİ OLUŞTURAN sel (mekanik) sindirim adı verilir. Fiziksel sindirimin
YAPI VE ORGANLAR amacı kimyasal sindirimi kolaylaştırmaktır.
• Fiziksel sindirim vücudumuzda;
EDİTÖR YAYINLARI
› Ağızda dişler yardımıyla besinleri çiğnerken,
Ağız › Mide kasları kasılıp gevşerken,
Yutak
Yemek borusu › İnce bağırsakta karaciğerden salgılanan safra
sıvısı ile gerçekleşir. Fiziksel sindirimde enzim
kullanılmaz.
Karaciğer Mide
2- Kimyasal Sindirim
Pankreas 2- Kimyasal Sindirim
Safra kesesi Kalın bağırsak Besinlerin “enzim” adı verilen özel salgılar ve su
İnce bağırsak yardımıyla yapı taşlarına kadar parçalanması olayı-

na kimyasal sindirim adı verilir.
Ağız : Sindirimin başladığı yerdir. Yapısında dil, diş- • Kimyasal sindirim vücudumuzda;

ler ve tükürük bezi vardır. Hem fiziksel hem de kim- › Ağızda tükürük salgısıyla, midede mide asidi
yasal sindirim görülür. Karbonhidratların kimyasal ve enzimlerle,
sindirimi tükürükte bulunan sindirimi kolaylaştırıcı › İnce bağırsakta pankreas öz suyu ile gerçek-
maddeler ile ağızda başlar.
leşir.
Yutak: Ağızdan gelen besinlerin yemek borusuna •
iletilmesini sağlar. Besin sindirimi olmaz. Besinler mekanik sindirim bakımından özellikle-
rini kaybetmezler. Sadece fiziksel olarak küçük
Yemek Borusu: 20-25 cm uzunluğunda ve kaslı parçalara ayrılır.
yapıdadır. Kaslı yapısıyla yutaktan gelen besinleri •
mideye iletir. Bu hareket ters yönde olursa kusma Fiziksel parçalanma, ufalanma besinlerin kana
meydana gelir. Yemek borusunda besin sindirimi karışıp hücreden taşınması için yeterli değildir.
olmaz. • Fiziksel sindirim kimyasal sindirimin daha kolay
ve hızlı gerçekleşmesini sağlar.
Mide: Üst tarafı yemek borusu, alt tarafı onikipar-
mak bağırsağına bağlıdır. Mide öz suyunu salgılar. • Karbonhidratların kimyasal sindirimi ağızda baş-

Hem fiziksel hem de kimyasal sindirim görülür. Pro- lar, ince bağırsakta biter.
teinlerin kimyasal sindirimi midede başlar. • Proteinlerin kimyasal sindirimi midede başlar,

İnce Bağırsak: Pankreas öz suyu ile sindirim bura- ince bağırsakta biter.
da tamamlanır. Yapısında villus adı verilen yapılar • Yağların kimyasal sindirimi ince bağırsakta baş-
bulunur. Villuslar ile sindirilen besinler kana geçer. lar ve yine ince bağırsakta biter.
Hem fiziksel hem de kimyasal sindirim görülür. SİNDİRİME YARDIMCI ORGANLAR
Kalın Bağırsak: Vitamin, su ve mineraller sindirime Karaciğer: Salgıladığı safra salgısı ile yağların fi-
uğramadan burada emilir ve kana geçer. Yapısın- ziksel sindirimine yardımcı olur.
daki bakteriler ile çeşitli vitaminler (B ve K) üretilir.
Pankreas: Salgıladığı pankreas öz suyu ile karbon-
Anüs: Sindirim atıklarının vücuttan uzaklaştırıldığı hidrat, protein ve yağların kimyasal sindirimine yar-
bölümdür. dımcı olur.