Page 327 - 6. SINIF VIP TÜM DERSLER KONU ANLATIMLI - EDİTÖR YAYINLARI

DOLAŞIM SİSTEMİ
DOLAŞIM SİSTEMİ 2. ÜNİTE 327
DOLAŞIM SİSTEMİNİ OLUŞTURAN YAPI • Alyuvarlar kırmızı renkli kan hücreleridir. Solu-
VE ORGANLAR num gazlarının taşınmasında görevlidir. Akyu-
varlar beyaz renkli kan hücreleridir. Vücudumuzu
Canlıların yaşaması için gerekli besin ve oksijeni mikroplara karşı korur. Kan pulcukları ise kanın
hücrelere götüren, hücrelerde oluşan atık maddele- damar dışında pıhtılaşmasını sağlayan protein-
rin hücrelerden uzaklaştırılmasını sağlayan sisteme leri üretir.
dolaşım sistemi denir. Dolaşım sistemi kalp, damar-
Büyük ve K
lar ve kandan oluşur. Büyük ve Küçük Kan Dolaşımıüçük Kan Dolaşımı
Kalbin Yapısı Ve Görevlerialbin Yapısı Ve Görevleri
K Baş bölgesi kılcal
damarları Akciğerler
Kalp göğüs boşluğunda bulunur. Diyaframın üstün-
EDİTÖR YAYINLARI
de, sol akciğerdeki üçüncü lobun yerinde bulunur
ve kasılıp gevşeme hareketleriyle damarlara kan
Ana
pompalar. toplardamar
İki kulakçık ve iki karıncık olmak üzere dört odacık- Küçük kan dolaşımı Aort
atardamarı
Sağ
tan oluşur. Kalbimizin sol tarafı temiz, sağ tarafı kirli  odacıklar
kan bulundurur. Sol Büyük kan dolaşımı
odacıklar
K 
Kan Damarlarıan Damarları
Kanın vücutta dolaşmasını sağlayan yapılara da-
mar denir. Vücudumuzda üç çeşit damar bulunur. Karaciğer İnce
bağırsak
kılcal damar

atardamar
Bacak bölgesi Böbrekler
kılcal damarları

toplardamar
Büyük ve küçük kan dolaşımı
1. Büyük Kan Dolaşımı: Kalpteki temiz kanı doku
ve organlara taşır. Doku ve organlarda oluşan kirli
1- Atardamar: Kalpten pompalanan kanı vücuttaki
organlara taşıyan damardır. Akciğer atardamarı ha- kanı ise kalbe taşır. Sol karıncıkta başlar, sağ ku-
riç hepsi temiz kan taşır. lakçıkta biter.
2. Küçük Kan Dolaşımı: Kirli kanın temizlenmesini
2- Toplardamar: Kanı vücuttaki organlardan kalbe sağlar. Sağ karıncıkta başlar sol kulakçıkta biter.
getiren damarlardır. Akciğer toplardamarı hariç kirli
K
kan taşırlar. Kan Grupları ve Kan Alışverişian Grupları ve Kan Alışverişi
3- Kılcal damarlar: Atardamarlar ile toplardamarlar Alyuvarlarda bulunan protein çeşidine göre kan
arasında bulunan ince damarlardır. Doku hücreleri grupları belirlenir. Bireyde;
ile kan arasında madde alışverişini sağlar. • A proteini varsa A kan grubudur. B proteini varsa
B kan grubudur. A ve B proteini varsa AB kan
K
Kanın Yapısı ve Görevlerianın Yapısı ve Görevleri grubudur. A ve B proteini yoksa 0 kan grubudur.
• Sindirilmiş besinleri ve havadan alınan oksijeni • Kan gruplarında herkes kendi grubundaki kişile-
hücrelere taşıyan, hücrelerde oluşan karbondioksit re kan verebilir. Kan gruplarında Rh faktörü de
gazını akciğerlere, zararlı atık maddeleri böbrekle- önemlidir.
re getiren hayati bir sıvıdır. Kanımızın %55’ini plaz- • Alyuvarlarında Rh faktörü bulunan kan Rh(+), Rh

ma adı verilen sıvı kısım, %45’ini ise kan hücreleri faktörü bulunmayan kan Rh(-) olarak adlandırılır.
oluşturur. Kan plazmasının %90’ı sudur. Kan hüc- • Kan nakli yapılırken kan alan ve kan veren kişile-
releri; alyuvarlar, akyuvarlar ve kan pulcuklarıdır. rin Rh faktörleri de aynı olmalıdır.