Page 331 - 6. SINIF VIP TÜM DERSLER KONU ANLATIMLI - EDİTÖR YAYINLARI
P. 331
BOŞALTIM SİSTEMİTIM SİSTEMİ
BOŞAL 2. ÜNİTE 331
Besin maddeleri sindirim sistemi tarafından kullanıldıktan sonra oluşan atıkların vücuttan uzaklaştırılması
gerekir. Bu atıkları vücuttan uzaklaştırma görevini boşaltım sistemi ve yardımcı organlar üstlenir. Besinlerin
vücutta kullanılması sonucunda meydana gelen atıklar kana geçer. Atıklar vücutta bir yerden bir yere kan
yoluyla taşınır. Kandaki atık madde miktarını düzenleyen sisteme boşaltım sistemi adı verilir.
BOŞALTIM SİSTEMİNİ OLUŞTURAN YAPI VE ORGANLAR
Böbrekler: Karın boşluğunun arkasında Böbrek atardamarları
fasulye biçimindeki organlardır. Vücudu- Böbrek toplardamarları
muzda iki tanedir. Kandaki atık madde-
leri süzerek dışarı atar ve kanın içindeki
EDİTÖR YAYINLARI
maddeleri belirli bir değer aralığında tutar.
Böbrekler, böbrek atardamarı ile getirilen
kanın içindeki üreyi, fazla suyu ve diğer Böbrek
zararlı maddeleri süzerek idrarı oluşturur.
Kandaki vücut için yararlı olan maddeler, Üreter
böbreklerde geri emilir ve kana geçer. Sü-
zülüp temizlenen kan, böbrek toplardamarı
ile böbreklerden kalbe gider. İdrar kesesi (mesane)
Üreter (İdrar Borusu) : Ortalama 25 - Üretra
30 cm uzunluğundadır. Böbreklerde olu-
şan idrarı idrar kesesine taşır. Her insanda iki adet bulunur. Kaslı yapıdadır.
İdrar Kesesi (Mesane): İdrarın bir süre toplandığı kısımdır. İçi boş ve kaslı yapıdadır.
Üretra (İdrar Kanalı): İdrarın vücut dışına atıldığı yerdir. Düz kaslardan oluşur. İdrarın içinde su, tuz ve üre
vardır. Sağlıklı bir insanın idrarında glikoz ve kan hücreleri bulunmaz.
• Sağlıklı bir insanda idrar vücut dışına atılırken aşağıdaki sıra takip edilir:
› Böbrek atardamarıyla böbreklere gelen kan bazı yapılarla süzülür.
› Kanın yapısında bulunan organik besinlerin küçük yararlı molekülleri geri emilim ile kana geçer.
› Süzülüp temizlenen kan böbrek toplardamarı yardımı ile böbreklerden ayrılır.
› Süzme işlemi sonunda geride oluşan üre ve tuzun fazlası, kalan su, idrarı oluşturur. Oluşan idrar, idrar
borusu (üreter) ile idrar kesesine geçer ve burada toplanan idrar yeteri kadar idrar kesesini doldurun-
ca boşaltım kanalı (üretra) ile vücuttan dışarı atılır.
BOŞALTIMA YARDIMCI ORGANLAR
Deri Karaciğer Akciğerler Kalın Bağırsak
Vücudumuzda bulu- Proteinin sindirimi sıra- Soluk verme sırasında Su, safra ve besin
nan suyun ve tuzun kan içerisinde bulunan
fazla olan kısmının ter sında oluşan amonyağın karbondioksit ve suyun atıklarının vücuttan
daha az zararlı olan üre-
uzaklaştırılmasını
yoluyla dışarı atılmasını ye çevrilmesini sağlar. (su buharı hâlinde) dışarı sağlar.
sağlar. atılmasını sağlar.