Page 331 - 6. SINIF VIP TÜM DERSLER KONU ANLATIMLI - EDİTÖR YAYINLARI
P. 331

BOŞALTIM SİSTEMİTIM SİSTEMİ
            BOŞAL                                                                           2. ÜNİTE   331
            Besin maddeleri sindirim sistemi tarafından kullanıldıktan sonra oluşan atıkların vücuttan uzaklaştırılması
            gerekir. Bu atıkları vücuttan uzaklaştırma görevini boşaltım sistemi ve yardımcı organlar üstlenir. Besinlerin
            vücutta kullanılması sonucunda meydana gelen atıklar kana geçer. Atıklar vücutta bir yerden bir yere kan
            yoluyla taşınır. Kandaki atık madde miktarını düzenleyen sisteme boşaltım sistemi adı verilir.
            BOŞALTIM SİSTEMİNİ OLUŞTURAN YAPI VE ORGANLAR

            Böbrekler: Karın boşluğunun arkasında                                      Böbrek atardamarları
            fasulye  biçimindeki  organlardır.  Vücudu-                                Böbrek toplardamarları
            muzda  iki  tanedir.  Kandaki  atık  madde-
            leri süzerek dışarı atar ve kanın içindeki
       EDİTÖR YAYINLARI
            maddeleri belirli bir değer aralığında tutar.
            Böbrekler, böbrek atardamarı ile getirilen
            kanın  içindeki  üreyi,  fazla  suyu  ve  diğer   Böbrek
            zararlı maddeleri süzerek idrarı oluşturur.
            Kandaki vücut için yararlı olan maddeler,                                  Üreter
            böbreklerde geri emilir ve kana geçer. Sü-
            zülüp temizlenen kan, böbrek toplardamarı
            ile böbreklerden kalbe gider.                                              İdrar kesesi (mesane)
            Üreter (İdrar Borusu) : Ortalama 25 -                                      Üretra
            30 cm uzunluğundadır. Böbreklerde olu-
            şan idrarı idrar kesesine taşır. Her insanda iki adet bulunur. Kaslı yapıdadır.
            İdrar Kesesi (Mesane): İdrarın bir süre toplandığı kısımdır. İçi boş ve kaslı yapıdadır.

            Üretra (İdrar Kanalı): İdrarın vücut dışına atıldığı yerdir. Düz kaslardan oluşur. İdrarın içinde su, tuz ve üre
            vardır. Sağlıklı bir insanın idrarında glikoz ve kan hücreleri bulunmaz.
            •   Sağlıklı bir insanda idrar vücut dışına atılırken aşağıdaki sıra takip edilir:

                  › Böbrek atardamarıyla böbreklere gelen kan bazı yapılarla süzülür.
                  › Kanın yapısında bulunan organik besinlerin küçük yararlı molekülleri geri emilim ile kana geçer.
                  › Süzülüp temizlenen kan böbrek toplardamarı yardımı ile böbreklerden ayrılır.

                  › Süzme işlemi sonunda geride oluşan üre ve tuzun fazlası, kalan su, idrarı oluşturur. Oluşan idrar, idrar
                 borusu (üreter) ile idrar kesesine geçer ve burada toplanan idrar yeteri kadar idrar kesesini doldurun-
                 ca boşaltım kanalı (üretra) ile vücuttan dışarı atılır.

            BOŞALTIMA YARDIMCI ORGANLAR









                      Deri                  Karaciğer               Akciğerler            Kalın Bağırsak


               Vücudumuzda bulu-     Proteinin sindirimi sıra-  Soluk verme sırasında   Su, safra ve besin
               nan suyun ve tuzun                             kan içerisinde bulunan
              fazla olan kısmının ter   sında oluşan amonyağın   karbondioksit ve suyun   atıklarının vücuttan
                                    daha az zararlı olan üre-
                                                                                       uzaklaştırılmasını
             yoluyla dışarı atılmasını   ye çevrilmesini sağlar.  (su buharı hâlinde) dışarı   sağlar.
                     sağlar.                                    atılmasını sağlar.
   326   327   328   329   330   331   332   333   334   335   336