Page 353 - 6. SINIF VIP TÜM DERSLER KONU ANLATIMLI - EDİTÖR YAYINLARI
P. 353
MADDELERİ ISI İLETKENLİKLERİNE GÖRE SINIFLANDIRALIMIRALIM
MADDELERİ ISI İLETKENLİKLERİNE GÖRE SINIFLAND 4. ÜNİTE 353
• Maddeler gözle görülemeyecek kadar küçük ta- • Isı alma ve verme durumunda, maddeyi oluştu-
neciklerden oluşur. ran tanecikler arasındaki uzaklıkta değişir.
• Maddeleri oluşturan tüm tanecikler hareket hâlin-
Isı İletkenliğienliği
dedir. Yani maddeyi oluşturan tanecikler durmak- Isı İletk
sızın titreşir ve birbiriyle çarpışırlar. Bu tanecikler • Isının sıcak maddelerden soğuk maddelere doğ-
bir etkiyle hızlanabilir ya da yavaşlayabilirler. Bu ru iletilmesine ısı iletkenliği denir.
etkilerden biri ısıdır.
• Bir maddeyi oluşturan taneciklerin sahip oldukla- • Isı iletkenliği aynı maddenin tanecikleri arasında
rı hareket enerjilerinin toplamına ısı denir. olabileceği gibi farklı maddelerin tanecikleri ara-
• Isı, madde içinde bir tanecikten diğer taneciğe sında da olabilir.
Denge sıcaklığıYAYINLARI
aktarılabilen bir enerji çeşididir. Madde içinde • Farklı sıcaklıklardaki iki madde arasında ısı alış-
ısı aktarımı hareketli taneciklerin çarpışmalar verişinin olabilmesi için maddelerin birbirine te-
sonucunda birbirine enerjilerini aktarmalarıyla mas etmesi ve temas eden yüzeylerin ısı alışve-
gerçekleşir. rişini engellememesi gerekir.
• Bir araya getirilen farklı sıcaklıklara sahip mad- • Maddelerin ısı iletkenlikleri birbirinden farklıdır.
deler sıcaklıkları eşitleninceye kadar birbirlerine • Isıyı iyi ileten maddelere ısı iletkeni denir.
enerji aktarırlar. Bu olaya ısı alışverişi adı verilir.
• Isı alışverişi her zaman sıcaklığı yüksek olan mad- • Metaller iyi bir ısı iletkenidir.
deden sıcaklığı düşük olan maddeye doğrudur. • Isı iletkeni maddelere; altın, gümüş, bakır, alü-
minyum, demir ve çelik gibi metaller örnek olarak
verilebilir.
EDİTÖR
o
o
o
o
70 C 60 C 65 C 65 C • Isıyı ileten maddelerin ısı iletkenliği yapıldıkları
maddenin türüne bağlı olarak değişir.
Isı akış yönü • Örneğin; her ikisi de ısı iletkeni olan gümüş ve
alüminyumun ısı iletkenlikleri birbirinden farklıdır.
• Isı alan maddenin sıcaklığı artarken ısı veren
maddenin sıcaklığı azalır. Isı Y
Isı Yalıtkanlığıalıtkanlığı
• Madde ısı aldığında sahip olduğu taneciklerin • Isıyı iyi iletmeyen maddelere ısı yalıtkanı denir.
hareket enerjileri artar ve tanecikler daha hızlı
hareket ederler. • Var olan ısıyı korumak için kullanılır.
• Madde ısı verdiğinde ise taneciklerin hareket • Isı yalıtkanı maddelere; tahta, plastik, pamuk,
enerjisi azalır ve tanecikler daha yavaş hareket yün, deri, elyaf, saman, seramik örnek olarak ve-
ederler. rilebilir.
• Tanecikler arasındaki ısı aktarımı, taneciklerin • İtfaiyeciler yangını söndürürken ateşe çok yak-
hızları eşit oluncaya kadar devam eder. Tanecik- laştıkları için elbiseleri yanmayan ve ısıyı iletme-
lerin hızları eşit olduğunda maddelerin sıcaklığı yen malzemelerden yapılır.
da eşitlenmiş olur.
• Tamamen ısı yalıtkanı olan madde yoktur. Yani
Isı alır, taneciklerin hareketliliği artar. her madde çok az da olsa ısıyı iletme özelliği
gösterir.
• Isı iletkenlerini oluşturan tanecikler düzenli ve
aralarındaki boşluklar çok azdır. Isı yalıtkanları-
Katı Sıvı Gaz
nı oluşturan tanecikler arasındaki boşluklar çok
Isı verir, taneciklerin hareketliliği azalır. fazladır ve tanecikleri düzensizdir.