Page 114 - 7'DEN LGS'YE FEN BİLİMLERİ HAZIRLIK İLK ADIM - EDİTÖR YAYINLARI

LGS’YE ILK ADIM MADDENIN ISI ILE ETKILEŞIMI

7 Özdeş ısıtıcılarla eşit süre ısıtılan K, L, M ve N maddelerine ait ilk sıcaklık ve son sıcaklıklar aşağıda verilmiştir.

Madde İlk Sıcaklık (ºC) Son Sıcaklık (ºC)
K 40 57
L 40 54

M 40 59
N 40 48

Buna göre verilen maddelerin öz ısıları arasındaki ilişki hangi seçenekte doğru verilmiştir?
EDİTÖR YAYINLARI
A) K > L > M > N B) N > L > K > M C) L > K > N > M D) M = K > L > N

Çözüm: Bir maddenin 1 gramının sıcaklığını 1 °C arttırmak için gereken ısıya öz ısı denir. Her maddenin ayrı bir öz ısı
değeri vardır. Bu nedenle ayırt edici bir özelliktir. Maddenin cinsine bağlıdır. Öz ısısı küçük olan maddelerin sıcaklığı çabuk
artar ve çabuk azalır. Öz ısısı büyük olan olan maddelerin sıcaklığı ise geç artar ve geç azalır. Sıcaklık değişimini aşağı-
daki tabloda gösterecek olursak;
Madde İlk Sıcaklık (ºC) Son Sıcaklık (ºC)
K 40 17 ºC 57

L 40 14 ºC 54
M 40 19 ºC 59
N 40 8 ºC 48

Sıcaklık değişimler arasında M>K>L>N ilişkisi vardır. Sıcaklığı en fazla artan M’nin öz ısısı en küçüktür. Bu durumda
ös ısılar arasında N>L>K>M ilişkisi vardır.

8 Başlangıç sıcaklıkları ve kütlesi aynı olan B, T ve L cisimleri 1. düzenekteki gibi buz kalıpları üzerine bırakılı-
yor. Bir süre sonra ısı alışverişinin tamamlandığı ve cisimlerin 2. düzenekteki gibi şekil aldığı gözlemleniyor.
B T L
T
B

L

1. düzenek 2. düzenek

Buna göre verilen düzeneklerle ilgili yapılan yorumlardan hangisi doğru değildir?
A) Öz ısısı en büyük olan madde L, en küçük olan madde ise T’dir.
B) Madde cinsinin öz ısı ile ilişkisini gözlemek için bu düzenekler kullanılabilir.
C) Maddelerin deney sırasında aldıkları ısı miktarları arasında L > B > T ilişkisi vardır.
D) L ve T maddeleri aynı cins, B maddesi ise farklı cins maddedir.

Çözüm: Cisimlerin buz kalıplarını eritme miktarları arasında L > B > T ilişkisi vardır. Öz ısısı büyük olan geç ısındığı için
çok fazla miktarda ısı hapseder ve daha çok buz eritir. En çok eriten L’nin öz ısısı en büyük ve aldığı ısıda büyüktür. Cisim-
lerin öz ısıları farklı ve L > B > T şeklindedir. Öz ısı maddeler için ayırt edici özellik olduğu için öz ısıları farklı olan
bu maddeler farklı cins maddelerdir.

1144
11