Page 148 - 7'DEN LGS'YE FEN BİLİMLERİ HAZIRLIK İLK ADIM - EDİTÖR YAYINLARI
P. 148

8. SINIF KONULARINA GİRİŞ                                           BESIN ZINCIRI VE ENERJI AKIŞI


                                             BESIN ZINCIRI VE ENERJI AKIŞI
                     • Canlılar hayatlarını sürdürebilmek ve bütün-
                     lüklerini koruyabilmek için enerjiye gereksi-
                     nim duyar.                                                   Çekirge
                                                                    Güneş
                     • Enerji gereksinimi besinlerden karşılanır. Be-      Su           Kurbağa
                     sinler canlıların büyümesinde, gelişmesinde
                     ve vücuttaki olayların düzenlenmesinde kul-            Bitki
                     lanılır.                                                              Yılan
                                                                       Canlılar arasında kurulan besin zinciri
       EDİTÖR YAYINLARI
                     • Besinlerdeki enerjinin temel kaynağı Güneş
                     enerjisidir. Doğadaki hayatın devamlılığı için canlılar sürekli etkileşim halindedir. Canlılar
                     arasındaki beslenme ilişkisine besin zinciri denir.
                KAZANIM / KONU ÖZETI    • Besin zincirinde üreticilerden tüketicilere doğru aktarılan enerji miktarını gösteren şema-

                     ya besin piramidi veya ekoloji piramidi denir. Üretici canlılar kendi besinlerini üretebilen
                     bitki, mavi - yeşil alg ve siyanobakterileri gibi canlılardır. Tüketici canlılar ise besinleri
                     dışarıdan hazır olarak alan hayvan, insan gibi canlılardır.
                     • Ekoloji piramidinde aşağıdan yukarıya doğru çıkıldıkça;
                        » Tür ve canlı sayısı azalır. Aktarılan enerji (besin) miktarı azalır. Canlı vücudunda biri-
                       ken zehirli madde miktarı artar.
                        » Vücut büyüklüğü genellikle artar. Biyokütle azalır. Enerji kaybı artar. Biyolojik birikim
                       artar.


                                                    1 Joule            Üçüncül  tüketiciler(Hepçil)

                                                      10 Joule         İkincil tüketiciler  (Etçil)
                                     Çürükçüller        100 Joule      Birincil tüketiciler  (Otçul)


                                                          1000 Joule   Üretici canlılar


                                                           Ekoloji Piramidi



              1  İhtiyaç duyduğu besini kendisi üretebilen canlılara   2
                 üretici canlılar denir.                                          Kartal
                                                                                    Yılan
                 Buna göre hangi seçenekte verilen canlı üretici
                 canlı değildir?                                                        ?
                                                                                         Buğday
                 A)                   B)



                                                                Yukarıda verilen besin piramidinde soru işareti
                        Bitki            Siyanobakteri
                                                                bırakılan yere aşağıdaki canlılardan hangisi
                 C)                   D)                        yazılabilir?
                                                                A) Şahin             B) Aslan
                                                                C) Çekirge           D) Tilki
                         Alg                Mantar

              Çözüm: Bitki, alg ce siyanobakteriler kendi besinini kendi-  Çözüm: ? bırakılan yere birincil tüketici(otçul) canlı gelme-
              si üretebilirken mantarlar tüketici canlı grubundadır.  lidir. Çekirge birincil tüketici canlı grubundadır.

                                                         1488
                                                         14
   143   144   145   146   147   148   149   150   151   152   153