Page 148 - 7'DEN LGS'YE FEN BİLİMLERİ HAZIRLIK İLK ADIM - EDİTÖR YAYINLARI
P. 148
8. SINIF KONULARINA GİRİŞ BESIN ZINCIRI VE ENERJI AKIŞI
BESIN ZINCIRI VE ENERJI AKIŞI
• Canlılar hayatlarını sürdürebilmek ve bütün-
lüklerini koruyabilmek için enerjiye gereksi-
nim duyar. Çekirge
Güneş
• Enerji gereksinimi besinlerden karşılanır. Be- Su Kurbağa
sinler canlıların büyümesinde, gelişmesinde
ve vücuttaki olayların düzenlenmesinde kul- Bitki
lanılır. Yılan
Canlılar arasında kurulan besin zinciri
EDİTÖR YAYINLARI
• Besinlerdeki enerjinin temel kaynağı Güneş
enerjisidir. Doğadaki hayatın devamlılığı için canlılar sürekli etkileşim halindedir. Canlılar
arasındaki beslenme ilişkisine besin zinciri denir.
KAZANIM / KONU ÖZETI • Besin zincirinde üreticilerden tüketicilere doğru aktarılan enerji miktarını gösteren şema-
ya besin piramidi veya ekoloji piramidi denir. Üretici canlılar kendi besinlerini üretebilen
bitki, mavi - yeşil alg ve siyanobakterileri gibi canlılardır. Tüketici canlılar ise besinleri
dışarıdan hazır olarak alan hayvan, insan gibi canlılardır.
• Ekoloji piramidinde aşağıdan yukarıya doğru çıkıldıkça;
» Tür ve canlı sayısı azalır. Aktarılan enerji (besin) miktarı azalır. Canlı vücudunda biri-
ken zehirli madde miktarı artar.
» Vücut büyüklüğü genellikle artar. Biyokütle azalır. Enerji kaybı artar. Biyolojik birikim
artar.
1 Joule Üçüncül tüketiciler(Hepçil)
10 Joule İkincil tüketiciler (Etçil)
Çürükçüller 100 Joule Birincil tüketiciler (Otçul)
1000 Joule Üretici canlılar
Ekoloji Piramidi
1 İhtiyaç duyduğu besini kendisi üretebilen canlılara 2
üretici canlılar denir. Kartal
Yılan
Buna göre hangi seçenekte verilen canlı üretici
canlı değildir? ?
Buğday
A) B)
Yukarıda verilen besin piramidinde soru işareti
Bitki Siyanobakteri
bırakılan yere aşağıdaki canlılardan hangisi
C) D) yazılabilir?
A) Şahin B) Aslan
C) Çekirge D) Tilki
Alg Mantar
Çözüm: Bitki, alg ce siyanobakteriler kendi besinini kendi- Çözüm: ? bırakılan yere birincil tüketici(otçul) canlı gelme-
si üretebilirken mantarlar tüketici canlı grubundadır. lidir. Çekirge birincil tüketici canlı grubundadır.
1488
14