Page 113 - 7'DEN LGS'YE TÜRKÇE HAZIRLIK İLK ADIM - EDİTÖR YAYINLARI

8. SINIF SORULARIYLA TANIŞMA NOKTALAMA İŞARETLERİ

3 “Çok söyleme, arsız edersin; aç koyma, hırsız 6
edersin.” atasözünde noktalı virgülün kulla- ● Çekim eklerinden bazılarını sıralayalım( ) -lar,
nılma amacı hangi seçenekte verilmiştir? -den, -da, -i, -e...
A) Cümle içinde virgülle ayrılmış tür veya takım- ● Gözde, Sezen, Tunç voleybol( ) Nisa, Melike,
ları ayırmak
Ufuk basketbol oynayacak.
B) Ögeleri arasında virgül bulunan sıralı cümle-
leri ayırmak ● Her yarışta sonuna kadar çabalıyor ama bu
onun( )
C) Eş görevli sözcükleri ayırmak
D) Öznenin diğer ögelerle karışmasını önlemek Aşağıdaki noktalama işaretlerinden hangisi,
bu cümlede yay ayraçla gösterilen yerlerden
EDİTÖR YAYINLARI
Çözüm: Verilen atasözünde virgül, “Ögeleri arasında herhangi birine getirilemez?
virgül bulunan sıralı cümleleri ayırmak için” kullanılmıştır. A) (!) B) (...) C) (:) D) (;)
Çok söyleme , arsız edersin ; aç koyma , hırsız edersin.
1. cümle 2. cümle 3. cümle 4. cümle Çözüm: Verilen ilk öncül cümledeki yay ayraca, ken-
disinden sonra örnek verilecek cümlenin sonunda ol-
duğu için iki nokta (:); ikinci öncül cümledeki yay ay-
raca, cümle içinde virgülle ayrılmış tür veya takımları
birbirinden ayırdığı için noktalı virgül (;); üçüncü öncül
4 Aşağıdakilerin hangisinde iki noktanın kulla- cümledeki yay ayraca ise tamamlanmamış cümlelerin
nımı doğrudur? sonunda olduğu için üç nokta (...) konulur. Dolayısıyla
A) Eve geldim: ama ders çalışamadım. ünlem, yay ayraçlardan herhangi birine getirilemez.
B) Düşündüğünü söyle: çekinme.
C) Kısacası sebebi şu: Çok yoruldum.
D) Sana güveniyorum: ancak bir şartla...

Çözüm: A ve D seçeneklerinde bağlaçlardan önce kul-
lanılan iki noktaların kullanımı yanlıştır. Herhangi bir nok-
talama işareti kullanmaya gerek yoktur. B seçeneğinde 7 Yaşam ( ) sanıldığı kadar uzun olmamakla beraber
birbiri ardınca sıralanan cümleler vardır ve iki noktanın kısa da sayılabilir ( ) Gençlik ( ) yaşamın uzun bir
yerine virgül kullanılmalıdır. C seçeneğinde iki noktanın hazırlığından ( ) ihtiyarlık da ağır ağır çöküşünden
kullanımı doğrudur çünkü kendisinden sonra açıklama başka ne olabilir ki ( )
yapılacak cümlelerin sonunda iki nokta kullanılır.
Bu parçada parantezle belirtilen yerlere aşağı-
dakilerin hangisinde verilen noktalama işaret-
leri sırasıyla getirilmelidir?
A) (;) (.) (,) (;) (?) B) (,) (:) (;) (,) (?)
5 Aşağıdaki cümlelerden hangisinde ünlem işa-
reti (!) kullanılmaz? C) (,) (.) (,) (;) (?) D) (,) (:) (,) (,) (?)
A) Off, yine sınavı geçememişim
Çözüm:
B) Eyvah, üst katta yangın çıkmış
● Parçanın birinci ve üçüncü parantezlerine
C) Hey, sana söylüyorum, bana bir baksana
özneyi belirtmek (yaşam/gençlik) için virgül,
D) Tamam, bu durumda yarın gelmeyecek misin
● İkinci parantezine tamamlanmış cümle sonunda
Çözüm: A seçeneğinde, cümle üzüntü bildirdiğinden ve olduğundan nokta,
“off” ünlemi kullanıldığından cümlenin sonunda ünlem ● Dördüncü parantezine ögeleri arasında virgül
işareti kullanılmalıdır. Telaş anlamı olan B’de “eyvah” bulunan anlamsal olarak bağlı ifadeleri ayırmak
ünlemi cümlenin sonunda ünlem işareti kullanılması için noktalı virgül,
gerektiğini vurgular. C seçeneğinde “hey” seslenme
ünlemi cümlenin sonunda ünlem işareti kullanılması ● Beşinci parantezine soru anlamlı cümlenin
gerektiğini gösterir. Soru anlamı taşıyan D seçeneğinin sonunda olduğundan soru işareti getirilmelidir.
sonunda da soru işareti kullanılmalıdır. Buna göre doğru sıralama “(,) (.) (,) (;) (?)” şeklindedir.

1133
11