Page 118 - 7'DEN LGS'YE TÜRKÇE HAZIRLIK İLK ADIM - EDİTÖR YAYINLARI
P. 118
8. SINIF KONULARINA GİRİŞ NOKTALAMA İŞARETLERİ
KISA ÇİZGİ (-) Örnek: Orta Çağ’ın önemli isimlerindendi.
y Satır sonuna sığmayan sözcükler bölünür- y Kısaltmalara ve sayılara getirilen ekleri
ken satır sonuna konur. ayırmak için konur.
Örnek: Ortaklarla Eskişehir’e gittik, üniver- Örnek: » 2022’de LGS’ye gireceğim.
siteleri gezdik. EĞİK ÇİZGİ ( / )
y Ara söz ve cümleleri ayırmak için kullanılır.
Örnek: Oğlunu - Efe’sini - çok özlemiş. y Dizeler yan yana yazıldığında aralarına konur.
y Dil bilgisinde kök ve ekleri ayırmak için Örnek: » Sevgileri yarınlara bıraktınız / Çe-
kingen, tutuk, saygılı.
kullanılır.
EDİTÖR YAYINLARI
Örnek: » Sez - gi - ler » O - kul - dan y Adres yazarken apartman numarası ile
daire numarası arasına ve semt ile şehir
y Sözcükler ve sayılar arasında “-den ... e, ve, arasına konur.
ile, arasında” anlamını vermek için kullanılır. Örnek: Altay Sokağı No.: 21/6
Örnek: Beşiktaş - Fenerbahçe maçı başlıyor.
y Tarihlerin yazılışında gün, ay ve yılı göste-
y Sıfırdan küçük değerleri göstermek için ren sayıları birbirinden ayırmak için konur.
kullanılır. Örnek: 18/11/1969
KAZANIM / KONU ÖZETİ Örnek: » 10 - 6 = 4 » 23 - 12 = 11 Örnek: -a /-e, -an /-en, -lık /-lik
Örnek: Sıcaklık -3 °C olmuş.
y Dil bilgisinde eklerin farklı biçimlerini gös-
y Matematikte çıkarma işareti olarak kullanılır.
termek için kullanılır.
TIRNAK İŞARETİ (“ ”)
YAY AYRAÇ ( )
y Başka bir kişiden veya yazıdan değiştiril-
y Cümlenin yapısıyla doğrudan ilgisi olma-
meden aktarılan sözler tırnak içine alınır.
yan açıklamalar için kullanılır.
Örnek: “Yakalayın onu!” diye bağırdı. Örnek: O adam (adını söylemeyeyim) geldi.
y Özel olarak belirtilmek istenen sözler tır- y Alıntıların yapıldığı eser ve yazar adı yay
nak içine alınır. ayraca alınır.
Örnek: Uzaklık belirtmek için “ta” kullanılır. Örnek:
y Kitap adları ve başlıkları tırnak içinde yazılır. (Sait Faik Abasıyanık, Semaver)
Örnek: Necip Fazıl’ın “Sakarya”sını ezberledim. y Yabancı sözcüklerin okunuşu yay ayraca alınır.
UZUN ÇİZGİ (KONUŞMA ÇİZGİSİ) (—) Örnek: Rousseau (Rusa) önemli bir sanatçıdır.
y Yazıda satır başına alınan konuşmaları y Sözcüğün eş anlamlısı yay ayraç içinde verilir.
göstermek için kullanılır. Örnek: Teşbih (benzetme) sanatı kullanılmış.
Örnek: Frankfurt’a gelene şunlar sorulur:
— Eski şehri gezdin mi? KÖŞELİ AYRAÇ ( [ ] )
— Rothschild’in evine gittin mi? y Ayraç içinde ayraç kullanılması gereken
KESME İŞARETİ (’) durumlarda yay ayraçtan önce kullanılır.
y Özel isimlere getirilen iyelik durum ve bil- Örnek: Bozkırını Tezenesi [ Neşet Ertaş
dirme ekleri kesme işaretiyle ayrılır. (1938-2012) ] müzisyen bir babanın oğludur.
1 Enes için 14.07.2020 tarihi neden önemli? 2 Hangi seçenekteki yay ayraçlara diğerlerinden
Bu cümledeki noktaların yerine hangi nokta- farklı bir noktalama işareti konulmalıdır?
lama işareti getirilirse yazım yanlışı olmaz? A) Mehmet Akif’in ( )1873-1936( ) en güzel şiiridir.
B) Anne – ( )Ekmeği bıraktı.( ) Gel çocuğum!
A) İki nokta B) Kısa çizgi
C) Tiyatronun adı ( )Çok Güldürü( )dür.
C) Eğik çizgi D) Virgül
D) Eğri cetvelden doğru çizgi çıkmaz. ( )Hz. Ali( )
Çözüm: Gün, ay, yıl bildiren sayıların arasına nokta Çözüm: A, B ve D seçeneklerindeki ayraçlara yay ayraç,
veya eğik çizgi getirilir. C seçeneğindeki ayraçlara tırnak işareti konulmalıdır.
1188
11