Page 434 - 7. SINIF VIP TÜM DERSLER KONU ANLATIMLI - EDİTÖR YAYINLARI
P. 434
434
• Ardından da büyük makineler icat etmiştir. SANAYI INKILABI
• Üretimden tüketime geçmeye çalışan insanoğlu yüz- • XVIII. yüzyılda Ingiltere'de başlayan Sanayi Inkılabı,
yıllar boyunca üretim faaliyetlerinde insan ve hayvan tarıma ve el zanaatlarına dayalı bir ekonomiden, sa-
gücünden yararlanmıştır. nayinin ve makineli üretimin egemen olduğu bir eko-
nomiye geçiş sürecidir.
Ilk tekerlek MÖ Mezopotamya'da 5000'lerde seramik kap •
yapmak için seramik içi çarkı olarak kullanılmıştır. Icatların değişime uğrattığı üretim süreçlerinin ilki ku-
maş üretimidir.
Taşımacılık amacıyla teker- • Sanayi Inkılabı’nı başlattığı varsayılan James Watt'ın
lek ilk kez Sümerlerin MÖ buhar makinesini sanayide kullanmasıyla gücünü kö-
3000'lerde geliştirdiği kağnı mürden alan iplik eğirme fabrikaları şehirlerde hızla
da kullanılmıştır. çoğaldı.
EDİTÖR YAYINLARI
• Büyük üretim artışları sağlayan yeni makineler icat
Tekerleğin dişliler ile birleş- edildi. Bu durum da işsizliğin artmasına neden oldu.
me makinelerin ortaya çık-
masını sağlamıştır. • Üretim teknolojisindeki gelişmelere bağlı olarak nüfus
yoğunluğu belli noktalarda toplandı ve şehirleşme hız-
Dişli, çarkın hareketini değiştirmek veya iletmek için landı.
kullanılan basit bir makineydi. Günümüzde araba vitesi, • Şehirleşmeyle beraber çevre sorunları da ortaya çıktı.
mikser ve bisiklet gibi ağır makinelerde dişliler kullanıl- • Fabrikaların çoğalmasıyla işçi sınıfı doğdu. Bu durum
maktadır.
yeni sosyal problemlerin de ortaya çıkmasına yol açtı.
Çıkrık geçmişte yün eğirmek için kullanılırdı. Günümüz- Sanayi İnkılabı Sonucunda:
de ise yerini dokuma tezgâhları almıştır. • Ingiltere, Fransa ve Almanya gibi devletlerin sömürge-
cilik yarışı dünya savaşlarına neden oldu.
• Italya'da başlayan Rönesans, Almanya’da başlayan • Osmanlı Devleti daha çok Avrupa ülkelerinin ihtiyacı
Reform Hareketleri sonucunda dokuma, madencilik olan ham maddeyi karşılayan ve yine Avrupalıların
ve ulaşım gibi birçok alanda yeni gelişmeler yaşan- ürettiği ucuz ürünlerin pazarlandığı bir ülke durumuna
mıştır. geldi.
• Avrupa'da bilimsel çalışmaların teknolojiye yansıması • Bu durum Osmanlı sanayisinin rekabet gücünü azal-
sonucunda Ingiltere'de Sanayi Inkılabı Dönemi başla- tırken gelişmesine engel oldu.
mıştır.
ÇÖZÜMLÜ SORULAR
ÇÖZÜMLÜ SORULAR
1. Ahmet: "Ben bir Osmanlı vatandaşıyım. Devlet bana 2. Sanayi Inkılabı 18. yüzyılda Ingiltere'de dokuma sek-
yaptığım hizmetler karşılığında toprak veriyor, ben de töründe ortaya çıkmış ve kısa sürede başka alanlara
bu toprakları ekip biçiyorum ve ordu için asker bes- yayılmıştır.
liyorum." Aşağıdakilerden hangisi Sanayi İnkılabı'nın so-
Yukarıda Ahmet'in anlattığı sisteme verilen isim nuçlarından biri değildir?
aşağıdakilerden hangisidir?
A) Buharlı lokomotiflerle insanlar uzak mesafeleri
A) Tımar sistemi B) Askeri sistem yakınlaştırmıştır.
C) Feodalite sistemi D) Onlu sistem B) Nüfus kentlerde toplanmıştır.
C) Üretilen ürün miktarı artmıştır.
D) Ham maddeye duyulan ihtiyaç azalmıştır.
Çözüm: Osmanlı Devleti'nde devlete hizmet edenlere
hizmetleri karşılığı devlete ait toprakların gelirleri verilirdi. Çözüm: Sanayi Inkılabı’yla birlikte makinaların çalışması
Bu topraklardan biri de dirlik denilen tımar topraklarıdır. ve işlemesi için ham maddeye duyulan ihtiyaç artmıştır.