Page 273 - 8. SINIF VIP TÜM DERSLER KONU ANLATIMLI - EDİTÖR YAYINLARI

PARÇADA ANLAM - 2 (HİKÂYE UNSURLARI, ANLATICI)ARÇADA ANLAM - 2 (HİKÂYE UNSURLARI, ANLATICI)
P 12. BÖLÜM 273
HİKÂYE UNSURLARI
• Yaşanmış ya da yaşanabilecek olayların kurgulanarak anlatıldığı metin türüne hikâye (öykü) denir. Hikâyeler olay,
yer, zaman ve kişiler olmak üzere dört unsurdan oluşur. Bu unsurlar hikâye unsurları olarak bilinir.

Olay: Hikâye edici metinlerde anlatılan her türlü yaşantı ya da durumdur. Hikâyede anlatılanlar olayın etrafında
gerçekleşir ve hikâyeyi zenginleştirir.

Zaman: Olayların geçtiği, başlangıcı ve bitimi belli olan süredir. An, gün, sene, mevsim, dönem hikâyede zaman
olabilir.

Mekân (Yer): Olayların geçtiği çevreye yer ya da mekân denir. Okul, ev, oda, mutfak, oyun alanları, orman, park
EDİTÖR YAYINLARI
vb. hikâyelerde sıkça karşılaştığımız mekânlardır.

Kişiler / Varlık Kadrosu: Hikâyedeki olayı yaşayan insanlar hikâyenin kişileridir. İnsan dışındaki kahramanlar varlık
kadrosunu oluşturur. Olayı asıl yaşayan kişiye ana kahraman, ana kahramanın dışında kalan kahramanlara yar-
dımcı kahramanlar denir.

Örnek:

Yılbaşı gecesi kar yağmaya başlamıştı. Koyu geceye düşen beyaz topların sayısı öyle çoktu ki Müzeyyen, sabah
herkes uyanıncaya kadar epey kar biriktireceğine emin oldu. Kardeşi çok severdi karla oynamayı. Odasına gitti,
kapıyı açıp içeri girdi. Ona kar yağdığını söyleyince yatağından zıplayarak camın önüne gitti, perdeleri çekti, bir
sevinç çığlığı attı. Hemen dışarı çıkmak istediğini söyledi ama Müzeyyen ancak sabah çıkabileceklerini söyledi.
Murat ablasını kararından döndürmenin ne kadar zor olduğunu bildiğinden ısrar edemedi. O da oturup yarın kar-
dan neler yapacağını teker teker ablasına anlattı.

Olay: İki kardeşin karın yağmasın- Zaman: Yılbaşı Yer: Murat’ın Kişiler: Murat ve
dan dolayı duyduğu sevinç. gecesi odası Müzeyyen

{ Not: Hikâye unsurları yalnızca hikâye türündeki eserlerde değil, hikâye edici tüm metinlerde bulunur.

ANLATICI
• Hikâye edici tüm metinlerde olay veya durumlar yazarın seçtiği bir anlatıcı tarafından anlatılır. Bu metinlerde kulla-
nılan iki anlatıcı vardır.

Birinci Kişi Ağzından Anlatım
Birinci Kişi Ağzından Anlatım Üçüncü Kişi Ağzından Anlatım
Üçüncü Kişi Ağzından Anlatım
• Bu anlatımda yazarın seçtiği anlatıcı, aynı zaman- • Bu anlatımda yazarın seçtiği bir anlatıcı, gördüğü
da metnin içinden bir karakterdir. Bu anlatıcı, yaşa- veya duyduğu şeyleri anlatır. Anlatıcı ya olayları
dıklarını anlatır. gözlemleyen biridir ya da her şeyi bilen, olaylara
• Bu anlatımda birinci tekil kişi (ben) veya birinci ço- hakim biridir.
ğul kişi (biz) ekleri kullanılır. • Bu anlatımda üçüncü tekil kişi (o) veya üçüncü ço-
ğul kişi (onlar) ekleri kullanılır.
̛ Örnek: Onu karşımda görmeyi hiç mi hiç beklemi-
yordum. O uçağa binip gittiğini, bir daha da dönmeye- ̛ Örnek: Ne zamandır susuyor, hiç konuşmuyordu.
ceğini zannediyordum. Bu yüzden hissettiğim ilk duy- Ağır gelmişti son yaşadıkları. Her sabah erkenden ya-
gu şaşkınlık oldu. Sevinç de onu takip edendi. nına koştuğu, akşama kadar da yanından ayrılmadığı
biricik atının ölümü derinden yaralamıştı onu.