Page 275 - 8. SINIF VIP TÜM DERSLER KONU ANLATIMLI - EDİTÖR YAYINLARI

PARÇADA ANLAM - 2 (METİN KARŞILAŞTIRMA, METNİN DİL VE ANLATIM ÖZELLİKLERİ)ARÇADA ANLAM - 2 (METİN KARŞILAŞTIRMA, METNİN DİL VE ANLATIM ÖZELLİKLERİ) 12. BÖLÜM 275
P
METİN KARŞILAŞTIRMA
• Metinler yazılış tarzı ve amaçları, gerçekle ilişkileri, anlatım biçimleri gibi yönlerden farklılık gösterebilir.

Bilgilendirici Metinler Hikâye Edici Metinler Şiir

Yazılış Amacı Öğretmek, bilgi vermek Olay içinde yaşatmak Bir duyguyu sezdirmek
Bilimsel, sosyal ya da kültürel İnsanı ilgilendiren ve günlük
Konusu Duygu yönü olan konular
konular hayattan konular
Yapısı Düzyazı şeklinde yazılır. Düzyazı şeklinde yazılır. Dizeler hâlinde yazılır.

EDİTÖR YAYINLARI
Ciddi ve nesnel bir anlatım Öznel bir anlatım vardır. Be- Coşkulu bir anlatım vardır.
Anlatım Özelliği vardır. Açıklayıcı ve tartışma- timleyici ve öyküleyici anlatım Mecaz anlamlı kelimeler
cı anlatım kullanılabilir. kullanılabilir. sıkça kullanılır.

Örnek:

1. Metin 2. Metin

Melih’in her akşam işi biter bitmez geldiği bu evi ona Hayatta bana destek olanlar da vardı ama yoluma taş
yuva yapmayı kendime görev addetmiştim. Bu eski koyanların fazlalığı beni çok yordu. Yorulmama rağ-
ve küçük sığınağımızda yalnızca güzelliklere dikkatini men mücadeleyi bırakmadım ve ayağa kalktım. So-
çekmiş, onun saadetten başka bir şey hissetmemesi ğuğun hükmettiği yorucu kıştan sonra gelen iç ısıtıcı
için çaba göstermiştim. bahara kavuşurcasına yeniden doğdum.

Ortak Yönleri
› Her iki metinde de birinci kişili anlatımdan ve betimleyici anlatımdan faydalanılmıştır.

› Her iki metin de düzyazı şeklinde yazılmıştır.

Farklı Yönleri
› 1. metnin konusu Melih adlı karakteri mutlu etme isteği, 2. metnin konusu bir kişinin zorluklara rağmen yaşama
tutunmasıdır.
› 2. metinde benzetmeden yararlanılmıştır.

METNİN DİL VE ANLATIM ÖZELLİKLERİ
• Metnin dil ve anlatımı ile ilgili sorular çok genel bir alanı kapsar. Bu alanlardan bazıları şunlardır:

› Kullanılan dilin özelliği (nesnel, öznel, ağır...) › Kurgusal / gerçek unsur kullanımı
› Anlatıcı (1. kişili - 3. kişili anlatım) › Anlatım özellikleri (Özlülük, açıklık, tutarlılık...)
› Metinde ne anlatıldığı (Olay, durum, duygu, fikir...) › Cümlelerin özellikleri (Olumlu, şart, olasılık...)

› Anlatım biçimleri (Öyküleme, tartışma, açıklama, › Düşünceyi geliştirme yolları (Örnekleme, tanık
betimleme) gösterme, tanımlama...)

{ Not: Metnin dil ve anlatım özelliklerinin sorulduğu sorular, seçenekler elenerek çözülür. Ayrıca metni tekrar oku-
yup zaman kaybetmemek adına soru kökü okunduktan sonra seçeneklere göz atılarak, soruda istenenler bulunur.