Page 145 - 8. SINIF DUBLEKS TÜRKÇE DEFTERİM

12. BÖLÜM: PARÇADA ANLAM - 2 ETKİNLİK DEFTERİ

5. Metnin Dil ve Anlatım Özellikleri

Etkinlik Aşağıdaki metinden hareketle boşluklara gelebilecek sözcükleri ilgili kutucuklardan seçerek yerleştiriniz.

kişileştirme tanımlama ikileme benzetme

özgün yalınlık (sadelik) neden-sonuç

Gece korku vaktidir. Göz artık vazifesini yapamadığı için yanlış şeyler görmeye başlar. Her gölge oyunu, her ot titre-
yişi, her yaprak kımıldayışı bir düşman hissini verir. Sinirlerin diken diken olduğu bu karanlık saatlerde hayvanların birçoğu
için toplanmaktan, tünemekten veya ine çekilip uzanmaktan ve yatmaktan başka yapacak bir iş yoktur. Elektriğin keşfine
rağmen medeni şiir vahşi şiir gibi hala gece başlangıcının getirdiği hüzünden ve karanlığın uyandırdığı faciadan bahseder.
Gecenin karanlıkları içinde seyyah nedir? İnine girmemiş, yolunu şaşırmış ve her an bir düşmanın pençesine av
olmak tehlikesi karşısında kalmış titrek ve zavallı bir hayvandır. Vagonların çelik şangırtısı veya geminin gürültüsü içinde,
esrarengiz bir talih işaretine doğru giden bir yolcu için sahilin her kımıldayan ışığı, yerlerini ve adetlerini değiştirmeye lüzum
görmemiş makul insanın mes’ut bir toplanma noktasıdır. Yolcu o ışıklara baktıkça kendisini siyah rüzgarlar eline düşüren
deliliğini düşünür ve uzaklarda bıraktığı ılık bir oda ile dost bir lambayı, içi sızlayarak, hatırlar.

1 Bu metinde yazar seyyah ile titrek ve zavallı bir hayvan arasında ilgisi kurmuştur.
benzetme

“Yolcu o ışıklara baktıkça kendisini siyah rüzgârlar eline düşüren deliliğini düşünür ve uzaklarda bıraktığı ılık bir oda ile
2 dost bir lambayı, içi sızlayarak, hatırlar.” cümlesinde olduğu gibi yazar sanatlı ve uzun cümleler kurduğu için bu söyle-
yiş ilkesine aykırıdır.
yalınlık (sadelik)

“Sinirlerin diken diken olduğu bu karanlık saatlerde hayvanların birçoğu için toplanmaktan, tünemekten veya ine çekilip
3
uzanmaktan ve yatmaktan başka yapacak bir iş yoktur.” cümlesinde altı çizili kelime grubu dir.
ikileme

4 “Göz artık vazifesini yapmadığı için yanlış şeyler görmeye başlar.” cümlesinde ilgisi kurulmuştur.
neden - sonuç

“Gece korku vaktidir. Göz artık vazifesini yapamadığı için yanlış şeyler görmeye başlar. Her gölge oyunu, her ot titreyişi,
5 her yaprak kımıldayışı bir düşman hissini verir.” cümlelerinde görüldüğü gibi yazar başkasına benzemeyen, kendine
has bir söyleyiş tarzı geliştirmiştir. Bu durum yazarın bir söyleyiş tarzına sahip olduğunu göstermektedir.
özgün

6 Bu metinde “ Dost bir lamba” ifadesiyle yazar yapmıştır.
kişileştirme

“Gecenin karanlıkları içinde seyyah nedir? İnine girmemiş, yolunu şaşırmış ve her an bir düşmanın pençesine av olmak
7
tehlikesi karşısında kalmış titrek ve zavallı bir hayvandır.” cümlesinde yazar yapmıştır.
tanımlama

MARKAJ YAYINLARI 145
Markaj Yayınları / 8. Sınıf Türkçe